Wiedza o islamie(Z) 3600-7-TU2-WI(Z)
Przedmiot obejmuje pełną, analityczną prezentację dziejów i współczesności islamu na świecie. Wykład rozpoczyna się omówieniem genezy i źródeł islamu – wierzeń Arabia przedmuzułmańskiej, tak politeistycznych, jak i monoteizmów (judaizm i chrześcijaństwo). Kolejnym etapem są dzieje Proroka Muhammada obejmujące także najwcześniejsze dzieje wspólnoty muzułmańskiej. Potem omawiana jest struktura i treść Koranu jako świętej księgi islamu. Swego rodzaju uzupełnieniem Objawienia jest sunna, czyli "tradycja Proroka Muhammada", która jest omawiana jako kolejny element wykładu. Wychodząc z tych dwóch elementów podstawowych prezentowane jest prawo muzułmańskie (szaria) – szkoły prawa muzułmańskiego oraz niektóre jego zapisy, których szczególnym przypadkiem jest pięć filarów islamu (salat – modlitwa; zakat – podatek religijny; saum – post; hadżdż - pielgrzymka i szahada – wyznanie wiary) oraz tzw. przepisy alimentacyjne. Kolejny aspekt to kształtowanie się odłamów i ruchów religijno-filozoficznych w łonie islamu, wśród których szczególne znaczenie mają szyizm w swej różnorodności oraz sufizm. Podstawy klasycznego islamu dają odpowiednie tło dla omówienia rozmaitych ruchów w islamie nowożytnym – fundamentalistycznych i modernistycznych rozwijających się przede wszystkim w krajach Bliskiego Wschodu. Odrębne zajęcia poświęcone zostaną dziejom i specyfice islamu w Polsce, szczególnie Tatarom polsko-litewskim.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
o zna i rozumie podstawowe nurty i pojęcia filozoficzne oraz rolę refleksji filozoficznej w kształtowaniu kultury [K_W03]
o ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o filozofii i religii muzułmańskiej [K_W07]
o potrafi nazwać i scharakteryzować podstawowe zjawiska kulturowe świata muzułmańskiego [K_W10]
o zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla wybranych teorii i szkół badawczych w zakresie religioznawstwa muzułmańskiego [K_W18]
o zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla rodzimych tradycji świata muzułmańskiego [K_W19]
Umiejętności:
o potrafi nazwać i scharakteryzować podstawowe zjawiska kulturowe świata muzułmańskiego [K_U02]
o posługuje się podstawowymi pojęciami z dziedziny filozofii i religii islamu [K_U03]
o rozumie najważniejsze zagadnienia intelektualne, dylematy, preferencje estetyczne formułowane wewnątrz kultury muzułmańskiej [K_U10]
o potrafi interpretować kluczowe pojęcia kultury muzułmańskiej poprzez analizę językową/ filologiczną [K_U15]
o potrafi poprawnie funkcjonować w środowisku językowym i kulturowym krajów muzułmańskich [K_U17]
o posiada umiejętność prezentacji zagadnień szczegółowych z zakresu problematyki kulturowej świata muzułmańskiego w języku polskim lub obcym z uwzględnieniem tradycji intelektualnej krajów muzułmańskich [K_U21]
Kompetencje społeczne:
o rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie [K_K01]
o potrafi odpowiednio określić cele i sposoby ich osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, zawodowej i społecznej [K_K04]
o ma świadomość odmienności kulturowej i jej źródeł religijnych, filozoficznych, obyczajowych i historycznych oraz jej znaczenia dla rozumienia współczesnego świata [K_K05]
o widzi potrzebę prowadzenia dialogu międzykulturowego [K_K06]
o ma świadomość znaczenia kultury krajów muzułmańskich w kulturze światowej [K_K07]
o działa na rzecz udostępniania i promowania spuścizny kulturowej krajów muzułmańskich [K_K08]
o dostrzega pozytywne wartości społeczno-kulturowe świata muzułmańskiego, z których może czerpać dla osobistego rozwoju i efektywnej komunikacji międzykulturowej [K_K09]
Kryteria oceniania
zaliczenie ustne lub pisemne
Kontrola obecności - dopuszczalne dwie nieobecności, czyli 4 godz., w semestrze; w przypadku nieobecności spowodowanej chorobą zaświadczenie lekarskie usprawiedliwiające tę nieobecność powinno zostać przedłożone w terminie siedmiu dni roboczych od wskazanej w nim daty zakończenia zwolnienia.
Literatura
Bielawski J., Islam, religia państwa i prawa, Warszawa 1973.
Danecki J., Podstawowe wiadomości o islamie, Warszawa 2007.
Dziekan M. M., Cywilizacja islamu w Azji i Afryce, Warszawa 2007.
Gaudefroy-Demombynes M., Narodziny islamu, Warszawa 1988.
Koran, przeł. J. Bielawski, Warszawa 1986.
Kościelniak K., Sunna, hadisy i tradycjoniści. Wstęp do tradycji muzułmańskiej, Kraków 2006.
Mahomet, Mądrości Proroka, Warszawa 1993.
Nasr H.S., Idee i wartości islamu, Warszawa 1988.
Parzymies A. (red.), Muzułmanie w Europie, Warszawa 2005.
Piwiński R., Mitologia Arabów, Warszawa 1989.
Robinson F., Świat islamu, Warszawa 1996.
Rodinson M., Mahomet, Warszawa 1991.
Tibi B., Fundamentalizm religijny, Warszawa 1997.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: