Praktyki przemocy symbolicznej: postkolonializm 3600-3-AF-PPSP
Przedmiotem zajęć są praktyczne aspekty marginalizacji analizowane w ramach teorii postkolonialnej. Najnowsze teksty krytyczne konfrontować będziemy z występującymi w publicznym obiegu przejawami przemocy symbolicznej wobec „społeczeństw egzotycznych”, wyrażonymi w nauce, kulturze i przemyśle audio-wizualnym. Z perspektywy postkolonialnej zbadamy w szczególności polski i europejski film, animację, historiografię oraz publicystykę. Krytycznej refleksji poddana zostanie także historyczna i współczesna rola orientalistyki i innych nauk humanistycznych w oswajaniu, egzotyzowaniu i nadawaniu odpowiednich ram dla swych „przedmiotów badań”. W końcu, na podstawie współczesnie stosowanych narzędzi naukowej krytyki (subaltern studies, history from below, itp.) zarysujemy emancypacyjny potencjał akademii, wyrastający z upodmiotowienia obiektów poddanych naukowej refleksji.
Kurs nie aspiruje do przedstawienia wyczerpującej historii postkolonializmu jako dziedziny naukowej – w zamian, skupia się bezpośrednio na praktykach wykluczenia i przemocy symbolicznej oraz próbach ich dekonstrukcji za pomocą postkolonialnej krytyki.
Poruszane zagadnienia:
- „Czy świat arabski jest gotowy na demokrację?” – dyskurs medialny wobec rewolucji w Afryce północnej i na Bliskim Wschodzie
- wojna o wyzwolenie kobiet afgańskich
- terroryzm, a metody legitymizacji tortur w demokratycznym świecie
- „lud bez ziemi, ziemia bez ludu”: Edward Said w Palestynie
- współczesny wizerunek Afryki w Polsce
- „fala ludzi nielegalnych”: zarządzanie imigracją
- Shenzen: upadły mit chińskiego pracownika
- „Odrodzenie” w dobie Konkwisty? Ameryka Łacińska
- uprzedmiotowienie w ramach pomocy humanitarnej
- rola akademii w dobie kolonializmu i współcześnie
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu konwersatorium student rozpoznaje podstawowe problemy związane z przemocą symboliczną w dyskursie publicznym oraz potrafi poddać je krytycznej analizie używając narzędzi proponowanych w ramach teorii postkolonialnej.
Kryteria oceniania
Obecność i aktywne uczestnictwo na zajęciach, zaliczenie w formie eseju na podstawie własnej analizy wybranego tematu.
Literatura
Literatura podstawowa:
Abu-Lughod, Lila. 2002. "Do Muslim women really need saving? Anthropological reflections on cultural relativism and its others" [w:] American Anthropologist 104(3): 783-790
Bischoff Christine, Falk, Francesca. Sylvia Kafehsy. 2010. Images of Illegalized Immigration Towards a Critical Iconology of Politics. Transcript
Fanon, Frantz. 1985. Wyklęty lud ziemi. PWN
Fassin, Didier. 2005. "Compassion and Repression: The Moral Economy of Immigration Policies in France" [w:] Cultural Anthropology 20(3):362-387
Hirschkind and Mahmood. 2002. "Feminism, the Taliban, and politics of counter-insurgency." [w:] Anthropological Quarterly; 75, 2; Research Library
Holloway, John. 2004. Change the World Without Taking Power / Zmieniaj świat bez przejmowania władzy. [w:] “Alternative Economics, Alternative Societies”, Oliver Ressler. IS Wyspa
Lindqvist, Sven. 2009. Wytępić całe to bydło, WAB
-- 2010. Terra Nullius, WAB
Pun Ngai. 2010. Pracownice chińskich fabryk, Oficyna Trojka
Prakash, Gyan. 2008. „Subalterniści a krytyka postkolonialna”, [w:] Literatura na świecie 01-02: 329-354
Said, Edward. 1994. The Politics of Dispossession. New York Pantheon Books
Said, Edward. 2000. The End of the "Peace Process". New York Pantheon Books
Ticktin, Miriam. 2006. Where Ethics and Politics Meet: The Violence of Humanitarianism in France. [w:] American Ethnologist 33(1):33-49.
Wybrane teksty źródłowe:
„Afghan Women and the Return of the Taliban” [w:] Time, 29.07.2010
"Africa Speaks" reż. Walter Futter 1930, USA (www.archive.org)
"Beauty Academy of Kabul" reż. Liz Mermin 2006, USA
Cejrowski, Wojciech. "Po co komu biały człowiek?", [w:] Rzeczpospolita 12.09.2008
"King Bodouin I, president Kasavubu, prime minister Lumumba: independence speeches" [w:] Congo 60, La Renaissance du Livre, 2010 78-83
"Podróże z zaczarowanym ołówkiem: Pojedynek w buszu" reż. I. Czesny 1976, Polska
“The Plight of Afghan Women: A Disturbing Picture”, [w:] Time, 29.07. 2010
Wildstein, Dawid. „Kto lubi Afrykę”, [w:] Rzeczpospolita 22.08.2002
Literatura fakultatywna:
Bhabha, Homi. 2008. “Mimikra i ludzie. O dwuznaczności dyskursu kolonialnego”, [w:] Literatura na świecie 01-02:184-195
Hooks, Bell. 2008. “Margines jako miejsce radykalnego otwarcia” [w:] Literatura na świecie 01-02:108-117
Mbembe, Achille. 2003. Necropolitics. [w:] Public Culture 15(1):11– 40.
Mohanty, Chandra . 1988. “Under Western eyes: Feminist scholarship and colonial discourses”, [w:] Boundary2, 12/13:3,
Stolcke, Verena. 1995. Talking culture: New boundaries, new rhetorics of exclusion in Europe. [w:] Current Anthropology 36.1
Ziegler, Jean. 2010. Nienawiść do Zachodu, Książka i Prasa
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: