Historia współczesnej filozofii nieanalitycznej 3501-DO3HN
Na zajęciach prezentowane będą koncepcje reprezentantów filozofii nieanalitycznej począwszy od Nietzschego, a skończywszy na Derridzie i Rortym.
Poszczególne zajęcia poświęcone zostaną omówieniu następujących kierunków:
filozofia życia (Nietzsche, Dilthey, Bergson)
psychoanaliza (Freud)
neokantyzm (Cohen, Natorp)
fenomenologia i fenomenologia egzystencjalna (Husserl, Heidegger, Sartre, Merleau-Ponty)
filozofia egzystencjalna (Jaspers)
antropologia filozoficzna (Scheler)
filozofia chrześcijańska (Gilson, Maritain, Mounier)
filozofia marksistowska (Lukács)
szkoła frankfurcka (Horkheimer, Adorno, Habermas)
filozofia hermeneutyczna (Gadamer, Ricoeur)
filozofia spotkania (Levinas)
strukturalizm (Althusser, Levi-Strauss)
filozofia poststrukturalistyczna (Foucault, Deleuze)
filozofia postmodernistyczna (Derrida, Rorty)
Jak łatwo się domyślić, omówienie niektórych z wymienionych kierunków będzie realizowane w trakcie kilku kolejnych wykładów, natomiast poglądy innych filozofów zostaną przedstawione w trakcie jednego wykładu.
Rodzaj przedmiotu
obowiązkowe
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza:
– student zna (w języku polskim) podstawową terminologię współczesnej filozofii nieanalitycznej
– zna myśl najważniejszych autorów z zakresu filozofii nieanalitycznej na podstawie samodzielnej lektury ich pism
Umiejętności:
– czyta i interpretuje tekst filozoficzny z zakresu filozofii nieanalitycznej
– analizuje argumenty filozoficzne dotyczące zagadnień z zakresu filozofii nieanalitycznej, identyfikuje ich kluczowe założenia oraz wykrywa zależności pomiędzy ich tezami i założeniami
Kompetencje:
– jest otwarty na dyskusję i nowe propozycje rozwiązań problemów
– potrafi współdziałać i pracować w grupie przyjmując w niej różne role
Kryteria oceniania
Zaliczenie ćwiczeń odbywa się na podstawie uczestnictwa w zajęciach (można mieć dwie nieobecności w ciągu semestru), przygotowania wyrażającego się w czytaniu tekstów omawianych w trakcie zajęć i umiejętności rekonstruowania podjętych w nich problemów. Warunki uzyskania poszczególnych ocen:
- (dst): obecność na zajęciach (w przypadku liczby nieobecności przekraczającej ustalony dopuszczalny limit istnieje możliwość odrobienia zajęć na dyżurze)
- (dst+): obecność i umiarkowana aktywność
- (db): obecność i częsta aktywność
- (db+): obecność i częsta aktywność połączona ze szczególną sprawnością w interpretacji tekstów będących przedmiotem dyskusji
- (bdb): obecność i częsta aktywność połączona ze szczególną sprawnością w interpretacji tekstów będących przedmiotem dyskusji oraz samodzielnością i dojrzałością intelektualną
Warunkiem zdania egzaminu jest opanowanie materiału omawianego w trakcie zajęć wykładowych i zajęć ćwiczeniowych. Egzamin polega na sprawdzeniu umiejętności rekonstruowania poglądów kilku filozofów spośród listy filozofów omawianych w trakcie zajęć. Sprawdzana jest wiedza odnosząca się do przesłanek ich koncepcji, głównych pojęć ich myśli, metod, do jakich odwołują się ich propozycje i wzajemnych relacji pomiędzy poszczególnymi kierunkami i nurtami filozofii nieanalitycznej.
Dla oceny 5 konieczna jest bardzo dobra znajomość poglądów poszczególnych filozofów, wraz z umiejętnością porównywania ich koncepcji i wskazywania na inspiracje ich poglądów.
Dla oceny 4,5 niezbędna jest prawie pełna znajomość poglądów omawianych filzoofów oraz prawie pełna znajomość relacji panujących pomiędzy ich poglądami i inspiracji ich filozofii.
Dla oceny 4 niezbędana jest dobra znajomość poglądów filozofów znajdujących się w programie przedmiotu oraz części informacji na temat inspiracji ich poglądów i wzajemnych relacji pomiędzy poszczególnymi propozycjami.
Dla oceny 3,5 niezbędna jest dobra znajomość poglądów omawianych filozofów.
Dla oceny 3 niezbędna jest podstawowa znajomość poglądów filzoofów znajdujących się w programie przedmiotu.
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
Literatura obowiązkowa:
1/ Nietzsche - Z genealogii moralności, rozprawa druga.
2/ Dilthey - O istocie filozofii, s. 115-132, 142-175.
3/ Bergson - Intuicja filozoficzna, w: Bergson - Myśl, ruch, dusza i ciało.
4/ Freud - Kultura jako źródło cierpień, punkty I-IV.
5/ Husserl - Medytacje kartezjańskie, Wprowadzenie i Medytacja 1.
6/ Heidegger - Bycie i czas, s. 3-28 oraz Czas światoobrazu, w: Budować, mieszkać, myśleć.
7/ Jaspers - Rozum i egzystencja, wykład 1.
8/ Sartre - Byt i nicość, s. 24-30,115-129.
9/ Merleau-Ponty - Fenomenologia percepcji, s. 70-82, 223-264.
10/ Adorno - Dialektyka negatywna, s. 186-210.
Horkheimer - Krytyka instrumentalnego rozumu, s. 37-80 (fragment: Środki i cele).
11/ Levinas - Całość i nieskończoność, s. 18-44.
12/ Ricoeur - Przyswojenie, w: Ricoeur - Język, tekst, interpretacja, s. 272-289.
13/ Foucault - Historia seksualności, t. 1, s. 74-92.
14/ Derrida - Kres człowieka, w: Derrida, Pismo filozofii, s. 151-187.
15/ Rorty - Przygodność, ironia i solidarność, rozdz. 4.
Literatura do poszczególnych zajęć ćwiczeniowych:
Dr Michał Herer
1. Friedrich Nietzsche, Z genealogii moralności („Rozprawa druga”)
2. Henri Bergson, Intuicja filozoficzna, w: tegoż, Myśl, ruch, dusza i ciało
3. Wilhelm Dilthey, O istocie filozofii, s. 115-132, 142-175.
4. Edmund Husserl, Medytacje kartezjańskie („Wprowadzenie”, „Medytacja pierwsza” oraz fragmenty „Medytacji piątej”: § 42-45, 49-54,56-58).
5. Martin Heidegger, Bycie i czas ( §1-5, 27, 50-53, 74)
6. Martin Heidegger, Czas światoobrazu
7. Jacques Derrida, Kres człowieka
8. Maurice Merleau-Ponty, Fenomenologia percepcji, s. 70-82, 223-264.
9. Emmanuel Lévinas, Całość i nieskończoność, s. 18-44.
10. Paul Ricoeur, Przyswojenie
11. Karl Jaspers, Rozum i egzystencja (wykład 1).
12. Jean-Paul Sartre, Byt i nicość, s. 24-30,115-129.
13. Sigmund Freud, Kultura jako źródło cierpień (I – IV).
14. Gilles Deleuze, Po czym rozpoznać strukturalizm?
15. Claude Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna, s. 185-208
16. Ferdinand de Saussure, Kurs językoznawstwa ogólnego, s. 22-38, 39-51, 77-91
17. Jacques Derrida, Semiologia i gramatologia (rozmowa z Julią Kristevą)
18. Theodor W. Adorno, Dialektyka negatywna, s. 186-210
19. Max Horkheimer, Krytyka instrumentalnego rozumu („Środki i cele”)
20. Jürgen Habermas, Technika i nauka i jako „ ideologia”
21. Michel Foucault, Historia seksualności, t. 1 („Stawka” oraz „Metoda”)
22. Michel Foucault, Nadzorować i karać („Sposoby dobrego tresowania”)
23. Gilles Deleuze, Postscriptum o społeczeństwach kontroli
24. Jean-François Lyotard, Kondycja ponowoczesna (Wstęp, rozdz. 1-5)
25. Richard Rorty, Przygodność, ironia i solidarność („Prywatna ironia i liberalna nadzieja”)
26. 13. Luce Irigaray, Ta płeć (jedną) płcią niebędąca, s. 143-165
27. Judith Butler, Uwikłani w płeć (część I)
Dr. Urszula Zbrzeźniak
1.F. Nietzsche, Pisma pozostałe, s. 358-359, 368-369, 398-401, 409.
2.F. Nietzsche, Z genealogii moralności (rozprawa druga).
3.H. Bergson, Intuicja filozoficzna, w: Myśl, ruch, dusza i ciało.
4.W. Dilthey, O istocie filozofii, s. 115-132, 142-175.
5.S. Freud, Kultura jako źródło cierpień (I-IV).
6.E. Husserl, Medytacje kartezjańskie (Wprowadzenie, Medytacja pierwsza).
7.E. Husserl, Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia.
8.M. Heidegger, Bycie i czas, §1-5.
9.M. Heidegger, Czas światoobrazu, w: Budować, mieszkać, myśleć.
10.K. Jaspers, Rozum i egzystencja (wykład pierwszy).
11.J.-P. Sartre, Byt i nicość, s. 24-30, 115-129.
12.M. Merleau-Ponty, Fenomenologia percepcji, s. 70-82, 223-264.
13.T. Adorno, Dialektyka negatywna, s. 186-210.
14.M. Horkheimer, Krytyka instrumentalnego rozumu (Środki i cele).
15.J. Habermas, Nauka i technika jako ideologia, w: J. Szacki (red.), Czy kryzys w socjologii.
16.E. Levinas, Całość i nieskończoność, s. 18 -42.
17.P. Ricoeur, Przyswojenie, w: Język, tekst, interpretacja.
18.M. Foucault, Historia seksualności (Stawka i Metoda)
19.J. Derrida, Kres człowieka, w: Marginesy filozofii.
20.R. Rorty, Przygodność, ironia i solidarność (Prywatna ironia i liberalna nadzieja).
21.J.-F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna, s. 97-119, 163-178.
22.G. Vattimo, Koniec nowoczesności, s. 153-169.
23.G. Agamben, Homo sacer, s. 173-185, 227-246.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: