Epistemologia 3501-ZZO1E
Cykl wykładów rozpoczniemy od analizy pojęcia wiedzy i poszukiwania satysfakcjonującej definicji tego pojęcia. Rozważymy klasyczną definicję wiedzy, problem Gettiera (wraz ze sposobami jego rozwiązania) oraz nieklasyczne ujęcia wiedzy. Przyjrzymy się temu, w jaki sposób poszczególne elementy klasycznego pojęcia były rozumiane. Następnie przejdziemy do rozważenia statusu wiedzy naukowej i potocznej w związku z tak zwanym problemem indukcji. Rozważymy wybrane próby rozwiązania tego problemu. Kolejne zagadnienie to źródła poznania i stanowiska tym związane - aprioryzm i empiryzm. Następnym tematem będzie problem percepcji i danych zmysłowych.
W II semestrze omówione zostaną wybrane teorie prawdy. Następnie przyjrzymy się zagadnieniu sceptycyzmu, poznamy podstawowe jego odmiany i argumenty sceptyckie, a także wybrane propozycje odpowiedzi na sceptycyzm. Kolejny temat stanowić będzie realizm i antyrealizm epistemologiczny wraz z elementami teorii znaczenia. Przedstawione również zostaną epistemologiczne kwestie związane z filozofią umysłu. Na zakończenie przyjrzymy się próbom naturalizowania epistemologii.
Zakres tematów
- Klasyczna definicja wiedzy, problem Gettiera i odpowiedzi, teoria wiedzy Nozicka.
- Problemy związane z uzasadnianiem: problem indukcji, internalizm i eksternalizm epistemologiczny, problemy Goodmana i Hempla.
- Rozwiązania problemu indukcji: falsyfikacjonizm, indukcja probabilistyczna, Kant, Reid.
-Struktura uzasadnienia: problem regresu, fundacjonizm, koherentyzm, holizm Quine’a.
- Problem źródeł poznania: racjonalizm i empiryzm, wiedza a priori i a posteriori.
- Spór o przedmiot percepcji - główne stanowiska w tym sporze i wybrane argumenty (argument z iluzji).
- Koncepcje prawdy: klasyczna i semantyczna definicja prawdy, pragmatyczna i koherencyjna teorie prawdy, deflacjonistycznizm i minimalizm.
- Spór o realizm, ze szczególnym uwzględnieniem realizmu wewnętrznego Putnama i antyrealizmu Dummetta.
- Sceptycyzm: podstawowe odmiany, najważniejsze argumenty, wybrane sposoby odpowiedzi.
- Wybrane zagadnienia filozofii umysłu.
- Program naturalizowania epistemologii (epistemologia znaturalizowana Quine’a, epistemologia ewolucyjna).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu kursu:
- zna podstawową terminologię epistemologiczną w języku angielskim,
- ma uporządkowaną wiedzę o głównych stanowiskach epistemologicznych,
- rozumie podstawowe problemy i zagadnienia epistemologii
- poprawnie stosuje poznaną terminologię epistemologiczną,
- jest otwarty na dyskusję i nowe propozycje rozwiązań problemów.
- umie podać argumenty za i przeciw podstawowym stanowiskom w obrębie współczesnej epistemologii
- poprawnie stosuje poznaną terminologię epistemologiczną
- jest otwarty na nowe propozycje rozwiązań problemów
Kryteria oceniania
Do egzaminu wymagana jest znajomość materiału przedstawianego podczas wykładów oraz podręczników.
Kryteria oceniania w roku ak. 2015/16 - zob. stronę przedmiotu w tym cyklu
Literatura
Ajdukiewicz K., Zagadnienia i kierunki filozofii, część I (Teoria poznania).
Chalmers A., Czym jest to, co zwiemy nauką.
Bertrand Russell, Problemy filozofii.
Woleński J., Epistemologia.
Ziemińska R. (red.), Przewodnik po epistemologii.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: