Socjologia prawa 3500-SSZCZ-SOCPRA
W pierwszej części wykładu omówione zostaną spory prawoznawców wokół istoty prawa i jego funkcjonowania w społeczeństwie: czy prawo należy rozumieć jedynie jako zbiór reguł, zapisanych w ustawach czy rozporządzeniach, czy na obowiązujące prawo składają się również normy pozaustawowe. Na podstawie badań socjologiczno-prawnych, scharakteryzowany zostanie sposób, w jaki na interpretację i stosowanie ustawowych reguł mają czynniki kulturowe. Do kolejnych kwestii, będących przedmiotem zajęć, należą: zależności pomiędzy prawem a innymi systemami normatywnymi (moralność, obyczaj) i ich konsekwencje dla legitymizacji prawa i jego skuteczności jako mechanizmu kontroli społecznej, udział prawa i jego instytucji w podtrzymywaniu i stabilizacji ładu społecznego oraz jego znaczenie jako czynnika zmiany społecznej. Ponadto, w oparciu o wyniki – polskich oraz zagranicznych – badań empirycznych dotyczących „prawa w działaniu”, omówiony zostanie wpływ czynników pozaprawnych na stosowanie prawa (w kontekście prawniczych reguł wykładni oraz socjologii zawodów prawniczych) oraz dylematy związane z koncepcją współczesnego państwa prawnego.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu socjologii prawa
K_W05 posiada podstawową wiedzę strukturach, wybranych instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach
K_W08 jest świadomy zróżnicowania społecznego oraz istnienia nierówności w dostępie do prawa, a także ich wpływu na życie jednostek i funkcjonowanie grup społecznych
K_W11 rozumie społeczną naturę relacji łączących jednostki, grupy i instytucje społeczne
K_W22 posiada podstawową wiedzę na temat najważniejszych zagranicznych, międzynarodowych i krajowych badań socjologicznych z zakresu socjologii prawa
K_W23 posiada podstawową wiedzę o normach i regułach organizujących struktury i instytucje społeczne
K_W24 posiada podstawową wiedzę o instytucjach i organizacjach odpowiedzialnych za transmisję norm i reguł w społeczeństwie, takich jak: systemy edukacyjne, prawo, moralność, religia, itp.
K_W27 posiada podstawową wiedzę na temat polityki oraz uczestnictwa społeczeństwa w sferze publicznej
K_W30 posiada podstawową wiedzę na temat aktualnych potrzeb i problemów społeczeństwa polskiego oraz zmian w tym zakresie
K_W34 zna najważniejsze procesy i idee społeczne XIX, XX i XXI w., które ukształtowały oblicze współczesnego świata
K_W35 jest świadomy wyboru określonej perspektywy teoretycznej i dostrzega konsekwencje tego wyboru
K_U03 potrafi zastosować podstawowe terminy i kategorie socjologiczne do analizy społeczeństwa, zwłaszcza współczesnego społeczeństwa polskiego
K_U06 potrafi posługiwać się podstawowymi kategoriami teoretycznymi do opisu zmian społecznych we współczesnych społeczeństwach
K_U10 potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę akademicką w praktyce społecznej
K_U20 potrafi przeczytać ze zrozumieniem tekst naukowy i wskazać jego główne tezy, argumenty autora oraz poddać je dyskusji
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Literatura
G. Radbruch “Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo”, w: M. Szyszkowska “Zarys filozofii prawa”, s. 237-250
E. Ehrlich „The sociology of law”, w: K. Rokumoto (red.): Sociological Theories of Law
R. Pound „Justice According to Law”, rozdz. „What is justice?”
T. Parsons „Spojrzenie socjologa na zawód prawnika”.
M. Weber „Gospodarka i Społeczeństwo”, PWN Warszawa 2002, s. 239-246, 256-260, 704-711
W. G. Sumner „Naturalne sposoby postępowania w gromadzie”, PWN Warszawa 1995, s. 54-67, 74-90
S. Macauley „Non-contractual Relations in Business”
H. Kalven, H. Ziesel „Disagreement between jury and judge”
A. Podgórecki „Socjologiczna teoria prawa”, Warszawa 1998, rozdz I. „Działanie prawa”
Rosett i D. R. Cressey „Justice by Consent”
V. Aubert „Some Social Functions of Legislation”
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: