Analiza dyskursu specjalistycznego: Pamięć zbiorowa 3500-JIS-2-KON-PZ

Zajęcia będą poświęcone analizie specjalistycznego dyskursu o pamięci zbiorowej, która od początku XXI wieku stanowi jeden z podstawowych punktów odniesienia polskiej debaty publicznej, wywołuje intensywne i długotrwałe debaty społeczne, a przy jej negocjowaniu toczone są żywiołowe spory, sytuującej ten dyskurs w domenie „gorącej”, zgodnie z rozpoznaniami Charlesa S. Maiera. W ramach dyskusji seminaryjnej będziemy analizować węzłowe dla tego obszaru refleksji teksty naukowe i eseistyczne oraz poddawać je interpretacji, wykorzystując z jednej strony teorie analizy dyskursu, a z drugiej – studia nad pamięcią zbiorową.

Różnorodne metody lingwistycznej analizy dyskursu pozwolą odsłonić ukryte założenia i niewypowiedziane wprost systemy wartości, stojące za współczesnymi konfliktami pamięci, ich instrumentalność, strategie perswazyjne i manipulacje, bezrefleksyjność, brak samoświadomości znaczenia i historycznej genealogii pojęć, kategorii i metafor. Analizy będą również ukierunkowane na rozpoznawanie specyfiki obiegów kultury, konwencji, gatunków wypowiedzi oraz złożoność etykiet tożsamościowych.

Zarówno polskie, jak i zagraniczne studia nad pamięcią zbiorową umożliwią natomiast wprowadzenie perspektywy porównawczej i międzynarodowej, wpisanie polskich sporów w światowy kontekst tzw. memory boomu. Odsłonią także perspektywę etyczną, estetyczną i polityczną dyskursu pamięci kolektywnej, a także jego performatywny wymiar, związany z wezwaniem do działania, mową nienawiści oraz problemem podejmowania racjonalnych i prospektywnych decyzji społecznych.

Zajęcia będą miały charakter seminaryjny i warsztatowy – za pomocą wprowadzonej przez wykładowcę teoretycznej metodologii studenci będą samodzielnie i w grupach dokonywać interpretacji konkretnego materiału źródłowego oraz prezentować i dyskutować wyniki swoich prac podczas prezentacji.