Zagadnienia społeczno-kulturowe Iranu i Afganistanu1 3600-3-IR1-ZSKIA1
W I semestrze wykład obejmuje geografię historyczną Iranu i Afganistanu oraz grupy etniczne (z uwzględnieniem ich roli politycznej we współczesnym Iranie i Afganistanie) . Omawiane są główne krainy starożytnego Iranu, które odegrały ważną rolę w dziejach Iranu i Afganistanu w sferze kulturowej, ekonomicznej, politycznej oraz zagadnienia etniczne, stosunki ludnościowe, współczesne zagadnienia społeczno-polityczne Iranu i Afganistanu. W niewielkim zarysie uwzględniane są informacje z zakresu geografii fizycznej. Tematyka wykładów: 1. Ludy indoirańskie i proces ich przenikania na tereny Płaskowyżu Irańskiego; 2. Główne ośrodki kultury starożytnego świata irańskiego: np. Lorestan , Fars, Chorasan , Sistan, Baktria, Ghandara, Bamjan, Chorezm..3. Grupy etniczne Iranu i Afganistanu (a/ludy irańskie: Persowie, Beludżowie, Kurdowie, Lurowie, Bachtiarzy, Tadżycy, Pasztunowie, b/ ludy tureckie: Azerowie, Turkmeni, Szahsewenowie, Ghaszghajowie, Hamsa, Uzbecy; c/ inne grupy: Arabowie, Żydzi, Hazarowie, ).
W II semestrze wykład dotyczy zagadnień społecznych i politycznych. W niewielkim stopniu poruszone zostaną także wybrane zagadnienia ekonomiczne. Omawiane są tematy: 1. Mniejszości religijne Iranu i Afganistanu (np.chrześcijanie, bahaiści, sikhowie) 2. Ludność osiadła i koczownicza w Iranie i Afganistanie – stosunki i zależności; 3. Struktura społeczna Iranu i Afganistanu – różnice i podobieństwa; 4. Demografia Iranu i Afganistanu 5. Systemy władzy i sytuacja polityczna we współczesnym Iranie i Afganistanie; 6. Wybrane zagadnienia ekonomiczne współczesnego Iranu i Afganistanu (rola fundacji, przemysł narkotykowy), 7.Rzemiosło i sztuka użytkowa Iranu i Afganistanu.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zdobywa wiedzę w zakresie zagadnień kulturowych, społecznych i politycznych Iranu i Afganistanu. Rozumie kulturowe podłoże współczesnych problemów społecznych w obu krajach, poznaje uwarunkowania etniczne, religijne, polityczne, co pozwoli mu samodzielnie formułować opinie i prezentować sąd na temat współczesnego Iranu i Afganistanu
Kryteria oceniania
Egzamin ustny uwzględniający materiał zawarty w spisie literatury podanej studentom.
Literatura
Zalecana lista lektur:
1. W. W. Bartold, Raboty po istoriczeskoj geografii i istorii Irana, Moskwa 1971, Soczinienija tom VII.
2. The Cambridge History of Iran, t. I, The Land of Iran, Cambridge University Press, 1968.
3. L. Dupree, The Afghanistan, Princeton 1973.
4. Sz. Ebadi, Broniłam ofiar, Warszawa 2007
5. B. Ghafurow, Dzieje i kultura ludów Azji Środkowej, Warszawa 1978. .
6. B. Kaim, Sztuka starożytnego Iranu, Warszawa 1994.
7. N. Keddie, Współczesny Iran, Kraków 2007.
8. J. Pstrusińska, Afghanistan 1989 in Sociolinguistic Perspective, „Central Asian Survey”, Incidental Papers Series, nr 7, London 1990.
9. A. Rashid, Talibowie, Warszawa 2002.
10. J. Sierakowska-Dyndo, Granice wyobraźni politycznej Afgańczyków, Warszawa 2007.
11. M. Składankowa, Kultura Perska, Warszawa 1995.
12. M. Składankowa, Zrozumieć Iran, Warszawa 1996.
13. S. Surdykowska, Idea szahadatu w kulturze Iranu, warszawa 2006.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: