Dzieje Izraela2 3600-2-HE1-DI2
Celem wykładu jest przedstawienie chronologicznego zarysu dziejów ludu Izraela (ok. 1250 p.n.e. - 70 n.e). Trzon nauczania stanowi historia polityczna według następującego: 1) Początki ludu Izraela w Kanaanie; 2) okres sędziów; 3) powstanie monarchii; 4) panowanie Saula; 5) rządy Dawida; 6) monarchia Salomona; 7) utworzenie królestwa północnego (Izrael); 8) wyprawa Sziszaka; 9) panowanie Omriego; 10) Polityka Achaba; 11) wojny Izraela z Moabitami i Aramejczykami; 12) okres odnowy Izraela za panowania Jeroboama II; 13) schyłek królestwa Izraela i upadek Samarii; 14) reformy Ezechiasza; 15) wyprawa Senacheryba na Judę (701); 16) reformy Jozjasza; 17) upadek królestwa Judy; 18) okres wygnania babilońskiego; 19) odbudowa wspólnoty żydowskiej w imperium perskim; 20) Juda i Samaria w epoce hellenistycznej; 21) powstanie Machabeuszy; 22) dynastia hasmonejska do panowania rzymskiego; 23) dynastia herodiańska i narodziny chrześcijaństwa; 24) wojna żydowska. W tok wykładu wplatane są informacje na temat instytucji monarchii, gospodarki, społeczeństwa, a zwłaszcza religii starożytnego Izraela. Kwestie bardziej dyskutowane we współczesnych badaniach są szczególnie wyeksponowane. Student uczestniczący w zajęciach uczy się umiejętności krytycznej oceny Biblii hebrajskiej jako źródła historycznego. Podczas każdego bowiem spotkania historiografia biblijna jest konfrontowana ze świadectwami zewnętrznymi, przede wszystkim inskrypcjami królewskim krajów ościennych oraz materiałami archeologicznymi. Zestawianie Biblii z dokumentacją ludów otaczających Izrael ma także na celu pokazanie dawnych Izraelitów na tle dziedzictwa kultury starożytnego Bliskiego Wschodu.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
a) Instrumenty pracy:
Biblia
Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela, Poznań 1979.
Józef Flawiusz, Wojna żydowska, Poznań 1980.
Józef Flawiusz, Przeciw Apionowi. Autobiografia, Poznań 1986.
Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament, J.B. Pritchard (red.), Princetown 1969.
The New Archaeological Encyclopedia of the Holy Land, vol. 1-4, Jerusalem 1993.
Wielki atlas biblijny (red.) J. B. Pritchard, Warszawa 1994.
Atlas biblijny, Towarzystwo Biblijne w Polsce, Warszawa 1995.
Słownik wiedzy biblijnej, Warszawa 1996 (przekład "The Oxford Companion to the Bible" 1994).
Anchor Bible Dictionary, D.N. Freedman (ed.), vols. 1-6, New York 1992.
Dictionary of Deities and Demons in the Bible, (red.) K. van der Toorn, B. Becking, P.W. van der Horst, Leiden 1995.
Hallo W.W., The Context of Scripture, vol.1-3, Leiden 1997-2001.
Fritz V., Słownik archeologii biblijnej, Warszawa 1994.
Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, Warszawa 2002.
b) Inne lektury:
Albright W., Archeologia Palestyny, Warszawa 1964.
Bright J., Historia Izraela, Warszawa 1994.
Fritz V., Davies F., The Origins of the Ancient Israelite State. JSOTS 228, Sheffield 1996.
Gądecki S., bp, Wstęp do Ksiąg prorockich Starego Testamentu, Gniezno 1993.
Gądecki S., bp., Archeologia biblijna, t.1-2, Gniezno 1994.
Hadas-Lebel, M., Józef Flawiusz. Żyd rzymski, Warszawa 1997.
Jaruzelska I., Amos and the Officialdom in the Kingdom of Israel, Poznań 1998.
Jaruzelska I., Własność w prawie biblijnym, Warszawa 1992.
Kitchen K.A., Ramzes Wielki i jego czasy, Warszawa 2002.
Lemaire, A., Dzieje biblijnego Izraela, Poznań 2002.
Lemche N.P., Early Israel, Leiden 1985.
Lipiński E., Szkice z dziejów aramejskich, Poznań 2000.
Maier J., Między Starym a Nowym Testamentem, Kraków 2002.
Mélčze-Modrzejewski J., Żydzi nad Nilem. Od Ramzesa II do Hadriana, Kraków 2000.
Millard A., Skarby czasów Biblii, Warszawa 2000.
Miller J.M., Hayes J.H., A History of Ancient Israel and Judah, London 1986.
Peter M., ks., Dzieje Izraela, Poznań 1996.
Prigent P., Upadek Jerozolimy, Warszawa 1999.
Schürer E., The History of Jewish People in the Age of Jesus Christ, tom I-IV, 1973.
Stachowiak L., ks., Prorocy-słudzy Słowa, Katowice 1980.
Starożytny Izrael. Od czasów Abrahama do zburzenia Jerozolimy przez Rzymian, (red.) H. Shanks, Warszawa 1994.
Stegemann H., Esseńczycy z Qumran, Jan Chrzciciel i Jezus, Kraków 2002.
Synowiec J. S.. OFMConv, Pięcioksiąg, Kraków 2000.
Śliwa J., Sztuka i archeologia starożytnego Wschodu, Warszawa-Kraków 1997.
Świat Biblii, (red.) A. Lemaire, Wrocław-Warszawa-Kraków 2001.
Świderkówna A., Rozmowy o Biblii, Warszawa 1994.
Świderkówna A., Rozmowy o Biblii. Nowy Testament, Warszawa 2000.
Świderkówna A., Rozmów o Biblii ciąg dalszy, Warszawa 1996.
Tronina A. ks., Biblia w Qumran, Kraków 2001.
Tyloch W., Judaizm, Warszawa 1987.
Tyloch W., Odkrycia w Ugaryt a Stary Testament, Warszawa 1982.
Tyloch, W., Dzieje ksiąg Starego Testamentu, Warszawa 1985.
Untermann A., Encyklopedia tradycji i legend żydowskich, Warszawa 1998.
Vaux R. de, Instytucje Starego Testamentu, Poznań 2005.
Vermez G., Jezus Żyd. Ewangelia w oczach historyka, Kraków 2003.
Vermez G., Kto był kim w czasach Jezusa, Warszawa 2006, ss. 19-32.127-135.
Vries Mzn., S. P. de, Obrzędy i symbole Żydów, Kraków 1999.
Warzecha J, ks., Historia dawnego Izraela, Warszawa 2005.
Weber M., Etyka gospodarcza religii światowych, t. III: Starożytny judaizm, Kraków 2000.
Zabłocka J., Zawadzki S., Wybór źródeł do historii starożytnego Wschodu, Poznań 1966.
Zawadzki S., Mane Tekel Fares, Źródła do dziejów Babilonii chaldejskiej, Poznań 1996.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: