Socjologia problemów społecznych 3502-0860405M2C1
To, co w naszym codziennym myśleniu uchodzi za problemy społeczne jest, w gruncie rzeczy, rezultatem nie tylko "obiektywnych" procesów czy warunków życia zbiorowego, lecz także - może przede wszystkim - konsekwencją sposobów, w jaki te procesy i warunki interpretujemy, a wyniki naszych interpretacji instytucjonalizujemy jako nie kwestionowane przez zdrowy rozsądek "oczywistości". Kierunki interpretacji wyznaczają zarówno orientacje teoretyczne - funkcjonalizm, symboliczny interakcjonizm, teorie wymiany społecznej czy różne wersje teorii konfliktu społecznego - jak i orientacje metodologiczne - pozytywizm czy konstruktywizm - oraz nasze przeświadczenia aksjologiczne.
Wykład ma służyć pokazaniu słuchaczom teoretycznego zakorzenienia zjawisk społecznych uznawanych za "problemy społeczne" i wskazać na sposoby manipulacji naszym zdrowym rozsądkiem, który część z nich traktuje jako oczywiście czy bezspornie stanowiące problemy społeczne, które domagają się rozwiązania czy interwencji.
Niezależnie od tego, w toku wykładu i ćwiczeń analizowane będą te obszary życia zbiorowego, które są w naszym społeczeństwie zinstytucjonalizowane jako problemy społeczne, tj. pijaństwo,
narkomania, dezorganizacja rodziny, przestępczość, itp. oraz zjawiska czy procesy, które na rozmaite sposoby mogą naruszać stabilność zastanego porządku społecznego, takie jak bezrobocie,
kryzys mieszkaniowy, załamanie systemu edukacyjnego, kryzys systemu ubezpieczeń społecznych, itp.. Wraz z charakterystyką tych zjawisk, w toku wykładu przedstawione zostaną rozmaite sposoby, którymi zorganizowane społeczeństwo usiłuje sobie poradzić z tym, co samo uznaje za problemy społeczne, oraz sposoby opisywania i analizy tych zjawisk - przede wszystkim funkcjonujące w nauce.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Jerzy Kwaśniewski: Zakres pojęcia i problematyki patologii społecznej; w: Teodor
Szymanowski (red.): Patologia społeczna. Wybrane problemy; Jerzy Kwaśniewski:
Ontologiczny status patologii społecznej; w: A.Kojder, J.Kwaśniewski (red.) Między
autonomia i kontrolą; Andrzej Siemaszko: Mechanizmy naznaczania społecznego w: Andrzej
Kojder, J.Kwaśniewski (red.) Między autonomia i kontrolą; Jerzy Kwaśniewski: Koncepcje
podkultur dewiacyjnych w: Podgórecki A. (red.) Zagadnienia patologii społecznej; Joanna
Zameczka: Kontrola społeczna i dewiacja jako zjawiska współzależne; Studia Socjologiczne;
Andrzej Siemaszko: Społeczna geneza przestępczości. Wokół teorii zróżnicowanych
powiązań; Lech Falandysz: W kręgu kryminologii radykalnej; Joanna Pawłowska:
Pojęcie dewiacji w teorii etykietowania. Studia Socjologiczne; Kazimierz W. Frieske,
R. Sobiech: Narkomania. Interpretacje problemu społecznego. Robert K. Merton: Teoria
socjologiczna i struktura społeczna; Kazimierz W.Frieske, P.Poławski: Opieka i kontrola;
E.Durkheim: Zasady metody socjologicznej; Maria Jarosz: Dezorganizacja w rodzinie
i społeczeństwie; Alina Wiśniewska: Pomoc społeczna państwa. w: Stanisława Golinowska (red.):
Polityka społeczna w latach 1994-1996; Kazimierz W. Frieske: Bieda - miary i interpretacje.
w: Stanisława Golinowska (red.): Polska bieda. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie; Sheldon
H. Danziger, Daniel H. Weinberg: Zmiany w dochodach rodzin, nierówności i ubóstwo
? rys historyczny. w: Stanisława Golinowska (red.): Polityka społeczna wobec ubóstwa. & Ujęcie porównawcze; Z badań ICDC OECD nad ubóstwem w krajach Europy Środkowej i
Wschodniej. w: Stanisława Golinowska (red.): Polityka społeczna wobec ubóstwa. Ujęcie
porównawcze; Susan Rose-Ackerman: Korupcja i rządy; Jolanta Supińska, Maciej Deniszczuk (red.) Polska po przejściach. Barometr społeczno-ekonomiczny 2001-2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: