Przedmiot metodologiczny (językoznawczy) 1 3600-7-WO4-PMJ1
Zajęcia mają na celu omówienie różnych metodologii i teorii językoznawczych. Ważnym aspektem zajęć będzie porównywanie alternatywnych metodologii w zakresie przedmiotu i celu badań, wstępnych założeń, źródeł i sposobu zbierania danych językowych, formułowania hipotez i wniosków, co ilustrowane będzie przykładami analiz wybranych problemów badawczych. Studenci zostaną uwrażliwieni na rozróżnianie faktów językowych od ich interpretacji w zależności od metajęzyka danego ujęcia teoretycznego oraz przyjęcia wyjściowych założeń co do zasobu stosowanych pojęć i sposobu kategoryzacji, a także w zależności od podstawowego założenia, czym jest język i jakie są cele językoznawstwa.
Zakres tematów:
Przedmiot badań językoznawstwa: różne podejścia i metodologie
Badania diachroniczne (hipoteza o regularności praw głosowych i jej krytyka; rozwój analogiczny)
Przyczyny zmian fonetycznych (synchroniczna wariantywność; czynniki społeczne)
Metody badania pokrewieństwa językowego
Zmiana składniowa i semantyczna (leksykalizacja, gramatykalizacja)
Założenia metodologiczne wczesnego generatywizmu i Teorii Optymalności
Modele funkcjonalne
Modele kognitywne; rola frekwencji i analogii dla reprezentacji mentalnej; stopniowalność fonetyczna i leksykalna
Uniwersalia językowe (różne podejścia)
Kulturowe uwarunkowania języka
Kategoryzacja w języku
Zróżnicowanie języka
Kontakty między językami
Językowe badania terenowe
Językoznawstwo korpusowe
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student posiada następujące umiejętności:
ma pogłębioną wiedzę szczegółową (obejmującą terminologię, teorię i metodologię) z zakresu językoznawstwa,
potrafi zanalizować najważniejsze zjawiska z zakresu sytuacji językowej wybranego regionu Orientu/Afryki,
otwarcia się na nowe idee i nurty i odmienność kulturową.
Kryteria oceniania
Wymagana jest obecność na zajęciach. Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze. Egzamin pisemny.
Literatura
Wybrane rozdziały w książkach:
Wybrane rozdziały w książkach:
Bybee, J. 1985. Morphology: a study of the relation between meaning and form. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins
Bybee, J. 2001. Phonology and Language Use. Cambridge: Cambridge University Press
Goldsmith, J. 1990. Autosegmental and Metrical Phonology. Oxford/Cambridge.
Greenberg, J. H. 1966. Language Universals. The Hague/Paris: Mouton
Heine, B. 1997. Cognitive Foundations of Grammar. New York, Oxford: Oxford University Press
Hock, H. H. 1991. Principles of Historical Linguistics. Berlin/NY/Amsterdam: Mouton de Gruyter
Kraska-Szlenk, I. 2007. Analogy: The Relation between Lexicon and Grammar, München: Lincom Europa
Labov, W. 1994. Principles of Linguistic Change. Vol. 1 Internal Factors. Oxford: Blackwell
Lachur, Cz. 2004. Zarys językoznawstwa ogólnego
Mańczak, Witold, 1996, Problemy językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Paveau, M.-A. i G.-E. Sarfati. 2008. Wielkie Teorie Językoznawcze. Od językoznawstwa historyczno-porównawczego do pragmatyki. Kraków: FLAIR
Perlin, J. 1997. Typologia zmian fonemicznych, Warszawa: Energeia
Tabakowska, E. (red.). 2001. Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa. Kraków: Universitas.
Taylor, J. 2001. Kategoryzacja w języku. Universitas.
Wierzbicka, A. 1999. Język - umysł - kultura. Wybór prac pod red. Jerzego Bartmińskiego. Warszawa: PWN
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: