Język suahili2.1 3600-5-AF4-JS2.1
Celem zajęć jest doskonalenie umiejętności analizy, przekładu i edycji naukowej tekstów w języku suahili jako źródeł do studiowania dawnych i współczesnych aspektów kulturowych, społecznych i politycznych regionu Afryki Wschodniej a także samego języka suahili. Analizowane są teksty o różnym charakterze, dziedzinie, gatunku, formie, z uwzględnieniem literatury (pisanej i ustnej), próbki piśmiennictwa etnograficznego, kronik, biografii, opisów podróży, aktów prawnych, przemówień, homilii, tekstów środków masowego przekazu (także w zapisie audio i/lub audio/wideo) np. relacje dziennikarskie, wywiady, itd) i tekstów naukowych. Zakłada się zamierzone zróżnicowanie wariantów językowych tekstów: z różnych okresów historycznych, o cechach dialektalnych, socjolektalnych, stylistycznie charakterystycznych. Istotność poznawcza treści tekstów stanowi samoistną wartość i kryterium ich doboru: poznawanie zarówno warstwy faktograficznej konfrontowanej z literaturą naukową jak i specyficznej dla nich funkcji (np. legitymizującej władzę, albo folklorystycznej historiografii pokazującej wydarzenia dziejowe widziane „od dołu”). Dokumenty dobierane są pod kątem konkretnych wydarzeń historycznych lub aspektów struktury społecznej, np. handel niewolnikami, postępowanie władz kolonialnych i ruch oporu, system dziedziczenia i pokrewieństwa, religie; także źródła dokumentujące wydarzenia i procesy całkiem współczesne - nawet bieżące - lokalne, regionalne i światowe (np. wybory powszechne i prezydenckie, destabilizacja we wsch. Kongu, inne). Uwzględniane są obszary uznawane za historyczne centrum cywilizacji suahili a także wobec nich ‘peryferyjne’ Kongo, Mozambik, Komory. Uwzględniane są także źródła suahilskojęzyczne (również jako przekłady) ukazujące relacje zewnętrzne regionu Afryki Wschodniej. Cele i program zajęć uwzględniają potrzeby przygotowywania źródłowego prac magisterskich studentów specjalizacji językowo-regionalnej języka suahili. Cel ten realizowany jest w wymiarze nieprzekraczającym 30 proc. całego kredytu godzinowego zajęć. Toteż „zakres tematów” zajęć w cz. B ma charakter ramowy i elastyczny, realizacja uwzględniać musi tematykę konkretnych tematów badawczych prowadzonych w formule seminarium magisterskiego.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu przewidzianego programem student:
Wiedza
ma rozszerzoną wiedzę o obszarze użytkowania języka suahili w perspektywie historycznej, współczesnej i porównawczej, nt. różnych odmian języka oraz funkcji i treści, których jest on nośnikiem w zakresie kultury, religii, procesów społeczno-politycznych (K_W02/W03)
Umiejętności
potrafi analizować jako źródła i tłumaczyć na poziomie zaawansowanym teksty pisane (lub audioteksty) w języku suahili (literackie, etnograficzne, narracje osobiste, prasę, dokumenty urzędowe i inne), i je interpretować w kontekście kulturowym i społeczno-politycznym. (K_U08)
potrafi dobrać i odszukać źródła w języku suahili do wybranego tematu pracy magisterskiej (K_U17)
potrafi biegle korzystać z zaawansowanych narzędzi elektronicznych i zasobów internetowych w języku suahili, angielskim i polskim (K_U21)
Kompetencje
ma świadomość odmienności wynikającej z różnorodności kulturowej, religijnej i filozoficznej i jej wpływu na kształtowanie się postaw społecznych i politycznych oraz procesów gospodarczych (K_K06)
rozumie i docenia wartość tradycji i spuścizny kulturowej wybranego regionu Afryki (K_K08)
potrafi wykorzystać kompetencje językowe i kulturowe w sytuacjach profesjonalnych (K_K12)
Kryteria oceniania
kontrola obecności – dopuszcza do zaliczenia
ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć) 10%
śródsemestralne pisemne sprawdziany kontrolne 90%
Literatura
Literatura:
Podstawowym materiałem będzie elektroniczna chrestomatia tekstów źródłowych suahili, przygotowana na potrzeby tych zajęc jak również aktualne materiały zbierane na bieżąco oraz materiały źródłowe przygotowane przez studentów w zw. z pracą magisterską.
Referencje źródłowe i rekomendowane opracowania uzupełniające:
Allen J.W.T. (ed. & transl.). (1981) The customs of the Swahili People. The Desturi za Waswahili of Mtoro bin Mwinyi Bakari and Other Swhili Persons. (+Carl Velten), University of California Press, London
Bromber K. (2009). Imperiale Propaganda . Die ostafrikanische Militärpresse im Zweiten Weltkrieg. Studien 28, Klaus Schwarz Verlag: Berlin 2009
Bromber, K., Essorami, S.S.A., Neuhaus, G. (2001). The jurisdiction of the Sultan of Zanzibar and the subjects of foreign nations. Ergon: Würzburg
Bromber, Katrin (1992): Politische Reden – eine Textsorte? Eine Analyse von Dokumenten der politischen Führung Tansanias. Fallstudie: Swahili. Diss. Univ. Leipzig.
Büttner, Carl Gotthilf. 1894. Anthologie aus der Suaheli-Litteratur.
Fabian J. (1990), History from below. The "Vocabulary of Elisabethville" by André Yav. Text, translations, and interpretive essay. Amsterdam/Philadelphia 1990: John Benjamins Publishing Company
Fabian J., Teachings of the Jamaa movement: Texts and commentaries transcribed , translated, and commented by … Johannes Fabian
Thomas Geider, ‘Early Swahili Travelogues’, in: Werner Graebner (Ed.), Sokomoko. Popular culture in East Africa, 1992, Matatu , 9, p. 27-65
Geider, Thomas, 1998 „Swahilisprachige Ethnographien (ca. 1890-heute): Produktionsbedingungen und Autoreninteressen" w: „ Afrikaner Schreiben Zurück. Texte und Bilder afrikanischer Ethnographen” red. Heike Behrend i Thomas Geider, Rüdiger Köppe Verlag, Köln
Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya Mwaka 1977, Kimepigwa chapa na M.P.P. kwa idhini ya Serikali, Dar es Salaam.
Kitereza, Aniceti, 1980 „ Bwana Myombekere na Bibi Bugonoka Ntulanalwo na Bulihwali” I-II, Tanzania Publishing House, Dar-es-Salaam
Miehe, G., Vierke, et al. C., (2010). Muhamadi Kijuma: Texts from the Dammann Papers and other collections. Koeln: Ruediger Koeppe Verlag.
Miehe G., Bromber K., Khamis S., Grosserhode R., (2002). Kala Shairi. German East Africa in Swahili Poems. Ruediger Koeppe Verlag: Koeln.
Gudrun Miehe (red.). Nyimbo za Liyongo. Liongo Songs: Poems Attributed to Fumo Liongo. 2006. Dar-es-Salaam: Taasisi ya Uchunguzi wa Kiswahili.
Mirza S. (1991). Wanawake Watatu wa Kiswahili. Hadithi za Maisha Mombasa. Indiana University Press: Bloomington
Mlacha S.A.K., 1995, Kiswahili na vyombo vya habari. Chuo Kikuu cha Dar es Salaam –TUKI: Dar es Salaam
Mlacha S.A.K. (1999), Kamusi ya sheria: kiingereza – kiswahili. Chuo Kikuu cha Dar es Salaam –TUKI: Dar es Salaam.
Mulokozi, M. M. (red.) 1999. Tenzi tatu za kale. Dar-es-Salaam: Taasisi ya Uchunguzi wa Kiswahili.
Mwansoko H. J. M., Tumbo-Masabo Zubeida Zuberi. (1996). Matumizi ya Kiswahili Bungeni. Chuo Kikuu cha Dar es Salaam –TUKI: Dar es Salaam.
Pawełczak, M.,( 2010), State and the Stateless- Sultanate of Zanzibar and the East African Mainland. Politics, Economy and Society, 1837-1888, Warszawa; Sowa
Redmayne, Alison (1968). "Mkwawa and the Hehe Wars". The Journal of African History. 9 (3): 409–436. JSTOR 180274.
Robert Sh. , (1967), Wasifu wa Siti binti Saad – Mwimbaji wa Unguja.
Robert Sh. (1968), Utenzi wa vita vya uhuru: 1939 hata 1945. Robert, S.: Utenzi wa Vita vya Uhuru, 1939-1945. Nairobi/London/New York
Steere, Edward, LL. D. 1870. Swahili Tales as told by the natives of Zanzibar. London: Bell and Daldy.
Velten, Carl. 1898. Hadithi na Masimulizi ya Waswahili - Märchen und Erzählungen der Suaheli (Suahelitext: Band XVIII der Lehrbücher des Oriental. Seminars), Berlin
Velten, Carl. 1898. Hadithi na Masimulizi ya Waswahili - Märchen und Erzählungen der Suaheli (Suahelitext: Band XVIII der Lehrbücher des Oriental. Seminars), Berlin.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: