Socjologia kultury z elementami filozofii kultury i antropologii społecznej 3502-CPS-18-OG

Wykład stanowi wprowadzenie do zagadnień, którymi zajmują się socjologowie kultury, badający związki pomiędzy kulturą a życiem społecznym. Przedmiotem wykładu będą również współczesne zjawiska i procesy kulturowe, zwłaszcza geneza, struktura i funkcje kultury masowej oraz proces globalizacji i charakter współczesnych powiązań transnarodowych jako zasadniczy przejaw globalizacji. Perspektywa socjologiczna w refleksji nad kulturą zostanie wzbogacona o elementy analizy filozoficznej oraz antropologicznej, uzupełniających problematykę w duchu antyredukcjonizmu, czyli przekonania, że współczesne fenomeny i procesy kulturowe stanowią w istocie wspólny przedmiot analiz oraz refleksji socjologii, filozofii i antropologii.

Kultura pośród dyscyplin – socjologia kultury, socjologia kulturowa („mocny program socjologii kulturowej” J. Alexandra) a filozofia kultury i antropologia społeczna oraz kulturowa. Zakres, przedmiot badań, metody
- Geneza kultury, pierwsze definicje, podstawowe cechy socjologicznego ujęcia kultury
- Antropologiczne (szerokie) oraz symboliczne (wąskie) ujęcie kultury. Pytanie o kryterium kultury symbolicznej
- Atrybutywne i dystrybutywne rozumienie kultury, kultura a cywilizacja
- Kultura jako forma komunikacji
- Socjalizacja oraz procesy nabywania i transmisji kultury
- Etnocentryzm i relatywizm kulturowy – problemy aksjologiczne, wartości w perspektywie socjologii i filozofii kultury
- Teorie zmian kulturowych
- Socjologia sztuki jako dziedzina socjologii kultury
- Kultura jako system
- Kultura masowa jako dominująca forma organizacji kultury symbolicznej – geneza, struktura, funkcje.
- Kultura masowa i jej krytycy. Szkoła Frankfurcka oraz nurt „niemieckiego ekstremizmu kulturowego”
- Globalizacja w ujęciu klasycznym – teoria imperializmu, teoria systemu światowego oraz teorie zależności.
- Współczesne teorie globalizacji – globalizacja a państwo narodowe i problem zbiorowych tożsamości.
- Kulturowe wymiary globalizacji i zwrot transnarodowy.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

zdalnie

Efekty kształcenia

K_W02 ma uporządkowaną wiedzę z zakresu nauk społecznych i humanistycznych
K_W08 jest świadomy zróżnicowania społecznego oraz istnienia nierówności społecznych, a także ich wpływu na życie jednostek i funkcjonowanie grup społecznych
K_W15 posiada podstawową wiedzę o metodach badania zróżnicowania kulturowego
K_W16 posiada podstawową wiedzę o problemach wynikających ze zróżnicowania kulturowego współczesnego społeczeństwa
K_W24 posiada podstawową wiedzę o instytucjach i organizacjach odpowiedzialnych za transmisję norm i reguł w społeczeństwie, takich jak: systemy edukacyjne, prawo, moralność, religia, itp.
K_W35 jest świadomy wyboru określonej perspektywy teoretycznej i dostrzega konsekwencje tego wyboru
K_U06 potrafi posługiwać się podstawowymi kategoriami teoretycznymi do opisu zmian społecznych we współczesnych społeczeństwach
K_U19 umie opisać rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa

Kryteria oceniania

Egzamin ustny lub egzamin pisemny (do wyboru)

Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur) – 2h tygodniowo oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu) – 15h

Literatura

Literatura uzupełniająca do wykładu (nieobowiązkowa):
Kłoskowska A., Socjologia kultury, Warszawa 1981; W. Griswold, Socjologia kultury, Warszawa 2013; Bell D., Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Warszawa 1994; Clifford J., Kłopoty z kulturą, Warszawa 2000; Mead M., Kultura i tożsamość, Warszawa 1978; Gellner E., Narody i nacjonalizm, Warszawa 1991; Elias N., O procesie cywilizacji, Warszawa 2011 ; Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Warszawa 2002; Stiglitz J., Cena nierówności, Warszawa 2015; Alexander J. (ed.), Culture and Society. Contemporary Debates, Cambridge 1993; Alexander J. Znaczenia społeczne. Studia z socjologii kulturowej, Kraków 2010; Benedict R., Wzory kultury, Warszawa 2008; Hann Ch., Antropologia społeczna, Kraków 2008; Eller J. D. Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Kraków 2012; Bauman Z., Kultura jako praxis, Warszawa 2012; Leach E., Kultura i komunikowanie. Logika powiązań symbolicznych. Wprowadzenie do analizy strukturalnej w antropologii społecznej, Warszawa 2010;

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3502-CPS-18-OG w USOSweb