WMS: Historia społeczna/ szkoła francuska i anglosaska 3500-WMS-HS
Najbardziej wpływową szkołą reprezentującą podejście związane z historią społeczną jest francuska szkoła Annales powstała między I i II wojną światową. Została założona została przez Marca Blocha i Luciena Febvre’a, a jej nazwa pochodzi od pisma Annales d’histoire économique et sociale.
Czasy świetności tzw. nowej historii społecznej przypadają na lata 60. i 70. XX wieku. Podejście to upowszechniło się wówczas w wielu krajach zachodnich. Cyrkulacja idei związanych z historią społeczną stała się częścią powojennej odbudowy. Założenia, jakimi się kierowali badacze pokazują, że dyscyplina ta stała się symptomatyczna dla demokratyzacji życia oraz idei tworzenia spójności społecznej. Analogicznie załamanie się tego podejścia w latach 90. XX wieku wiąże się z reformami neoliberalnymi i deindustrializacją, jednak jego wpływ jest wciąż obecny i zaznacza się w naukach społecznych i humanistycznych. Środowiska związane z historią społeczną tworzyły oddolnie interdyscyplinarność i nie była ona wówczas wymogiem urzędniczym.
Główne założenia historii społecznej:
- historia społeczna to „historia ludzi bez historii”, zakwestionowanie rozumienia historii jako domeny elit, „wielkich ludzi” i rekonstrukcja historii oddolnej,
- przekonanie, że historyczność realizuje się nie w wydarzeniach, ale w procesach długiego trwania, z czego wynikała interdyscyplinarność (dane statystyczne, demograficzne, wierzenia, kultura, sztuka, antropologia, psychoanaliza, geografia, tworzenie instytucji państwowych),
- kolektywne tworzenie znaczeń, strategie adaptacji i oporu, tworzenie kolektywnych podmiotowości.
Podczas seminarium czytane i omawiane będą lektury francuskich i anglosaskich autorów.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W_01 Orientuje się w głównych założeniach i sporach szkoły Annales oraz nowej historii społecznej
U_01 Umie analizować teksty klasycznych autorów historii społecznej i interpretować je w kontekście socjologii
U_02 Potrafi porównywać francuskie i anglosaskie podejścia do historii społecznej
U_03 Formułuje własne interpretacje dotyczące historii oddolnej i procesów długiego trwania
K_01 Angażuje się w dyskusje nad znaczeniem historii społecznej dla współczesnych nauk społecznych
Kryteria oceniania
Przygotowanie wprowadzenia do lektury, udział w dyskusji, test końcowy (3 pytania otwarte, 3 pytania zamknięte)
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2
Zasady zaliczenia poprawkowego: identyczne jak zaliczenie w terminie
do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur) – 4h tygodniowo oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu/ napisania eseju) – 10h
Korzystanie z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT, jest dozwolone w przypadku wybranych zadań kursowych/zaliczeniowych. Domyślnie korzystanie z takich narzędzi jest zabronione, chyba że wyraźnie zaznaczono inaczej. Każde użycie musi zostać odpowiednio opisane i/lub zacytowane. Studenci/tki ponoszą odpowiedzialność za wszystkie treści wygenerowane z użyciem narzędzi AI.
Literatura
1. Philippe Ariès, Historia dzieciństwa, 2011
2. Marc Bloch, Społeczeństwo feudalne, 2023
3. Fernand Braudel, Dynamika kapitalizmu, 2013
4. Robert Darnton, Wielka masakra kotów i inne epizody francuskiej historii kulturowej, 2012
5. Carlo Ginzburg, Ser i robaki: wizja świata pewnego młynarza z XVI wieku, 1989
6. Jacques Le Goff, Intelektualiści w średniowieczu, 2023
7. Jill Massino, Markus Wien, Everyday Postsocialism in Eastern Europe. History doesn’t Travel in One Direction, 2024
8. Martin Muslow, Knowledge Lost. A New View of Early Modern Intellectual History, 2022
9. Lyndal Roper, Summer of Fire and Blood. The German Peasants’ War, 2025
10. Markus Rediker, Outlaws of the Atlantic: Sailors, Pirates, and the Motley Crews in the Age of Sail, 2014
11. E. P. Thompson, The Making of the English Working Class, 1966
Emmanuel Todd, Lineages of Modernity: A History of Humanity from Stone Age to Homo Americanus, 2019
12. Adelheid Voskuhl, Androids in the Enlightenment. Mechanics, Artisans, and Culture of the Self, 2013
13. Éric Vuillard, Wojna biedaków, 2023
14. Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych, 2016
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: