Logika 3500-LOG

Moduł 1. Błędy logiczne w wypowiedziach. Warunki logicznej poprawności wypowiedzi. Powody braku sensu, wieloznaczności i innoznaczności wypowiedzi. Analiza przykładów dydaktycznych i przykładów z życia publicznego. Usterki na pograniczu błędu logicznego.
Moduł 2. Wnioskowania. Język rachunku zdań. Wnioskowania zawodne i niezawodne, racjonalne i nieracjonalne. Zawodność intuicyjnej oceny wnioskowań. Wpływ treści wnioskowań na rozstrzygnięcia intuicyjne. Rachunek zdań. Zapisywanie schematów zdań. Tabela zerojedynkowa. Interpretacja funktorów.
Moduł 3. Dedukcja i wewnętrzna sprzeczność. Pojęcie tautologii, kontrtautologii, wynikania logicznego, wnioskowania dedukcyjnego i wewnętrznie sprzecznego układu zdań. Badanie tautologiczności i kontrtautologiczności fromuł za pomocą pełnej i skróconej metody zerojedynkowej. Zapisywanie schematów wnioskowań i układów zdań.
Moduł 4. Nazwy. Rachunek nazw. Pojęcie desygnatu, zakresu i treści nazwy. Podziały nazw na: 1. proste i złożone; 2. zbiorowe i niezbiorowe; 3. generalne i indywidualne; 4. ogólne, jednostkowe i puste; 5. konkretne i abstrakcyjne. Nazwy nieostre. Stosunki zakresowe i treściowe nazw. Związki między zakresem a treścią. Rachunek nazw. Ocena dedukcyjności wnioskowań metodą graficzną.
Moduł 5. Relacje logiczne zdań. Modalności. Przeczenia. Wyciąganie wniosków w rachunku nazw. Relacje logiczne między zdaniami, obok wynikania logicznego: sprzeczność, równoważność, wykluczanie, dopełnianie, niezależność. Odróżnianie sprzeczności od wykluczania. Poprawne i niepoprawne przeczenie. Prawa przeczeń. Kwadrat logiczny. Kwadrat modalny.
Moduł 6. Błędy we wnioskowaniach. Entymematy. Błąd materialny, błąd formalny i jego szczególne przypadki (subiektywnie pewne wnioskowanie z następstwa o racji i subiektywnie pewne wnioskowanie z niezajścia racji o niezajściu następstwa), ekwiwokacja, nienależyte uzasadnienie przesłanek i szczególne przypadki tego błędu (bezpośrednie i pośrednie błędne koło), stracenie wątku. Pojęcie wnioskowania entymematycznego. Ujawnianie przemilczanych przesłanek. Osłabianie konkluzji dla zapewnienia wnioskowaniu dedukcyjnego charakteru. Osłabianie przesłanek, jeśli zostały z paradoksalnym rezultatem wzmocnione ponad intencję wnioskującego.
Moduł 7. Definicje. Pytania. Spory. Definicje wyraźne i kontekstowe. Definicja klasyczna. Warunki poprawności definicji. Błędy w definicjach: nieadekwatność i różne jej przypadki, oparcie definicji na cechach nieistotnych, użycie w członie definiującym słów niezrozumiałych dla odbiorcy i szczególne przypadki tego błędu (bezpośrednie i pośrednie błędne koło); próby wyraźnego definiowania słów wymagających definicji kontekstowej. Rodzaje pytań. Założenia pytań. Odpowiedzi całkowite i częściowe. Błędy logiczne w pytaniach, zwłaszcza ankietowych. Nieporozumienia, spowodowane wadliwymi pytaniami. Rodzaje sporów: o prawdę i o rację; o fakty, o interpretacje i o wartości. Sposoby argumentowania w różnych rodzajach sporów.