Chwiejna władza ekspertów w trakcie pandemii COVID-19 3500-FAKL-WECOVID

Do wybuchu światowej pandemii Covid-19 doszło w
momencie podstawowego deficytu wiedzy naukowej
odnośnie do nowego patogenu: nieznane były natura nowego
wirusa i sposoby radzenia sobie z nim. Tymczasem zgodnie z
powszechnym oczekiwaniem w tzw. społeczeństwach wiedzy
decyzje polityczne powinny być poparte wiedzą ekspercką.
Poszukiwano nowych rozwiązań w zakresie leczenia i
zapobiegania zakażeniom, ale także eksperymentowano w
doborze środków mających wpływ na zachowania zbiorowe
przy pomocy obostrzeń, reorganizacji działania instytucji oraz

komunikacji z opinią publiczną. W naturalny sposób
medyczna natura problemu domagała się rozwiązań
formułowanych przez ekspertów z tej dziedziny - lekarzy,
wirusologów, epidemiologów, laborantów, farmaceutów, ale
także urzędników mających wgląd w funkcjonowanie
poszczególnych systemów odpowiedzialnych za wytwarzanie
medycznego obrazu pandemii (w Polsce np. Narodowy
Fundusz Zdrowia, Główny Inspektorat Sanitarny, Narodowy
Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Instytut
Badawczy). Wszyscy oni posiadali jednak wiedzę niepełną i
niepewną, wytwarzaną i opracowywaną w trakcie trwającego
kryzysu. Co więcej, kolejne tygodnie i pandemiczne fale
ujawniały nowe i coraz bardziej złożone oblicze kryzysu:
ekonomiczne, zdrowia psychicznego, polityczne (m.in.
wybory prezydenckie), społeczne itd. Działanie władzy
publicznej było wypadkową wiedzy zdroworozsądkowej
decydentów, nastrojów opinii publicznej, interesów
politycznych, wiedzy produkowanej przez system ekspercki
oraz umocowania poszczególnych ekspertów i ich dostępu do
i wpływu na system władzy. Zgodnie z lokalnymi tradycją
epistemiczną, kulturą organizacyjną, obyczajami
politycznymi i zdolnościami przywódców politycznych i
akademickich relacje między polityką i nauką były
formalizowane w postaci różnie umocowanych ciał
eksperckich. Stanowiły one „instytucje-interfejsy” między
systemami polityki i nauki, formułując rekomendacje dla
decydentów i komunikując się za pośrednictwem mediów z
opinią publiczną.
Celem warsztatu jest zebranie danych zastanych (dokumenty i
media) oraz przeprowadzenie wywiadów z członkami
covidowych ciał eksperckich w celu  (1) opisanie działania
systemu eksperckiego w trakcie pandemii Covid-19 na
szczeblu centralnej organizacji państwa Polskiego przez trzy
lata począwszy od marca 2020; (2) zrozumienie powstających
wówczas napięć między ekspertami i decydentami
działającymi pod kontrolą mediosfery i w kontekście
polaryzacji politycznej, które utrudniały zarządzanie
kryzysem; (3) wyjaśnienie delegitymizacji polityki obostrzeń
i szczepień przez odwołanie do czynnika, jakim była wiedza
opinii publicznej, współwytwarzana przez mediosferę, na
temat działania systemu eksperckiego w trakcie pandemii, w
szczególności działań i wypowiedzi publicznych ekspertów i
doradczych ciał kolektywnych.