Pamięć zbiorowa – od tradycji do „polityki historycznej” 3502-FAKL111
W trakcie zajęć zostaną omówione następujące kwestie:1. Rozumienie pojęć „pamięć”, „przeszłość” i „tradycja” w socjologii, antropologii, historii i innych dziedzinach nauki2. Kontrowersje związane z terminem „pamięć zbiorowa”3. Sposoby „używania” i „nadużywania” historii w pracach historycznych i działaniach politycznych4. Cele i skutki „polityki pamięci” prowadzonej w ramach państwa narodowego i w obrębie grup mniejszościowych5. problematyka „autentyczności’ w odniesieniu do pamięci i tradycji6. Kształtowanie i przekształcanie tradycji grup narodowych, etnicznych, politycznych i społecznych7. Pamięć indywidualna – związki z pamięcią zbiorową i wzajemne wpływy8. Tradycja i pamięć „zmarginalizowane”9. Miejsce historii i pamięci w procesach budowania „intymności kulturowej”10. Antropologiczne i socjologiczne badania „tradycji” i ich znaczenie dla grup kulturowych
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
W trakcie zajęć student uzyskuje wiedzę o badaniu zagadnień tradycji, przeszłości, historii i pamięci w socjologii i antropologii, uczy się dostrzegania kwestii tożsamości w przedstawieniach i wyobrażeniach dotyczących przeszłości oraz roli państwowych systemów ujednolicających. Uzyskuje ponadto umiejętność analizowania wydarzeń z przeszłości z punktu widzenia potrzeb współczesności oraz odnajdywania tego typu analiz w życiu publicznym.
Kryteria oceniania
Obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności), przygotowanie i przedstawienie referatu, egzamin pisemny
Literatura
M. Halbwachs „Społeczne ramy pamięci”, Warszawa 2008, r. 6 „Zbiorowa pamięć grup religijnych”, „Zakończenie”.E. Hobsbawm, T. Ranger (red.) „Tradycja wynaleziona”, Kraków 2008, r. 1 „Wynajdywanie tradycji”, r. 2 „Góralska tradycja Szkocji”. M. Lubaś „Tradycjonalizacje kultury”, w: „Tworzenie i odtwarzanie kultury”, M. Lubaś, G. Kubica (red.), Kraków 2008.M. Trębaczewska „Ile w tradycji jest tradycji? Przykład regionalnej muzyki Podhala”, w: „Kreacje i nostalgie”, D. Rancew-Sikora, G. Woroniecka, C. Obracht-Prondzyński (red.), Warszawa 2009.K. Pomian „Historia – nauka wobec pamięci”, Lublin 2006, r. „Od historii – części pamięci do pamięci – przedmiotu historii”.M. Janowski „Polityka historyczna: między edukacją historyczną a propagandą”, w: „Pamięć i polityka historyczna”, S. M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Łódź 2008H. White „Kosmos, chaos i następstwo w przedstawieniu historiologicznym”, w: „Pamięć, etyka i historia”, E. Domańska (red.), Poznań 2006.H. U. Gumbrecht „Użyteczność historii (uobecnienie i odkupienie)”, w: „Pamięć, etyka i historia”, E. Domańska (red.), Poznań 2006.J. Assmann „Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych”, Warszawa 2008, str. 64-101, 226-241B. Szacka „Czas przeszły, pamięć, mit”, Warszawa 2006, r. „Pamięć zbiorowa – funkcje i drogi przekazu”, „Mit i mitologizacja przeszłości w pamięci zbiorowej”.A. Szpociński, P. T. Kwiatkowski „Przeszłość jako przedmiot przekazu”, Warszawa 2006, str. 27-66.P. T. Kwiatkowski „Pamięć zbiorowa społeczeństwa polskiego w okresie transformacji”, Warszawa 2008, r. 3 „Losy rodziny a pamięć zbiorowa”.K. Kaźmierska „Między pamięcią zbiorową a biograficzną”, w: „Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów”, A. Szpociński (red.), Warszawa 2009.M. Zaleski „Formy pamięci”, Gdańsk 2004, r. „Naprzód w przeszłość”.R. E. Gruber „Odrodzenie kultury żydowskiej w Europie”, Sejny 2004, r. 2 „Wirtualny świat żydowski”.P. Connerton “How societies remember”, Cambridge 1989, r. 2H. Lebovics „Creating the Authentic France: Struggles over French Identity in the First Half of the Twentieth Century”, w: „Commemorations. The Politics of National Identity”, J. R. Gillis (red.), Princeton 1994.D. Lowenthal „Identity, Heritage, and History”, w: „Commemorations. The Politics of National Identity”, J. R. Gillis (red.), Princeton 1994.D. Gawin „O pożytkach i szkodliwości historycznego rewizjonizmu”, w: „Pamięć i odpowiedzialność”, R. Kostro, T. Merta (red.), Kraków-Wrocław 2005.D. Karłowicz „Pamięć aksjologiczna a historia”, w: „Pamięć i odpowiedzialność”, R. Kostro, T. Merta (red.), Kraków-Wrocław 2005.L. Nijakowski „Polska polityka pamięci”, Warszawa 2008, r. „Ofensywa martyrologiczna IV RP”, „Jaka polityka pamięci?”.P. Ricoeur „Pamięć, historia, zapomnienie”, Kraków 2006, cz. III, r. 2, cz. III „Bycie ‘w’ czasie”, IV „Niesamowitość historii”.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: