Socjologia kulturowa 3500-SSZCZ-SOCKUL
Wykład przedstawia zagadnienia współczesnej i klasycznej socjologii kulturowej jako perspektywy badania zjawisk i procesów życia społecznego w wymiarze semiotycznym i w wymiarze aksjonormatywnym. Zwraca uwagę na prawidłowości zmian społeczno-kulturowych, w szczególności tych, które charakteryzują ponowoczesność. Ukazuje podobieństwa i różnice między badaniami z perspektywy socjologii kulturowej i tymi, które są właściwe dla socjologii kultury jako dyscypliny szczegółowej. Socjologia kulturowa w odróżnieniu od wąskiej, specjalistycznej subdyscypliny, jaką jest socjologia kultury proponuje nową perspektywę badania szeroko pojętych zjawisk i procesów społeczno-kulturowych – na poziomie relacji między jednostkami i zbiorowościami. Pokazuje wzajemne powiązania zjawisk kulturowych i zjawisk społecznych. Przedstawia krytykę integracyjnej koncepcji kultury. Omawiane są różne i zmieniające się sposoby rozumienia kultury w procesach modernizacji i ponowoczesności. Ukazywana jest rola przemian mediów komunikacji w procesach transformacji społeczno-kulturowych. Omawiana jest wielość systemów kulturowych i ich wzajemne relacje. Uwaga kierowana jest na symboliczne podstawy zjawisk i procesów społeczno-kulturowych, w tym na zagadnienia władzy symbolicznej. Centralne miejsce zajmuje czas i pamięć kulturowa w powiązaniu z problematyką traumy kulturowej i wspólnot traumy. Omawiany jest kulturowy wymiar sfery obywatelskiej, europejska tożsamość kulturowa i kulturowy wymiar globalizacji.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W_01 Posiada wiedzę o głównych nurtach socjologii kulturowej i ich znaczeniu dla badań społecznych
W_02 Rozumie różne sposoby definiowania kultury i ich znaczenie dla analizy socjologicznej
W_03 Orientuje się w problematyce pamięci kulturowej, traumy i wspólnot pamięci
U_01 Umie interpretować teksty z zakresu socjologii kulturowej, odnosząc je do współczesnych zjawisk społecznych
K_01 Uczestniczy w refleksji nad znaczeniem kultury w społeczeństwie i potrafi powiązać ją z aktualnymi debatami
Kryteria oceniania
Wysłuchanie wykładów, znajomość lektur, egzamin pisemny
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu - 2
Zasady zaliczania poprawkowego, takie same jak w pierwszym terminie: egzamin pisemny
Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur) – 2h tygodniowo oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu/ napisania eseju) – 10h
Korzystanie z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT, jest dozwolone w przypadku wybranych zadań kursowych/zaliczeniowych. Domyślnie korzystanie z takich narzędzi jest zabronione, chyba że wyraźnie zaznaczono inaczej. Każde użycie musi zostać odpowiednio opisane i/lub zacytowane. Studenci/tki ponoszą odpowiedzialność za wszystkie treści wygenerowane z użyciem narzędzi AI.
Literatura
Alexander Jeffrey C., Znaczenia społeczne. Studia z socjologii kulturowej, Kraków 2011: Nomos. a – s. 195-221; b – s. 307-322.
Archer Margaret S., Kultura i sprawczość. Miejsce kultury w teorii społecznej, Warszawa 2019: Narodowe Centrum Kultury, s. 97-126.
Bauman, Zygmunt, Kultura jako praxis, Warszawa 2012; Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 89-163.
Bourdieu Pierre, Szkic teorii praktyki, Kęty 2007, Wydawnictwo Marek Derewiecki, s. 265-286.
Griswold, Wendy, Socjologia kultury. Kultury i społeczeństwa w zmieniającym się świecie, Warszawa 2013, Wydawnictwo Naukowe PWN, a – s. 31-51; b – s. 193-218.
Hałas Elżbieta Symbole i społeczeństwo. Szkice z socjologii interpretacyjnej, Warszawa 2007, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 11-26
Hałas Elżbieta, Przez pryzmat kultury. Dylematy badań nad współczesnością, Warszawa 2015, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 139-159.
Joas Hans, Klaus Wiegandt (red.), Kulturowe wartości Europy, Warszawa 2012, Wydawnictwo IFiS PAN, s. 11-33.
Znaniecki F., Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój, Warszawa 1971, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 453-468.
Znaniecki F., Współczesne narody, Warszawa 1990: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 249-264.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: