Media a klęski żywiołowe w Japonii 3600-3-JA3-MKZ
Wykład stanowi wprowadzenie do dziedziny komunikowania masowego szczególnie ważnej w przypadku Japonii, a mianowicie informacji o klęskach żywiołowych. Japonia to kraj, w którym liczne i wysoko rozwinięte społeczeństwo informacyjne funkcjonuje w warunkach ciągłego zagrożenia kataklizmami. Głównym celem dociekań jest odpowiedź na pytanie, jaką rolę społeczną i polityczną odgrywają japońskie media w sytuacji kryzysu, wywołanego klęską żywiołową. Czy Japończyk XXI wieku, "uzbrojony" w nowoczesne technologie informacyjne, ma większe szanse w konfrontacji z żywiołami, niż jego przodek z wieku XVII? Już pobieżna lektura publikacji japońskich medioznawców przekonuje, że odpowiedź na to pytanie nie jest oczywista. Poszukujemy jej badając role, jakie odegrały poszczególne media (prasa, radio, telewizja, Internet) w sytuacjach klęsk żywiołowych w nowożytnej historii Japonii. Zalążki nowoczesnej prasy pojawiły się w Japonii w latach 60. XIX wieku, zatem wykład obejmuje wydarzenia i procesy, rozgrywające się w Japonii od schyłku epoki Edo po czasy nam współczesne. Krótko odnoszę się do wcześniejszych doświadczeń Japończyków z klęskami żywiołowymi, które znamy dzięki źródłom historycznym, literaturze i sztuce.
Plan wykładów:
1), 2) Wprowadzenie teoretyczne - Japonia jako społeczeństwo informacyjne (zmediatyzowane). Ogólna charakterystyka japońskiego systemu medialnego
3,4) Klęski żywiołowe w Japonii - geografia, historia, kultura
5) Prasa w sytuacji klęski żywiołowej
6) Radio w sytuacji klęski żywiołowej
7), 8) Telewizja w sytuacji klęski żywiołowej
9),10) Internet w sytuacji klęski żywiołowej
11, 12, 13) Przepływ informacji w kolejnych fazach "cyklu katastrofy":
11) ostrzeganie i prewencja
12) akcja ratunkowa
13) odbudowa
14) Media a klęski żywiołowe w Polsce - próba porównania
15) Klęski żywiołowe a współpraca międzynarodowa - udział Japonii
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Hajduk-Nijakowska, J. (2005), Żywioł i kultura. Folklorystyczne mechanizmy oswajania traumy, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
Hiroi, O. (1986), Saigai to Nihonjin. Kyodai jishin no shakai shinri, T?ky?: Jiji Ts?shinsha
Hiroi, O. (1999) , "Saigai", w: Shakai j?h?gaku, t.I: Shisutemu, T?ky?: T?ky? Daigaku Shuppankai, s.101-120
Hiroi, O. (2003), "Kiki kanri to shite no jishin b?sai", w: "Kagaku", 09. 2003, vol. 73, s. 940-951
Kant? daishinsai 80sh?nen kikaku. Daishinsai to h?d?ten (2003), Yokohama: Nihon Shimbun Hakubutsukan
Okamoto T. (red.), (2004), Disaster Reporting and the Public Nature of Broadcasting. On the occasion of the 50th anniversary of television broadcasting in Japan, Tokyo: NHK Broadcasting Culture Research Institute
Schoff, James L. (red.), Crisis Management in Japan and the United States. Creating Opportunities for Cooperation amid Dramatic Change (2004), Dulles, VA: The Institute of Foreign Policy Analysis, Inc., Brassey's, Inc.
Sekitani Naoya (red.), Y?y? Hiroi desu, (2006), T?ky?: T?ky? Daigaku Daigakuin J?h? Gakkan Hiroi Kenky?shitsu
Watanabe, T., Yamaguchi, K., (red.), Media y?go o manabu hito no tame ni (2003), Ky?to: Sekai Shis?sha
White Paper on the National Lifestyle. Fiscal Year 2000. 'Volunteering Enriches Societies with Taste-linked Human Relations' (2000), Tokyo: Economic Planning Agency, Government of Japan
Yamanaka, S. (2005), Shinsai to media. Fukk? h?d? no shiten, Ky?to: Sekai Shis?sha
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: