Jestem ciałem czy mam ciało? Poszukiwania odpowiedzi od Platona do Strawsona 3501-JC-S-BE
Od czasów Platona problem relacji pomiędzy duszą a ciałem był jednym z najbardziej kontrowersyjnych zagadnień antropologii filozoficznej. Wprowadzenie ontologicznej różnicy pomiędzy materialnym a niematerialnym światem pozostawiłio ślad na koncepcjach antropologicznych następnych wieków i utrwaliło tendencję do traktowania człowieka jako uwięzioną duszę lub jako efemeryczne złożenie dwóch nieprzystających do siebie części. Neoplatonizm królował w antropologii późnej starożytności oraz we wczesnym średniowieczu oraz miał przemożny wpływ na myśl mowożytną. Autorom chrześcijańskim dualizm oferował przekonywające wyjaśnienie nieśmiertelności duszy oraz mocne podstawy dla niektórych zasad etycznych. Czy jednak dualistyczna wizja człowieka mogła być uznana za w pełni satysfakcjonującą? Zapraszam do podróży przez ponad 1600 lat klasycznej filozofii w poszukiwaniu kluczowych momentów myśli antropologicznej. Pozwolimy filozofom przedstawić swoje teorie ich własnymi słowami i skupimy się na najciekawszych fragmentach ich pism. Przeanalizujemyna tło, motywacje i podstawowe przekonania determinujące każdą z teorii. Przyjrzymy się m. in. takim autorom jak Platon, Arystoteles, Plotyn, Augustyn, Awicenna, Gilbert z Poitiers, Tomasz z Akwinu, Kartezjusz, John Locke i David Hume. Wreszcie, zatrzymamy się chwilę nad niektórymi współczesnymi echami tej debaty.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
nabyta wiedza:
K_W11 – wszechstronnie zna i dogłębnie rozumie antropologię najważniejszych myślicieli klasycznych oraz niektórych myślicieli współczesnych w oparciu o bieżący stan badań – H2A_W04;
K_W12 – zna i rozumie historyczny rozwój idei dualizmu antropologicznego oraz alternatywnych teorii na podstawie lektury tekstów źródłowych na poziomie umożliwiającym specjalizację – H2A_W09;
nabyte umiejętności:
K_U05 – poprawnie stosuje poznaną klasyczną terminologię filozoficzno-antropologiczną – H1A_U04;
K_U05 – analizuje złożone argumenty z zakresu klasycznej antropologii filozoficznej, identyfikuje składające się na nie tezy i założenia, ustala zależności logiczne i argumentacyjne między tezami – H2A_U06; H2A_U04;
K_U06 – określa wagę stawianych tez dla problemu relacji dusza-ciało – H2A_U02.
nabyte kompetencje społeczne:
K_K01 – zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy antropologiczno-filozoficznej, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju instrumentów i technik badawczych w zakresie filozofii klasycznej - H2A_K01; H2A_K06.
Literatura
Udostępnione zostaną fragmenty m. in. następujących dzieł: Platon, Fedon, przeł. W. Witwicki, Kęty 2002; Arystoteles, O duszy, przeł. P. Siwek, Warszawa 1992; Augustyn, Solilokwia i inne dialogi o duszy, przeł. A. Świderkówna, L. Kuc, D. Turkowska, Warszawa 2010; Boecjusz, O pocieszeniu, jakie daje filozofia, przeł. G. Kurylewicz i M. Antczak, Kęty 2006; Cassiodorus, On the Soul, tr. J. W. Halporn, Liverpool 2004 (tłum. własne); Gilbert of Poitiers, The Commentaries on Boethius, ed. N. M. Häring, Toronto 1966 (tłum. własne); Tomasz z Akwinu, Traktat o człowieku. Summa teologiczna 1, 75-89, oprac. S. Świeżawski, Poznań 1956; R. Descartes, Medytacje o filozofii pierwszej, przeł. J. Hartman, Kraków 2002, J. Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, przeł. B.J. Gawecki i C. Znamierowski, Warszawa 1955, t. 1 i 2; D. Hume, Traktat o naturze ludzkiej, przeł. C. Znamierowski, Warszawa 2005; P.F. Strawson, Indywidua: próba metafizyki opisowej, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1980; D. Parfit, Racje i osoby, przeł. W.M. Hensel i M. Warchala, Warszawa 2012.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: