Zarządzanie emocjami: komunikacja emocjonalna w życiu codziennym 3502-FAKL26-LIC
Komunikacja emocjonalna stanowi integralny element komunikacji interpersonalnej. Każda sytuacja komunikacyjna – rozmowa, prezentacja, przemówienie, dyskusja na forum internetowym, by wymienić tylko niektóre – zakłada pewien poziom zarządzania emocjami, czyli kształtowania własnej ekspresji emocjonalnej i doświadczeń emocjonalnych partnerów interakcji.
Kurs ma dwa podstawowe cele. Pierwszym z nich jest przybliżenie uczestnikom koncepcji zarządzania emocjami spopularyzowanej w socjologii przez Arlie R. Hochschild i refleksja nad różnymi kontekstami naszego społecznego funkcjonowania, w których staramy się kontrolować wysyłane przez siebie sygnały emocjonalne i wpływać na uczucia partnerów interakcji. Podczas zajęć przyjrzymy się następującym zagadnieniom:
(1) Emocje a komunikacja interpersonalna: jak socjolog może badać emocje? Wprowadzenie do podstawowych perspektyw teoretycznych przyjmowanych wobec emocji na gruncie socjologii; rola emocji w procesach komunikacji międzyludzkiej.
(2) Emocje w pracy: zarządzanie emocjami w kontekście życia zawodowego, czyli jak wykorzystujemy emocje w miejscu pracy? Analiza interakcji pomiędzy pracownikami i klientami, współpracownikami oraz relacji hierarchicznych, pomiędzy podwładnymi i przełożonymi.
(3) Emocje w życiu pozazawodowym: kiedy i jak wykorzystujemy emocje w mikro-sytuacjach życia codziennego? Analiza wymiarów zarządzania emocjami podczas spotkań towarzyskich i anonimowych, przelotnych interakcji zachodzących w przestrzeni publicznej.
(4) Emocje w interakcjach zapośredniczonych: kształtowanie uczuć u partnerów interakcji „na odległość” – komunikacja emocjonalna w mediach, w mediach społecznościowych i reklamie.
Refleksji teoretycznej będzie towarzyszyła wspólna analiza empiryczna wybranych sytuacji komunikacyjnych przeprowadzona w oparciu o materiały samodzielnie gromadzone przez uczestników zajęć. Posłuży ona realizacji drugiego z celów kursu: analizie użytków, jakie ludzie czynią w zróżnicowanych sytuacjach życia codziennego z przyrodzonej zdolności do wyrażania emocji i odczytywania komunikatów emocjonalnych płynących od partnerów interakcji.
Świadomość sposobów, w jaki emocje uczestniczą w procesach komunikacji interpersonalnej, ma walor zarówno praktyczny – opisywany przez Hochschild wzrost znaczenia umiejętności zarządzania emocjami zaznacza się w tak różnych domenach życia społecznego, jak komunikacja medialna, marketing, zawody usługowe, zarządzanie zasobami ludzkimi, jak i teoretyczny – pozwala lepiej zrozumieć złożone uwarunkowania przebiegu zróżnicowanych interakcji społecznych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
K_W11 rozumie społeczną naturę relacji łączących jednostki, grupy i instytucje społeczne
K_W12 posiada podstawową wiedzę na temat mechanizmów dynamiki grupy społecznej oraz obustronnych zależności między grupą a jednostką
K_W19 rozumie na czym polega specyfika analizy socjologicznej
K_U04 potrafi samodzielnie znaleźć informacje i materiały niezbędne do przeprowadzenia prostych analiz socjologicznych, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami
K_U18 potrafi analizować na podstawowym poziomie interakcje zachodzące w grupach
K_U20 potrafi przeczytać ze zrozumieniem tekst naukowy i wskazać jego główne tezy, argumenty autora oraz poddać je dyskusji
K_K03 potrafi dzielić się posiadaną wiedzą socjologiczną
K_K05 potrafi uczestniczyć w dyskusji
K_K06 potrafi argumentować stawiane tezy
K_K14 szanuje opinie innych osób (np. te wyrażane w trakcie dyskusji grupowej)
Kryteria oceniania
Przygotowanie materiałów do opracowania podczas zajęć,
realizacja 6 zadań empirycznych w grupach
udział w grupowych prezentacjach i dyskusjach
obecność: dopuszczalne są dwie nieobecności podczas zajęć; nieobecność na zajęciach warsztatowych (opracowanie jednego z sześciu zadań w grupach) należy odrobić w przeciągu miesiąca od nieobecności
Za każde zadanie można otrzymać maksymalnie 10 punktów; ocenie podlega pięć najlepiej wykonanych zadań; za przedmiot można otrzymać maksymalnie 50 punktów
Skala ocen:
0-26 pkt: 2 (ndst)
27-35 pkt: 3 (dst)
36-43 pkt: 4 (db)
44-50 pkt: 5 (bdb)
Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do systematycznego przygotowania się do zajęć i wykonania zadań zaplanowanych na każde spotkanie (czytanie lektur, sporządzanie notatek, przygotowanie prezentacji, praca zespołowa) – 5h
Usprawiedliwieniu podlegają dwie nieobecności.
W przypadku otrzymania oceny negatywnej (2), student może poprawić ocenę w terminie poprawkowym podchodząc do zaliczenia ustnego (obejmującego wiedzę o wszystkich zagadnieniach poruszonych podczas kursu, na podstawie wskazanych lektur).
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Literatura analizowana podczas zajęć:
Ekman P., Emocje ujawnione, wyd. Sensus.
Ekman P. i R. Davison, Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, wyd. GWP
Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, wyd. Aletheia
Leary M., Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji, wyd. GWP
Hochschild A., Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć, wyd. PWN
Dembek A., Rekonstrukcja sposobów uprawomocnienia zarządzania relacjami i emocjami w organizacji biznesowej, Kultura i Społeczeństwo nr 2 (2013)
Elias N., O procesie cywilizacji, wyd. WAB
Giza A., Uczeń czarnoksiężnika czyli społeczna historia marketingu, wyd. WUW
Czaplicka M., Zarządzanie kryzysem w social media, wyd. Helion
Literatura dodatkowa:
Andersen Peter, Guerrero Laura (eds.) Handbook of Communication and Emotion: Research, Theory, Applications, and Contexts, San Diego: Academic Press.
Goffman Erving (2006 [1967]), Rytuał interakcyjny [przekł. Alina Szulżycka], Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hryniewicz Janusz (2007), Stosunki pracy w polskich organizacjach, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Illouz Eva (2010), Uczucia w dobie kapitalizmu [przekł. Zygmunt Simbierowicz], Warszawa: Oficyna Naukowa.
Kemper Theodore (ed.), Research Agenda for Sociology of Emotions, New York: SUNY.
Oatley Keith, Jenkins Jennifer (2003), Zrozumieć emocje [przekł. Józef Radzicki, Jacek Suchecki], Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rajtar Małgorzata, Straczuk Justyna (red.), Emocje w kulturze, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Stes Jan, Turner Jonathan (eds.), Handbook of the Sociology of Emotions, New York: Springer.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: