Globalizacja i Unia Europejska 3502-SSZCZ-18
Celem wykładu jest analiza procesów globalizacji i integracji europejskiej jako współczesnych tendencji rozwojowych w gospodarce, polityce, społeczeństwie i kulturze. Omawiane będą uwarunkowania tych procesów, ich przebieg i najważniejsze wyzwania z nimi związane. Wykład zmierza do odpowiedzi na pytania dotyczące wymiarów i złożoności globalizacji i integracji europejskiej, roli instytucji, organizacji, państw, korporacji, społeczeństwa obywatelskiego i NGOs w tych procesach, ich konsekwencji i wpływu na życie społeczeństw. Główne tematy omawiane podczas zajęć to:
1.Czym jest globalizacja? Definicje, wymiary i wskaźniki globalizacji.
Globalne współzależności i oddziaływania. Czynniki determinujące rozwój globalizacji i integracji europejskiej
2.Teorie i koncepcje globalizacji i integracji europejskiej - m.in. neoliberalny instytucjonalizm i funkcjonalizm, world-system theory I.Wallersteina, teoria światowej kultury R.Robertsona, globalnej wioski N.Luhmana, teorie międzyrządowe i federalizm, koncepcja spill-over i itp.
3.Globalizacja i integracja w sferze gospodarczej i politycznej: Korporacje transnarodowe i organizacje międzynarodowe jako siła napędowa procesu globalizacji, powiązania gospodarcze, przepływ towarów, kapitału, usług i ludzi, światowe centrum i peryferie.
4.Globalne problemy społeczne – nowe podziały społeczne i wzrost nierówności społecznych, migracje międzynarodowe, dyfuzja wzorów kulturowych, rosnąca rola mediów i kultury konsumpcyjnej
5.Globalizacja a społeczeństwo ryzyka i niepewności. Czy koncepcje Giddensa i Becka wyjaśniają złożoność procesu globalizacji? Glokalizacja jako odpowiedź na procesy globalizacji
6.Unia Europejska jako efekt czy katalizator procesu globalizacji? Ewolucja procesu globalizacji i integracji europejskiej
7. Rola Unii Europejskiej w kształtowaniu procesów globalizacyjnych, UE jako civilian power i lider w gospodarce i polityce.
8. Rosnące współzależności i oddziaływanie – przykład polityk UE
9. UE wobec globalnych problemów ekologicznych i klimatycznych
10. Kryzys migracyjny w UE – czy pochodna globalizacji? Migracje globalne i nowe formy migracji
11. Rozwój zrównoważony – czy możliwy w skali globalnej?
12. Beneficjenci i przegrani globalizacji i integracji ekonomicznej i społecznej
13. Protekcjonizm i izolacjonizm jako odpowiedzi na procesy globalizacji
14. Tożsamość narodowa, regionalna i europejska w erze globalizacji
15. Kryzys gospodarczy i finansowy jako efekt globalizacji i neoliberalizmu
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
K_W06 posiada podstawową wiedzę na temat instytucji regionalnych, krajowych i międzynarodowych oraz zagadnień europejskiej integracji
K_W08 jest świadomy zróżnicowania społecznego oraz istnienia nierówności społecznych, a także ich wpływu na życie jednostek i funkcjonowanie grup społecznych
K_W29 jest świadom procesów zachodzących w społeczeństwie polskim i globalnym oraz ich konsekwencji w zakresie postaw i instytucji społecznych
K_U02 potrafi zinterpretować przeszłe i bieżące wydarzenia społeczne (polityczne, kulturowe, gospodarcze) przy pomocy pojęć i teorii socjologicznych
K_U06 potrafi posługiwać się podstawowymi kategoriami teoretycznymi do opisu zmian społecznych we współczesnych społeczeństwach
K_U07 potrafi dokonać prostej analizy konsekwencji procesów zachodzących we współczesnych społeczeństwach
K_K01 potrafi skutecznie współpracować z członkami zespołu zadaniowego
K_K04 potrafi gromadzić, wyszukiwać i syntetyzować informacje na temat zjawisk społecznych
K_K07 umie dokonać krytycznej analizy źródeł
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny, udział w dyskusji, prezentacja,
Literatura
J.Stiglitz, Globalizacja, PWN Warszawa 2012
J. Zielonka, Europa jako imperium. Nowe spojrzenie na Unię Europejską, PISM, Warszawa 2007,
Z. Bauman, Globalizacja: i co z tego dla ludzi wynika, PIW, Warszawa 2000.
I. Wallerstein, Koniec świata jaki znamy, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2004,
R.Orłowska K.Żołądkiewicz, Globalizacja i regionalizacja w gospodarce światowej, PWE 2012
J.Wilkin (red.), Globalizacja, Integracja europejska a suwerenność państwa, PAN, Warszawa 2017
W.Morawski, Konfiguracje globalne: struktury, agencje, instytucje, WN PWN, 2010
M. McLuhan, Wybór tekstów, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
B. R. Barber, Dżihad kontra Mcświat, przekł. H. Jankowska, Wyd. Literackie MUZA S.A., Warszawa 2001.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: