Chiny-Korea. Z dziejów kontaktów w epoce nowożytnej 3600-KO-OW
W trakcie zajęć omawiane będzie szerokie spektrum zagadnień z dziejów stosunków Chin i Korei na przestrzeni ostatnich 600 lat, tj. od momentu powstania dynastii Ming w Chinach oraz dynastii Chosŏn w Korei. Wśród prezentowanych tematów znajdą się m.in. kwestie związane z implementacją w Korei myśli i ideologii neokonfucjańskiej, politycznych instytucji państwa neokonfucjańskiego itp. Omawiane będą specyficzne cechy układu politycznego między Chinami i Koreą, oraz ludami dzisiejszych Chin północno-wschodnich (Kitanów, Dżurdżenów - później Mandżurów i Mongołów), funkcjonowanie stosunków trybutarnych między Chinami i Koreą (w tym m.in. zasada sadae, chiń. shida), oraz sposobów adaptowania do warunków koreańskich elementów chińskiej kultury politycznej, duchowej i ekonomicznej.
Omówione zostaną również stosunki między dynastią Chosŏn i mandżurską dynastią Qing dominującą politycznie nad Koreą po 1637 roku i rządzącą Chinami po 1644 r., oraz wielką zmianę w tradycyjny układzie geopolitycznych w trójkącie Chiny-Korea-Mandżuria, którą zapoczątkowała ta dynastia.
Ważną kwestią omawianą w czasie zajęć będzie proces zmian cywilizacyjnych zapoczątkowanych w obu krajach w drugiej połowie XIX w związku z rozszerzaniem się strefy wpływów państw zachodnich w Azji wschodniej. Omawiane w tej części zajęć problemy obejmować będą kwestie reform intelektualnych i politycznych w obu państwach, przewartościowań w ich wzajemnych stosunkach w okresie przed i po wojnie qingowsko-japońskiej z l. 1894-1895, oraz narodziny koncepcji narodowych i nacjonalistycznych w Chinach i Korei oraz miejsce stosunków chińsko-koreańskich w tym procesie.
W części poświęconej stosunkom chińsko-koreańskim w XX w. omówione zostaną zagadnienia takie jak stosunki między Chinami późnoqingowskimi i republikańskimi po 1912 z okupowaną przez Japonię Koreą, współpraca intelektualistów, nacjonalistów i rewolucjonistów chińskich i koreańskich wymierzona w Japonię, działalność koreańskich środowisk emigracyjnych w Chinach (np. Koreański Rząd Tymczasowy w Szanghaju, stosunki między chińskimi i koreańskimi ruchami nacjonalistycznymi i komunistycznymi), masowa imigracja Koreańczyków do Mandżurii oraz sytuacja współczesnej mniejszości koreańskiej w Chinach, stosunki w okresie wojny chińsko-japońskiej po 1937 r. i chińskiej wojny domowej.
W bloku zajęć poświęconych stosunkom Chin i Korei po 1945 r. omówione zostaną stosunki między Chińską Republiką Ludową i KRL-D i Koreą Południową, oraz między Republiką Chińską (na Tajwanie) a Koreą Południową. Ważne miejsce w tej części zajęć zajmie kwestia wojny koreańskiej oraz stosunków w czworokącie dwóch państw chińskich i dwóch państw koreańskich.
Zajęcia zamknięte zostaną omówieniem bieżącego stanu stosunków między tymi czterema podmiotami, ze szczególnym naciskiem na politykę ChRL wobec dwóch państw koreańskich i aktualny stan wymiany kulturowej pomiędzy kulturami chińską i koreańską.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się
Wiedza:
- ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o zagadnieniach społeczno-kulturowych Chin i Korei w zakresie środowiska naturalnego, sytuacji etnicznej, demograficznej i politycznej K_W09, H1A_W04
- potrafi nazwać i scharakteryzować podstawowe zjawiska kulturowe Chin i Korei K_W10, H2A_W09
- ma uporządkowaną wiedzę na temat uwarunkowań środowiska naturalnego, geopolitycznego i gospodarczego oraz ich znaczenia dla historycznej i współczesnej sytuacji Chin i Korei K_W11, H1A_W04
- ma świadomość różnorodności językowej i jej wpływu na sytuację kulturową i polityczną świata K_W14, H1A_W09
Umiejętności:
- potrafi wskazać źródła różnic kulturowych krajów Orientu/Afryki K_U02, H2A_U02
- potrafi zastosować wiedzę z zakresu historii Chin i Korei do analizy i interpretowania wydarzeń współczesnego świata K_U04, H2A_U04
- potrafi prawidłowo usytuować Chiny i Koreę w kontekście uwarunkowań środowiska naturalnego, geopolitycznego i gospodarczego K_U05, H2A_U04
-potrafi zastosować wiedzę z zakresu problematyki społeczno-kulturowej w typowych sytuacjach profesjonalnych K_U09, H2A_U01, H2A_U02, H2A_U05
- potrafi poprawnie funkcjonować w środowisku językowym i kulturowym Chin i Korei K_U17, H2A_U03, H2A_U09
- posiada umiejętność prezentacji zagadnień szczegółowych z zakresu problematyki kulturowej Chin i Korei w języku polskim z uwzględnieniem tradycji intelektualnej Chin i Korei K_U21, H2A_U08
Kompetencje społeczne:
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie K_K01, H1A_K01
- potrafi odpowiednio określić cele i sposoby ich osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, zawodowej i społecznej K_K04, H1A_K03
- ma świadomość odmienności kulturowej i jej źródeł religijnych, filozoficznych, obyczajowych i historycznych oraz jej znaczenia dla rozumienia współczesnego świata K_K05, H1A_K04, H1A_K05
- widzi potrzebę prowadzenia dialogu międzykulturowego K_K06
- ma świadomość znaczenia kultury Chin i Korei w kulturze światowej K_K07, H1A_K05
- działa na rzecz udostępniania i promowania spuścizny kulturowej i językowej Chin oraz Korei K_K08, H1A_K05, H1A_K06
Kryteria oceniania
Ocena wystawiana na podstawie referatu na wybrany samodzielnie i zatwierdzony przez prowadzącego temat z zakresu historii stosunków chińsko-koreańskich w omawianej epoce. Kryterium oceny refereatu: prawidłowość doboru literatury, wartość merytoryczna referatu, jakość prezentacji towarzyszącej wyłgłaszanemu referatowi (w tym materiały wizualne). Referaty zostaną wygłoszone na pięciu ostatnich zajęciach semestru letniego.
Literatura
- Donald N. Clark, Sino-Korean Tributary Relations under the Ming [w:] D. Twitchett, F. Mote (red.), The Cambridge History of China, s 272-300. Cambridge University Press, 1998.
- Fairbank J.K. Historia Chin, nowe spojrzenie, przekład z ang. T. Lechowska, Z. Słupski, Gdańsk 1996.
- Keum Jang-tae, Historia koreańskiej myśli konfucjańskiej (z jęz. koreań. przeł. Haesung Lee i Dorota Barańska), Wydawnictwo Kwiaty Orientu, 2014.
- Seonmin Kim, Ginseng and Borderland. Territorial Boundaries and Political Relations between Qing China and Chosŏn Korea, 1636–1912. University of California Press, 2017.
- Kirk W. Larsen, Tradition, Treaties, and Trade. Qing Imperialism and Chosŏn Korea, 1850-1910, Harvard University Press, 2008.
- Lipman J.N., Molony B.A., Robinson Michael A., Modern East Asia: an integrated history, Pearson Education, 2010.
- Joanna P. Rurarz, Historia Korei, Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2009.
- Jonathan Spence, The Search for Modern China, Norton, 1991.
Rozszerzony zestaw literatury (w tym artykuły) zostanie podany do wiadomości na każdych kolejnych zajęciach.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: