Wiedza o I języku indyjskim-Sanskryt1 3600-7-IN1-WIJIS1

Wykład prowadzony przez cztery semestry ma na celu przedstawienie całości podstaw gramatyki języka sanskryckiego w ujęciu współczesnym z przywołaniem elementów indyjskiej tradycji gramatycznej i w oparciu o przykłady z literatury sanskryckiej. Materiał jest omawiany stopniowo wedle kryterium trudności i częstotliwości użycia, z zachowaniem porządku powiązań morfologicznych omawianych elementów języka. Do prezentacji kategorii gramatycznych służy terminologia polska oraz łacińska, z którą obeznanie się zakłada. Omawianiu systemu deklinacyjnego, koniugacyjnego i form nieodmiennych w ujęciu morfologicznym towarzyszą odniesienia syntaktyczne. Stosowaną formą zapisu sanskrytu jest pismo dewanagari, którego kształt i zasady wprowadza się na samym początku kursu.

W cyklu 2024Z:

1. a) wstęp ogólny do języka (umiejscowienie językoznawczo-historyczne), tradycja ustna sanskrytu; b) omówienie najczęściej używanych rodzajów pisma; podstawy pisma dewanagari oraz cechy ogólne fonetyki sanskrytu
2. a) ogólne wprowadzenie do system deklinacyjnego, cechy deklinacji samogłoskowych męskich i żeńskich; deklinacja męska i nijaka na a krótkie; b) sandhi s przed bezdźwięcznymi
3. tradycja ustna przekazu tekstów jako wprowadzenie do systemu sandhi (ogólne zakreślenie typów sandhi oraz zmian eufonicznych); sandhi m oraz s w wygłosie oraz przed bezdźwięcznymi
4. a) ogólne wprowadzenie do systemu koniugacyjnego, cechy I koniugacji (czyli czasowniki klasy I, IV, VI i X); systemat czasu teraźniejszego – czas teraźniejszy (parasmaipada P); b) sandhi s (poprzedzone krótkim a)
5. a) sandhi wewnętrzne n (cerebralizacja); b) przymiotniki
6. a) stopniowanie samogłosek; b) omówienie czasowników klasy I (tworzenie tematów)
7. systemat czasu teraźniejszego – czas teraźniejszy (atmanepada A); sandhi s (poprzedzone długim a)
8. a) deklinacja męska na u krótkie; b) sandhi s (poprzedzone inną samogłoską niż a)
9. a) dokładniejsze omówienie funkcji kolejnych przypadków deklinacyjnych; b) negacja i zasadnicze spójniki (ca, tatha, va) oraz partykuły (api, eva)
10. a) deklinacja męska na i krótkie; b) sandhi samogłoskowe (i, u, au, ai, e); c) deklinacje żeńskie na i krótkie i u krótkie
11. omówienie czasowników klas a): IV i b) X (tworzenie tematów)
12. a) systemat czasu teraźniejszego – tryb rozkazujący (P i A); b) sandhi samogłoskowe (a); c) sandhi zewnętrzne n
13. deklinacja zaimkowa; zaimki wskazujące (etad, tad), względne i pytające

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Przyjęcie na I rok studiów. Znajomość języka angielskiego i gramatyki języka polskiego.

Koordynatorzy przedmiotu

Monika Nowakowska

Efekty kształcenia

K_W04
ma podstawową wiedzę w zakresie teorii nauk humanistycznych (literaturoznawstwa lub językoznawstwa lub historii) niezbędnych dla rozumienia wybranych aspektów kultury
K_W12
ma obszerną wiedzę o języku sanskryckim (jego strukturze, historii, piśmie)
K_W13
ma świadomość złożonej natury języka sanskryckiego, jego miejsca i znaczenia w kontekście kultury i historii Azji Południowej
K_W14
ma świadomość różnorodności językowej i jej wpływu na sytuację kulturową i polityczną świata
K_U12
posługuje się językiem sanskryckim na poziomie średnio zaawansowanym
K_K04
potrafi odpowiednio określić cele i sposoby ich osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, zawodowej i społecznej
K_K08
działa na rzecz udostępniania i promowania spuścizny kulturowej i językowej Azji Południowej

Kryteria oceniania

Zaliczenie na ocenę. Test pisemny.

Literatura

A. Aklujkar, Sanskrit. An Easy Introduction to an Enchanting Language. University of British Columbia 1992.
T. Burrow, The Sanskrit Language, Motilal Banarsidass Publishers, Delhi 2001;
M. M. Deshpande, Samskrtasubodhini. A Sanskrit Primer. University of Michigan, Ann Arbor 2001.
A. Gawroński: Podręcznik sanskrytu, Dialog, Warszawa 2004;
M. R. Kale, A Higher Sanskrit Grammar, Motilal Banarsidass, Delhi 1995;
W. H. Maurer, The Sanskrit Language. An Introductory Grammar and Reader. Revised edition. Routledge, New York 2009.
M. Mejor: Sanskryt, Dialog, Warszawa 2004;
W.D. Whitney, Sanskrit Grammar, Harvard University Press, Cambridge 1964.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3600-7-IN1-WIJIS1 w USOSweb