Kultura a język1 3600-5-AF4-KJ1
Konwersatorium dotyczy teoretyczno-metodologicznych aspektów relacji „kultura – język” oraz warsztatu i technik analizy danych językowych, odwołującej się do koncepcji językowego obrazu świata. Ma na celu poznanie roli podstawowych elementów języka takich jak gramatyka, słownictwo, frazeologizmy w rekonstrukcji obrazu świata oraz zasad tworzenia definicji kognitywnej. Zakłada aktywne uczestnictwo studentów w interpretacji lektur oraz ich własną analizę materiałów językowych pochodzących z wybranego języka obcego.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza
(student)
- ma pogłębioną wiedzę szczegółową z zakresu językoznawstwa (obejmującą terminologię, teorię i metodologię), mającą zastosowanie w badaniach kulturowych (K_W01)
- ma rozszerzoną wiedzę o problemach wybranych kultur (z zakresu kultury i języka) w perspektywie porównawczej (K_W02)
- zna i rozumie zaawansowane metody analizy, interpretacji i wartościowania różnych wytworów kultur z uwzględnieniem metod językoznawstwa (K_W06)
Umiejętności
- umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze oraz rozwijać zdolności w zakresie badania kultury poprzez język (K_U03)
- potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację danych językowych pod kątem ich wartości kulturowych (K_U10)
- posiada pogłębioną umiejętność prezentacji zagadnień szczegółowych z zakresu problematyki kulturowej wybranego regionu w języku polskim (K_U18)
- posiada pogłębioną umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych autorów (K_U20)
- umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze (K_U22)
Kompetencje społeczne
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób (K_K01)
- potrafi aktywnie współdziałać i pracować w grupie oraz nawiązywać kontakty i budować relacje społeczne (K_K02)
- jest otwarty na nowe idee i nurty i odmienność kulturową (K_K05)
- rozumie i docenia wartość tradycji i spuścizny kultury własnej i innych kultur (K_K08)
Kryteria oceniania
Bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność
Kontrola obecności
Praca semestralna przedstawiona podczas zajęć (ustnie)
Literatura
Lektury podstawowe:
- Edward Sapir, Związek między nawykami myślenia i zachowaniem a językiem, w. B. Whorf, Język – myślę – rzeczywistość, Warszawa 1982, 178-212.
- Jerzy Bartmiński, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2006: Wydawnictwo UMCS
- Wojciech Chlebda, Stereotyp jako jedność języka, myślenia i działania, Język a kultura, t. 12., 1998, 31-41.
- Jerzy Bartmiński, Etnolingwistyka, lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna, Język a kultura, t. 20, Wrocław 2008, 15-33.
Lektury uzupełniające:
Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński (red.), Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, Język a kultura, t. 12, Wrocław 1998.
Bernd Heine, Cognitive Foundations of Grammar, New York – Oxford 1997.
Bartmiński Jerzy, 2006a, Dom i świat – opozycja i komplementarność, [w:] Językowe podstawy obrazu świata, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 167-177.
Aldona Zwierzyńska, Wyidealizowane modele kognitywne pojęcia “miłość” i “love” przedstawionego w przysłowiach polskich i angielskich – porównanie, Język a kultura, t. 8, I. Nowakowska-Kempna (red.). Podstawy metodologiczne semantyki współczesnej, s. 91-112.
Günter Radden, The folk model of language, Metaphorik 01/2001 (pdf)
Nina Pawlak, Dom w opozycji do buszu i świata. Perspektywa kulturowa pojęcia gida w języku hausa, Etnolingwistyka 22, 2010, 129-144.
Nina Pawlak, Kognitywny obraz ‘matki’ i ‘ojca’ w języku i kulturze Hausa, [w] Jacek Jan Pawlik, Małgorzata Szupejko (red.) Afryka na progu XXI wieku. Kultura i społeczeństwo, Warszawa: ASPRA-JR (Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne), 237-247.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: