Etyka nowych technologii 3501-ENT-S-OG

Seminarium na temat etycznych aspektów nowych technologii ma za zadanie zapoznać studentów z problematyką etyczną związaną ze współczesnym stadium rozwoju techniki, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu techniki na biologię i medycynę. Program realizowany będzie zasadniczo w dwóch blokach, z których jeden będzie miał charakter bardziej ogólny, z podniesieniem kwestii ogólnofilozoficznych i metodologicznych, podczas gdy drugi będzie stanowił przegląd kwestii i stanowisk dotyczących konkretnych problemów moralnych. Problematyka ogólna dotyczyć będzie kwestii relacji między techniką a sferą aksjologiczną (pytanie o aksjologiczną neutralność techniki), odpowiedzialności i jej zakresu w kontekście rozumowania instrumentalnego i działania technicznego oraz postaw, jakie można zaobserwować w chwili obecnej wobec techniki (entuzjastycznych lub sceptycznych). Problematyka specjalistyczna koncentrować się będzie na konkretnych sposobach oddziaływania techniki na życie człowieka (problemy moralne i społeczne) w odniesieniu do różnych form techniki, w tym tych, które mają wpływ na kwestie związane z życiem i leczeniem (biologia i medycyna). Podjęta zostanie kwestia naruszania prywatności (w kontekście technik cyfrowych oraz innych, np. genetycznych), powstawanie problemów moralnych, spowodowanych przez rozwój techniki w medycynie, w tym w odniesieniu do badań nad człowiekiem, badań mózgu, inżynierii genetycznej, wpływu na biosferę. Oprócz wiedzy student powinien w trakcie zajęć rozwijać umiejętności argumentacyjne związane z omawianymi tematami oraz zdobyć ogólny pogląd odnośnie wagi roli techniki we współczesnym świecie i jej wielorakiego wpływu na indywidualne i społeczne życie współczesnych ludzi

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

: znajomość terminologii etycznej, znajomość języka angielskiego na poziomie umożliwiającym czytanie tekstów

Efekty kształcenia

Nabyta wiedza:
- studemt zna i rozumie multi- i interdyscyplinarną terminologię stosowaną w dyskusjach etycznych dotyczących nowych technologii mających zastosowanie w biologii i medycynie;
- ma gruntowną znajomość podstawowych zagadnień i problemów etycznych, jaki rodzi rozwój nowych technologii mających zastosowanie w biologii i medycynie, w szczególności nanotechnologii (‘nanoetyka’), neurotechnologii (‘neuroetyka’), biologii syntetycznej (‘synbioetyka’), a także robotyki (‘roboetyka) oraz technologii informatycznych (‘cyberetyka’);
- ma uporządkowaną, specjalistyczną wiedzę o głównych stanowiskach filozoficznych, podejściach normatywnych oraz strategiach argumentacyjnych stosowanych we współczesnych dyskusjach dotyczących nowych technologii mających zastosowanie w biologii i medycynie.

Nabyte umiejętności:
- student krytycznie analizuje teksty z zakresu tematyki seminarium oraz poglądy i argumenty innych autorów, w tym uczestników zajęć;
- prawidłowo identyfikuje, interpretuje i analizuje problemy i konflikty etyczne, jakie rodzi rozwój nowych technologii mających zastosowanie w biologii i medycynie;
- merytorycznie i poprawnie argumentuje, dobiera i konstruuje zaawansowane argumenty normatywne i faktyczne, oraz formułuje odpowiedzi na krytykę;
- posiada zaawansowaną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych związanych z tematyką seminarium;
- posiada zaawansowaną umiejętność przygotowania pisemnych prac analityczno-krytycznych związanych z tematyką seminarium;
- prowadzi na poziomie zaawansowanym pracę badawczą pod kierunkiem prowadzącego seminarium, wymagającą samodzielnego wyszukiwania, analizowania i oceniania informacji pochodzących z różnych źródeł oraz integrowania wiedzy z różnych dyscyplin nauki, z których dorobku korzysta bioetyka;

Nabyte kompetencje społeczne:
- docenia znaczenia refleksji etycznej dla rozwoju nauki, technologii. cywilizacji i społeczeństwa;
- podejmuje i inicjuje działania badawcze, planując i organizując ich przebieg;
- odznacza się rzetelnością, rozwagą i zaangażowaniem w projektowaniu, planowaniu i realizowaniu działań badawczych
- potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role

Kryteria oceniania

Na finalną ocenę składa się:
- aktywność (w tym obecność, przygotowanie do zajęć, udział w dyskusjach i pracach seminaryjnych) – 50 %
- przygotowanie i wygłoszenie referatu – 20%
- indywidualne przygotowanie pisemnej analizy wybranego przypadku/problemu z zakresu tematyki seminarium – 20 %
- praca w grupie – 10 %

Literatura

Neil Postman, Technopol, fragmenty.
Hans Jonas, Technology as a Subject for Ethics, „Social Research” Vol. 49, No. 4 (Winter 1982), ss. 891-898
Ralph Wedgwood „Instrumental Rationality”, Oxford Studies in Metaethics, vol. 6 (part 0 to 2)
Wojciech J. Bober, Powinność w świecie cyfrowym, fragmenty
Michael Davies, Thinking Like an Engineer: Studies in the Ethics of a Profession, rozdział 4, „Code of Ethics and the Challenger”, p. 43-60.
J. Angelo Corlett, „The Nature and Value of the Moral Right to Privacy”, Public Affairs Quarterly, Vol. 16, No. 4 (Oct., 2002), pp. 329-350
Charles Nesson, „Threats to Privacy”, Social Research, Vol. 68, No. 1 (Spring 2001)
F. Kraemer, K. van Overveld, M. Peterson, „Is there an ethics of algorithms?”, Ethics and Information Technology (2011) 13, 251–260
LaFollette H. (red.), Ethics in Practice. An Anthology, 2nd ed., Blackwell Publishers 2002 (fragmenty).
John P. Sullins: „When Is a Robot a Moral Agent?”
Alan Turing „Myślące maszyny a inteligencja”
Martha J. Farah „Emerging Ethical Issues in Neuroscience”, w: Glannon W. (red) Defining Right and Wrong in Brain Science. Essential Readings in Neuroethics, Dana Press 2007.
Kodeksy etyczno-zawodowe różnych zawodów

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3501-ENT-S-OG w USOSweb