ADI: Twarze sondażu. Teoria, metodologia, technologia i praktyka badań reprezentacyjnych. 3502-ADI-5
01. Czym jest sondaż
O co pytamy obiekty populacji - kwestionariusz
Jak wybieramy reprezentację populacji - próba
Jak zbieramy dane o wybranych obiektach – metoda realizacji
Jak formułujemy wnioski na temat populacji – analiza danych, wnioskowanie
02. Statystyczne aspekty badania sondażowego
Sondaż jako statystyczny opis populacji
• Populacja, macierz danych, zmienna statystyczxna
• Parametry rozkładu zmiennej statystycznej
• Wielozmiennowy opis populacji
Sondaż jako doświadczenie losowe
Wynik sondażu jako wniosek statystyczny
Jakość sondażu: „total survey error”. Statystyczne i niestatystyczne aspekty jakości sondażu
03. Kwestionariusz
Poziom pomiaru zmiennej
• Problem pomiaru
• Poziomy pomiaru
• Poziom pomiaru zmiennej a narzędzia jej statystycznego opisu
Zmienna jako wskaźnik ukrytej cechy obiektu
• Wskaźnik – cecha – skalowanie – model skalowania
• Modele skalowania jednowymiarowego
• Złożone modele skalowania
• Oprogramowanie skalowania
Reguły konstrukcji kwestionariusza wywiadu
Rozmowa – dramaturgia dialogu – motywacja - uwaga
Osobiste doświadczenia - kompetencja kulturowa respondenta -język pytań
Pytania kwestionariuszow
• Otwarte –zamknięte
• Wybór kafeterii w pytaniach zamkniętych
• Multichoice
• Bloki pytań - skalowanie
Zmienne stratyfikacyjne
• ESCED
• ISO
• Wzory GUS
Protokół realizacji wywiadu
Instrukcja dla koordynatora, ankietera
Case study: kwestionariusze poprawne i niepoprawne
04. Próba
Operat
Przegląd operatów
• PESEL, TERYT, REGON
• Rejestry prowadzone przez administrację państwową
• Operaty geograficzne – mapy
• Listy, rejestry o zasięgu lokalnym, operaty ad hoc
• RDD jako wirtualny operat (telefonia komórkowa, stacjonarna)
• Internauci
• Operaty wirtualne
Schemat losowania próby
• Elementarne pojęcia teorii doboru prób
• Dokładność oszacowań a schemat losowania próby
Pragmatyczne aspekty projektowania schematu doboru próby
• Wyznaczanie dokładności oszacowań dla złożonych schematów próby
• Schemat losowania próby a realizacja badania
Niecałkowicie losowe sposoby wybierania obiektów do próby
Dokumentacja doboru próby
Case study: dobór próby w wybranych badaniach sondażowych
05. Realizacja
Sposoby komunikacji z respondentem i ich własności
Ankieta pocztowa, sonda uliczna, sonda telewizyjna
Technologie rejestracji danych
• Aktywne
• Pasywne
• Komputerowe wspomaganie wywiadu
Metoda dostępu a jakość realizacji
Kontrola jakości realizacji
• Selekcja obiektów kontrolowanych
• Metody kontroli
Zarządzanie realizacją badania sondażówego
• Sieć ankieterska: koordynatorzy, ankieterzy, technologia
• Przepływ danych w sondażu
Case study: Analiza realizacji wybranych sondaży akademickich i rynkowych
06. Raport z sondażu
Precyzja wniosków w praktyce sondażowej
Jednostki niedostępne a problem dokładności oszacowań
• Pseudo-przedział ufności
• Kalibracja, raking, ważenia post-stratyfikacyjne
Imputacja braków danych
Oprogramowanie do analizy danych sondażowych
• Komercyjne
• Niekomercyjne
Standardowa dokumentacja sondażu
• Kwestionariusz
• Dobór próby
• Jakość realizacji
• Ważenie po-realizacyjne
• Wynikowa precyzja oszacowań
• Case study: dokumentacja ESS, GATS, DS, ISSP
Raport statystyczny
• Codebook – rozkłady brzegowe surowe i ważone
• Skalowanie procedura, walidacja skal
• Zależności dwuzmiennowe
• Zależności wielozmiennowe
• Case study: raport GATS
Publikowanie wyników sondażu w mediach
07. Organizacja sondażu
Sekwencja zdarzeń: od projektu do raportu
Zespół badawczy
• Znawca dziedziny
• Statystyk
• Metodolog sondażowy
• Kierownik projektu – pełnomocnik zamawiającego, nadzór właścicielski
Projektowanie sondażu
• State of Art
• Wsparcie zewnętrzne
Sondaż według podręcznika
Budżet
• Podział budżetu badania sondażowego
• Struktura kosztów wykonawcy sondażu
Harmonogram
• CAPI badamie ogólnopolskie
• CATI-WAPI
• Badania typu exit-poll
• Badanie instytucji i przedsiębiorstw
Badanie instytucji i przedsiębiorstw
Technologia sondażu: infrastruktura informatyczna
Case study: organizacja wybranych badań sondażowych
08. Przetarg na sondaż
Przetarg jako sposób podziału zasobów i odpowiedzialności
Za co się płaci w badaniu sondażowym
• Trafność odpowiedzi
• Wiarygodność danych
• Precyzja oszacowań
Wykonawca sondażu
• Firmy badawcze działające w Polsce
• Co potrafi a czego nie potrafi firma badawcza
Zamawianie sondażu w agencji badawczej
• Relacja Zamawiający-Wykonawca
• Wymagania wobec wykonawcy
• OFBOR, PTBRiO, ESOMAR, AAPOR
• Standardowa dokumentacja przetargowa
• Kryterium wyboru wykonawcy
Przeświadczenia na temat sondażu
• Reprezentatywność
• Próba rezerwowa
• Wagi porealizacyjne
• Wielkość populacji a wielkość próby
• Porównywalność wyników sondaży
• „Sondaże”
Case study: analiza wybranych przetargów na sondaż
09. Społeczn funkcjonowanie badań sondażowych
Kto zamawia badanie
Do czego służą wyniki sondażu
Sondaż w słuzbie publicznej
• NORC – CBOS
• PGSS
Postrzeganie sondażu
• Status informacji o wynikacch
• Zaufanie
• Response rate
Sondaż w mediach
• Prasa
• Telewizja
• Internet
Zasady publikowania wyników sondaży w mediach
• Dziennikarska check-lista
• Sondaż opinii a przewidywanie zachowań masowych
Na Straży Sondaży
Case study: przykłady komunikatów o sondażach
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
K_W07 posiada pogłębioną wiedzę na temat wybranych metod i technik badań społecznych, ich ograniczeń, specyfiki i obszarów zastosowania
K_W08 jest świadomy znaczenia refleksyjnego i krytycznego podejścia do wyników badań społecznych, analiz i procedur badawczych
K_W09 wie jak zaplanować i zrealizować złożone ilościowe i jakościowe badania empiryczne; ma świadomość konsekwencji metodologicznych wyborów
K_U04 potrafi posługiwać się kategoriami teoretycznymi oraz metodami badawczymi do opisu i analizy zmian społecznych i kulturowych we współczesnych społeczeństwach oraz ich konsekwencji
K_U05 potrafi zaplanować i zrealizować badanie społeczne przy użyciu zaawansowanych ilościowych i jakościowych metod i technik badań socjologicznych
K_U06 potrafi posługiwać się jednym dowolnym programem komputerowym służącym do analizy danych, korzystając z jego zaawansowanych funkcji
K_U10 potrafi przygotować prezentację wybranego zagadnienia lub badania w języku polskim i w języku obcym, również z wykorzystaniem nowych technologii
K_K03 potrafi gromadzić, wyszukiwać, syntetyzować, a także krytycznie oceniać informacje na temat zjawisk społecznych, łącznie z danymi pozyskanymi w Internecie
K_K04 potrafi argumentować stawiane tezy posługując się dowodami naukowymi
K_K10 bierze odpowiedzialność za projektowane i wykonywane zadania
Kryteria oceniania
Praca pisemna polegająca na krytycznej analizie przypadku - zrealizowanego badania sondażowego i przygotowaniu własnego projektu tego badania oraz założeń dokumentacji przetargowej, zgodnych z regułami sztuki omawianymi na zajęciach.
Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur, sporządzanie notatek, praca zespołowa) - 4h oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (napisania raportu) - 10h.
Literatura
1. Globalny sondaż dotyczący używania tytoniu przez osoby dorosłe (GATS) Polska 2009-2010. Ministerstwo Zdrowia, 2010
2. Frydrychowicz, A., Koźniewska, E., Matuszewski, A., & Zwierzyńska, E. (2006). Skala Gotowości Szkolnej Podręcznik. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa.
3. Marczewski, Z. (2012). Schematy doboru prob w wybranych ogolnopolskich badaniach reprezentacyjnych. Uniwersytet Warszawaki.
4. Polski Generalny Sondaż Społeczny 1992-2010, http://www.ads.org.pl/opis-szczeg.php?id=91
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: