Psychologia społeczna 3502-PSY
Wykłady i ćwiczenia do nich będą poruszały następujące tematy:Blok wykładów prezentujący główne kierunki psychologii.2. Psychoanaliza (klasyczna). Freud: życie i dzieło. 3. Psychoanaliza (późniejszy rozwój). Adler: życie i dzieło. Horney: życie i dzieło. Fromm: życie i dzieło. Sullivan: życie i dzieło. 4. Behawioryzm. Geneza behawioryzmu: teoria warunkowania klasycznego Pawłowa. Watson: warunkowanie reakcji emocjonalnej. Skiner: teoria warunkowania instrumentalnego. Podstawowe założenia. Klasyczne eksperymenty. Teoria bodźca-reakcji (uczenia): Hull, Dollard, Miller. 5. Pragmatyzm (geneza interakcjonizmu). Teoria Jamesa. Życie i dzieło. Rozwój psychologii jako dziedziny akademickiej w USA. Krytyka naturalizmu, introspekcja jako metoda. Funkcjonalne spojrzenie na procesy psychiczne. Model świadomości jako procesu. Tożsamość i wymiary jaźni. Teoria emocji.6. Interakcjonizm. Zakładany w interakcjoniźmie obraz świata. Cooley: życie i dzieło. Osobowość i proces uspołecznienia. Mead: Jaźń społeczna: proces konstrukcji znaczeń. Fazy rozwoju jaźni: gra i zabawa. Dwie części jaźni. Pojęcie roli społecznej w kontekście struktury społecznej. Główny nurt psychologii społecznej7. Teorie atrybucji - geneza i podstawowe teorieHeider: koncepcja psychologii naiwnej. Jones & Davis: teoria wnioskowania na podstawie korespondencji. Kelley: teoria atrybucji. Schachter: dwuczynnikowa teoria emocji. Bem: teoria autopercepcji.8. Teorie atrybucji - błędy i inklinacje.Omówienie podstawowych błędów i inklinacji: podstawowy błąd atrybucji, efekt różnicy w perspektywie aktora i obserwatora, efekt złudnej powszechności, egotyzm atrybucyjny, egocentryzm atrybucyjny, atrybucje odpowiedzialności, wnioskowanie na podstawie kompetencji lub kategorii moralnych. 9. Schematy poznawcze - geneza i podstawowe teorieDefinicja schematów poznawczych i przykłady ich działania. Geneza schematów poznawczych: psychologia postaci, badania Ascha. 10-11. Schematy poznawcze - zastosowanieKodowanie bodźców jako proces poznawczy. Wpływ schematów na proces poznawczy. Schematyzacja procesu poznawczego. Schematy poznawcze. Model równoległego przetwarzania danych Kunda i Thagarda. Pamięć: modele i rodzaje pamięci. Model Tulvinga. Proces przetwarzania informacji z uwzględnieniem pamięci.12. PostawyRóżne Definicje. Trójczynnikowa definicja postaw. Powstawanie postaw: wybrane modele. Wpływ postaw na rozumienie świata: model tendencyjnego spostrzegania obiektu (Fazio), teoria działań przemyślanych. Związek między postawami i zachowaniem. 13-14. Tożsamość społeczna w ujęciu poznawczymZałożenia i główne obszary badań. Procesy poznawcze w procesach adaptacji osobowości: konstruowanie przeszłości i przyszłości. Samoświadomość jako obraz siebie. Rodzaje tożsamości - mechanizmy integracji. Trafność samoświadomości i samowiedzy. Socjologiczna psychologia społeczna15. Uspołecznienie - główne założeniaGłówne procesy w rozwoju społecznym i emocjonalnym: komunikacja, lęk przed obcymi, przywiązaniem, efekty izolacji, znaczenie kontaktu z matką i innymi ludźmi dla rozwoju.16-17. Uspołecznienie - najważniejsze teoriePiaget: życie i dzieło. Cele i założenia. Bruner: życie i dzieło. Teoria uczenia: naśladowanie jako mechanizm rozwoju społecznego. Kohlberg: teoria rozwoju moralnego. 18. Uspołecznienie - język w procesie uspołecznienia. Znaczenie języka dla procesu rozwoju. Fazy nabywania języka. Badania nad procesem nabywania języka: przykłady badań i wnioski z nich płynące. 19. Jednostka w kontekście systemu społecznego - w ujęciu strukturalnego-funkcjonalizmu i interakcjonizmu. Osobowość jako element systemu społecznego. Eisenstadt: młodość i teoria młodzieńczej grupy wiekowej. Interakcjonizm: podstawowe założenia. Interakcja a rola. Wymiary tożsamości. Interakcja a tożsamość. Podstawowe kwalifikacje do działania w rolach.20-21. Grupy społeczne - założenia i teorieDefinicja grupy społecznej. Tłum a grupa. Rodzaje grup. Stawanie się członkiem grupy: procesy inicjacji. Współzależność a procesy grupowe...
Rodzaj przedmiotu
Literatura
1 Wprowadzenie - informacje o kursie, omówienie programu, rozdanie referatów
Psychologia - psychologia społeczna - socjologia
2 Przedmiot i miejsce psychologii społecznej w naukach społecznych- M. Marody, Psychologia społeczna w: Encyklopedia Socjologii; T. 3; str. 256-263 - B. Wojciszke, Czym i jak zajmuje się psychologia społeczna w: Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej; Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002; str. 17-29
3 Psychologia społeczna - inspiracje: psychoanaliza- Z. Freud Zarys psychoanalizy cz. 1 i 2 (wiele wydań np.: Poza zasadą przyjemności Warszawa 1976, str. 145-205)- Referat: Z. Freud Kultura jako źródło cierpień podrozdz. 1-5 w: Pisma społeczne Warszawa 1998, str. 164-205)
4 Psychologia społeczna - inspiracje: behawioryzm - B. F. Skinner, Poza wolnością i godnością, rozdziały 2, 3; str. 48-80- Referat: B. F. Skinner, Poza wolnością i godnością, rozdział 6; str. 121-146
5 Psychologia społeczna - inspiracje: pragmatyzm- W. James, Psychologia, rozdz. 6 str. 119-165- Referat: J. Dewey Jak myślimy? rozdz. 12; str. 195-210
6 Psychologia społeczna - inspiracje: interakcjonizm symboliczny- M. Mead Umysł, osobowość i społeczeństwo cz. 3 Osobowość (fragmenty) rozdz. 19-23, str. 202-258- Referat: Ch. Cooley Społeczeństwo i jednostka; Jaźń społeczna; Grupy pierwotne w: J. Mucha Cooley (z serii Myśli i Ludzie)
Z perspektywy Psychologicznej Psychologii Społecznej
7 Nabywanie przekonań- B. Wojciszke, Wiedza i sądy o świecie społecznym w: Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej; Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002; str. 57-98- Referat: Ch. Stangor, M. Schaller, Stereotypy jako reprezentacje indywidualne i zbiorowe w: C. N. Macrae, Ch. Stangor, M. Hewstone Stereotypy i uprzedzenia; str. 13-36Referat: M. Billig Kategoryzacja i partykularyzacja (tekst przetłumaczony i opublikowany w skrypcie)
8 Postawy a działanie - Aronson, E. i in. "Psychologia społeczna. Serce i umysł" - rozdz. 8 "Postawy i zmiana postaw"- Referat: A. Pratkanis, E. Aronson Psychologia codziennej perswazji w: Wiek propagandy PWN; str. 23-62
9 Emocje i motywacje- Rathus, S.A., "Psychologia współczesna" - rozdz. 11 "Motywacje i emocje" - Referat: D. Doliński rozdz. 5 Nastrój i emocje, w: Psychologiczne mechanizmy reklamy- Referat: D. Goleman Inteligencja emocjonalna - rozdz. I i II
10 Altruizm i agresja - B. Wojciszke, Relacje interpersonalne (w:) Psychologia społeczna. Podręcznik akademicki. T. 3; str. 147-164- Referat: Zimbardo P.G,. Floyd, L.R., "Psychologia i życie" - rozdz. 14 "Degeneracja form zycia społecznego"; PWN
11 Wpływ społeczny- Doliński, D. "Techniki wpływu społecznego"- rozdz. 2 i 3; Scholar 2005- Referat: S. Ash, Opinie i nacisk społeczny w: Człowiek istota społeczna. Wybór tekstów- Referat: S. Milgram, Behawioralne badanie posłuszeństwa w: Człowiek istota społeczna. Wybór tekstów
12 Procesy grupowe- B. Wojciszke, Grupa społeczna w: Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej; Wydawnictwo Naukowe Scholar 2002; str. 376-417- Referat: Antonides G. Fred van Raaij, rozdział 14: Grupy odniesienia w: Zachowania konsumenta. Podręcznik akademicki
13 Psychologia atrybucji- M.Kofta Procesy atrybucji w spostrzeganiu społecznym; w: M.Lewicka (red.) Psychologia spostrzegania społecznego- referat: F. Försterling "Atrybucje. Podstawowe teorie, badania i zastosowanie" - rozdz. 8 "Błędy i tendencyjność procesu atrybucji"; GWP 2001
14 Problem racjonalności działań - K.R. Monroe Psychologia i teoria racjonalnego aktora- Referat: M. Lewicka Czy jesteśmy racjonalni? w: M. Kofta Złudzenia, które pozwalają żyć
Zasady zaliczania kolokwiów:
- każdy student ma prawo do dwóch terminów na napisanie kolokwium, przy czym termin pierwszy jest traktowany jako termin zwykły a termin drugi jako termin poprawkowy;
- nieusprawiedliwiona nieobecność (usprawiedliwieniem może być jedynie zwolnienie lekarskie) w terminie zwykłym powoduje wystawienie studentowi oceny niedostatecznej, którą można poprawiać w terminie poprawkowym.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: