Filozofia przełomu antypozytywistycznego w Polsce 3501-FPAP-M-OG

Wykład będzie prezentacją polskiej myśli filozoficznej przełomu XIX i XX wieku na tle problemów ówczesnej filozofii powszechnej. Poruszone zostaną m. in. następujące wątki: antypozytywistyczna filozofia psychologii (antyasocjacjonizm, psychologia podświadomości); modernistyczna filozofia podmiotu; kantyzm a filozofia życia; modernistyczna metafizyka i religia; monizm a pluralizm; spór o paralelizm psychofizyczny; kulturalistyczna krytyka naturalizmu; modernistyczne teorie ewolucji przyrodniczej; polska recepcja myśli Nietzschego, Bergsona i Jamesa. Kwestie powyższe zaprezentowane zostaną w kontekście prac E. Abramowskiego, S. Brzozowskiego, K. Twardowskiego, J. W. Dawida, F. Znanieckiego, W. Nałkowskiego, S. Przybyszewskiego, W. Berenta, W. Lutosławskiego, W. M. Kozłowskiego, M. Sobeskiego, W. Witwickiego i innych.

Rodzaj przedmiotu

monograficzne

Efekty kształcenia

Po ukończeniu zajęć student/studentka ma uporządkowaną wiedzę w zakresie wybranych problemów filozofii przełomu antypozytywistycznego, obecnych w myśli polskiej przełomu XIX i XX wieku. Wskazuje najważniejszych przedstawicieli polskiej filozofii przełomu XIX i XX wieku. Rozpoznaje zarówno specyfikę filozofii polskiej, jak i obecność zagadnień filozofii powszechnej w twórczości autorów polskich przełomu XIX i XX wieku.

Po ukończeniu zajęć student/studentka przytacza poglądy wybranych autorów polskich przełomu XIX i XX wieku, rekonstruuje wybrane argumentacje filozoficzne i rozpoznaje ich przesłanki światopoglądowe.

Kryteria oceniania

Oceniana będzie praca pisemna, dotycząca wybranego autora lub problemu, omawianego w trakcie wykładu.

Literatura

Wybrana literatura:
E. Abramowski, Teoria jednostek psychicznych, Warszawa 1895, Metafizyka doświadczalna i inne pisma, Warszawa 1980; Źródła podświadomości i jej przejawy, Warszawa 1914; Filozofia społeczna, Warszawa 1965.
S. Brzozowski, Wczesne prace krytyczne, Warszawa 1988, Kultura i życie, Warszawa 1973; Legenda Młodej Polski, Kraków 1997, Idee. Wstęp do filozofii dojrzałości dziejowej, Kraków 1990, Przedmowy do: J. H. Newman, Przyświadczenia wiary, Lwów 1915.
K. Twardowski, Wybrane pisma filozoficzne, Warszawa 1965; Monista-mistyk (Karol du Prel), "Przełom" 1895 nr 5, Filozofia współczesna o nieśmiertelności duszy i Metafizyka duszy, "Przełom" 1895 nr 14 i 15.
S. Przybyszewski, Wybór pism, Wrocław 1966.
W. M. Kozłowski, Dekadentyzm współczesny, jego geneza i filozofia (Fryderyk Nietzsche), Warszawa 1904.
W. Berent, Źródła i ujścia nietzscheanizmu, Warszawa 1906.
W. Nałkowski, Jednostka i ogół, Kraków 1904.
J. W. Dawid, Psychogeneza, w: A. Hochfeldowa, B. Skarga (red.) Filozofia i myśl społeczna w latach 1865-1895, cz. I, Warszawa 1980; Myśl i dusza, "Społeczeństwo" 1908; O intuicji w filozofii Bergsona, Kraków, 1912, O intuicji w mistyce, filozofii i sztuce, Kraków 1913, Psychologia religii, Warszawa 1933.
F. Znaniecki, Pisma filozoficzne t. 2, Warszawa 1991.
J. Nusbaum-Hilarowicz, Idea ewolucji w biologii, Warszawa 1910.
W. Lutosławski, Darwin i Słowacki, Warszawa 1908; Rozwój potęgi woli, Warszawa 1909; Platon jako twórca idealizmu Warszawa 1899; Z dziedziny myśli, Kraków 1900.
W. Witwicki, William James jako psycholog, "Przegląd Filozoficzny" 1913, Analiza psychologiczna objawów woli, Lwów 1904

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3501-FPAP-M-OG w USOSweb