Podstawy doktryny buddyzmu. Zagadnienia wybrane 3600-PSB-PDBZW-OG

Centralną nauką Buddy (Budda, V w. p.n.e.) są tzw. „cztery szlachetne prawdy”: o istnieniu cierpienia, o przyczynie cierpienia, o zniszczeniu cierpienia i o drodze prowadzącej do zniszczenia cierpienia. Środkiem prowadzącym do celu, jakim jest unicestwienie cierpienia, jest z ośmiu części złożona droga praktyki religijnej, coraz wyższej doskonałości duchowej. Najwyższym dobrem jest nirwana, wyzwolenie z kręgu narodzin i śmierci. Nauka ta opiera się na dwóch podstawowych założeniach: 1o wszystkie istoty żyjące, także bogowie, włączone są w odwieczny cykl narodzin i śmierci (sansara); 2o ów krąg wcieleń jest skutkiem nagromadzonych uprzednio uczynków (karman). Budda określał swoją naukę mianem „drogi środkowej”, unikającej skrajności. Wśród podstawowych koncepcji buddyzmu wyróżnić należy negację jakiejkolwiek pierwszej przyczyny i integralnie związaną z nią koncepcję przyczynowości, a także negację niezmiennej wiecznotrwałej „duszy” (koncepcja osoby). Buddyzm uznaje dwa źródła poznania: percepcję i wnioskowanie. Z czasem w łonie buddyzmu ukształtowały się szkoły myśli filozoficznej, podejmujące interpretację nauk Mistrza w usystematyzowany sposób, poddany rygorom zasad egzegezy i argumentacji logicznej.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie
fakultatywne

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Budda i jego nauka Podstawowe założenia doktryny buddyjskiej (sansara, karman) Pojęcie „cierpienia” Pojęcie „ja” i koncepcja „osoby” Doktryna przyczynowości Koncepcja „nirwany” Hinajana i mahajana Buddyjska teoria „dharm”, elementarnych czynników (fenomenów) bytu Cztery szkoły myśli buddyjskiej – sarwastiwada, sautrantika, madhjamaka, jogaczara Koncepcja źródeł prawomocnego poznania Logika buddyjska

Efekty kształcenia

Student zapozna się z głównymi założeniami najstarszej spośród wielkich religii świata, pozna podstawowe pojęcia i terminy doktryny buddyjskiej.

Kryteria oceniania

becność
zaliczenie w formie pisemnej

Literatura

Frauwallner, Erich. 1990. Historia filozofii indyjskiej. 2 tomy. PWN, Warszawa.
Gethin, Rupert. 2010. Podstawy buddyzmu. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Keown, Damien. 1997. Buddyzm. (Seria „Bardzo krótkie wprowadzenie.”) Prószyński i S-ka, Warszawa.
Kozyra, Agnieszka. 2004. Filozofia zen, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Mejor, Marek. 2001. Buddyzm. Zarys historii buddyzmu w Indiach. 2. wyd. nowe, zmienione. Prószyński i S-ka, Warszawa.
Powers, John. 2008. Wprowadzenie do buddyzmu tybetańskiego. (3. wyd. popr.). Wydawnictwo A, Kraków.
Schayer, Stanisław. 1998. O filozofowaniu Hindusów. Artykuły wybrane. PWN, Warszawa.
Williams, Paul. 2000. Buddyzm mahajana, Wydawnictwo A, Kraków.
Zotz, Volker. 2007. Historia filozofii buddyjskiej. Wydawnictwo WAM, Kraków.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3600-PSB-PDBZW-OG w USOSweb