Socjologia zawodów artystycznych 3502-567-OG

Kariery artystów postrzega się najczęściej jako indywidualną i niepowtarzalną ścieżkę zawodową po której podążają w całkowicie oryginalny niepowtarzalny sposób wyjątkowe (czasem określone genialnymi) jednostki obdarzone rzadkim talentem. Takiej wizji przeczy większość badań prowadzonych przez socjologów, którzy po latach pracy i nierzadko uczestniczenia w działalnościach rozmaitych środowisk artystycznych, wskazują na wyjątkowo zorganizowaną społeczność w której postrzegane jako "indywidualne" dzieło - jest efektem pracy wielu ludzi, wykonywujących bardzo odmienne zawody. Jak funkcjonują "światy artystyczne"? jaka jest specyfika zawodów artystycznych? W jaki sposób przebiega socjalizacja w tych określanych często jako zamknięte środowiskach? Na te pytania odpowiedzi zostaną udzielone na podstawie lektur opartych na badaniach prowadzonych w wielu krajach: Francji, Stanach Zjednoczonych, Niemczech a także w Polsce. Czy światy artystyczne różnią się między sobą (dyscypliną, krajem w której dana społeczność funkcjonuje)? Czy mit kosmopolityzmu artystów pokrywa się z badaniami nad mobilnością i międzynarodowym charakterem środowisk artystycznych? Co myślą specjaliści tych środowisk o geniuszu artystycznym?W ciągu ostatnich dwudziestu lat, wzrosło zainteresowanie socjologów zawodami artystycznymi i środowiskami twórczymi. Najbardziej wyraźnie ta tendencja jest zarysowana we Francji, gdzie można przypisać wzrostowi liczby badań w tym zakresie specyficznej sytuacji instytucjonalnej artystów (intermittant de spectacle). Posiadają oni specyficzny i uprzywilejowany status, dzieki któremu wiele osób utrzymuje się jedynie z działalności tzw. artystycznej. Niemniej jednak w innych krajach, w których zawody artystyczne sa poddane ostrej selekcji rynkowej, także relizowane są badania dotyczące karier, życia i działąlności twórców i odtwórców.U schyłku XX wieku pojawiła się także teoria przenikania pewnych aspektów pracy artystycznej (kreatywność, pasja, zaangażowanie, bezinteresowność, indywidualizm, przedsiębiorczość, mobilność) do świata przedstawicieli innych zawodów. Człowiek - pracownik XXI wieku powinien posiadać wybrane cechy artysty, aby zasłużyć na miano "dobrego pracownika". Czy każdy pracownik ma być artystą? Na czym polega atrakcyjność tego zawodu? Czy artyści są (i mogą być) modelem dla pracowników przyszłych generacji?

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Literatura

BECKER, Howard S. (1983) : "Mondes de l'Art et types sociaux", Sociologie du travail n°4, Paris, Dunod. ------- (1988) : Les mondes de l'Art, Paris, Flammarion.------- (1999): Propos sur l'Art, Paris, l'Harmattan.-------(2002) : " Les lieux du jazz ". Sociologies et Sociétés. Les territoires de l'art. vol.34, n°2. CAMERON, Wiliam Bruce (1954): " Sociological Notes on the Jamsession " Social Forces " n° 33 .COULANGEON, Philippe (1998) : These EHESS : Entre tertiairisation et marginalisation subventionnée. Les musiciens de jazz français a l'heure de la réhabilitation culturelle.- (1999) : " Les mondes de l'art a l'épreuve du salariat. Le cas des musiciens de jazz français ". Revue Française de Sociologie ; octobre - décembre 1999, XL- 4 ;DeNORA, Tia, 1995, Beethoven and the Construction of Genius: Musical Politics in Vienna 1792-1803, Berkley, Los Angeles and London: University of California Press, ELIAS, Norbert, 2006, "Mozart. Portret geniusza" [Mozart. Zur Soziologie eines Genies] Warszawa, W.A.B., Wydawnictwo.FAULKNER, Robert R. (1971): Hollywood Studio Musicians. Their Work and Career in the Recording Industry, Chicago-New York, Aldine-Atherton.- (1983): Music on Demand. Composer and Careers in the Hollywood Film Industry, New Brunswick, N. J. Transaction.GILMORE, Samuel (1987): "Coordination and convention: the organisation of the concert world" in "Symbolic Interaction" vol. 10 n° 2. - (1990): "Art Worlds: Developing the Interactionist Approach to Social Organization" in H.S.Becker and M..M.Mc.Call (ed)."Symbolic Interaction and Cultural Studies". Chicago, Chicago University Press.GILMORE, Samuel (1987): "Coordination and convention: the organisation of the concert world" in "Symbolic Interaction" vol. 10 n° 2. - (1990): "Art Worlds: Developing the Interactionist Approach to Social Organization" in H.S.Becker and M..M.Mc.Call (ed)."Symbolic Interaction and Cultural Studies". Chicago, Chicago University Press.GRAZIAN, David, 2003, Blue Chicago: The Search for Authenticity in Urban Blues Clubs. Chicago, University of Chicago Press.GOLKA, Marian, 1995, Socjologia Artysty, ars nova Poznan.HASKELL, Francis, 1963, Patrons and Painters: A Study in the Relations between Italian Art and Society in the Age of the Baroque. New York: Alfred N. Knopf.HEINICH, Nathalie, 2005, L'elite artiste. Excellence et singularite en regime democratique, ed. Gallimard, Paris.LAHIRE Bernard, 2004, La culture des individus : dissonances culturelles et distinction de soi, Paris, La Découverte, coll. " Textes a l'appui ", 780 p.,MENGER Pierre-Michel, 2003, Portrait de l'artiste en travailleur. Métamorphoses du capitalisme, Paris, La République des Idées / Seuil, ------, 2005, Les intermittents du spectacle. Sociologie d'une exception, Paris, Editions de l'EHESS. WEBER, Max, 1921, Sociologie de la musique, Metailie, Paris, 1998.MOULIN Raymonde, 2003, Le marché de l'art : Mondialisation et nouvelles technologies, Flammarion,WAGNER, Izabela (2004): " La formation de jeunes virtuoses: les réseaux de soutiens. " Sociétés Contemporaines, n° 56. - (2005): " Sprzezenie zwrotne karier w srodowiskach intelektualnych i artystycznych " Przeglad Studiow Jakosciowych n°1, Lodz, W.U.L. version anglaise "Coupling Career in the Artitics and Intellectuals Worlds" a paraître in "Qualitative Sociological Review" n°3; avril 2006. WESTBY, David L (1960): "The Career Experience of the Symphony Musician", Social Forces, n° 38. WHITE, Harrison C. and WHITE Cynthia A., 1965, Canvases and Careers: Institutional Change in the French Painting World. University of Chicago Press.ZNANIECKI Florian, Rola społeczna artysty, "Wiedza i Życie" 1937, nr 8 - 9

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3502-567-OG w USOSweb