Płeć i wieś 3500-FAKL-PLWS
Celem konwersatorium jest poznanie współczesnych koncepcji i badań na temat specyfiki i zróżnicowania społeczności wiejskich z perspektywy płci społeczno-kulturowej. Szczególną uwagę poświęcimy ujęciom wsi w teorii feministycznej, a także upłciowionym wzorcom konstruowania reprezentacji natury. Przedyskutujemy współczesne odsłony ‘lęków i fantazji’ anty-modernizacyjnych lokujących wyobrażenia męskości i wiejskości w przestrzeni wieś-miasto. Zajmiemy się różnicą płciową w wiejskich społecznościach, zwłaszcza w obszarze władzy, w jej zróżnicowanych instytucjach i na mapach swoistego wiejskiego podziału na sfery publiczną-prywatną. Omówimy specyfikę i przemiany modeli oraz praktyk wiejskich rodzin i gospodarstw domowych, kwestie podziału pracy, w tym pracy opiekuńczej. Przedyskutujemy upłciowione przemiany wiejskich rynków pracy. Przyjrzymy się specyfice kontroli społecznej w małych społecznościach, ciągłości i zmianie jej form w odniesieniu do zagadnień życia intymnego, kwestii nienormatywności, odmienności. Omówimy wzorce sprawczości, indywidualne i zbiorowe formy oporu. A także polityczne i klasowe uwarunkowania tych przemian różnicujące wsie i doświadczenia jej mieszkańców. Problemy te zostaną pokazane z perspektywy aktorów, rodzin i zbiorowości w relacji do szerszych struktur ekonomicznych i regionalnych, w oparciu o istotne teksty teoretyczne i empiryczne z badań międzynarodowych i polskich.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W_01 Posiada wiedzę o podejściach teoretycznych i wynikach badań dotyczących relacji między płcią a społecznościami wiejskimi
U_01 Analizuje teksty naukowe dotyczące genderowych wymiarów życia społeczności wiejskich
U_02 Umie interpretować przemiany rodzin, rynków pracy i wzorców sprawczości na wsi z perspektywy genderowej
U_03 Potrafi porównywać różne ujęcia teoretyczne dotyczące wiejskości, płci i władzy
K_01 Uczestniczy w dyskusjach nad problematyką płci i wsi, prezentując własne argumenty i odnosząc się do literatury
K_02 Uwzględnia perspektywę różnic kulturowych, klasowych i regionalnych w analizie zjawisk społecznych na wsi
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania: bieżące przygotowanie do zajęć (znajomość tekstów) oraz aktywny udział w dyskusjach, praca pisemna na zakończenie semestru. Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 Zasady zaliczania poprawkowego: takie same jak w I terminie
Korzystanie z narzędzi generatywnej sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT, jest dozwolone w przypadku wybranych zadań kursowych/zaliczeniowych. Domyślnie korzystanie z takich narzędzi jest zabronione, chyba że wyraźnie zaznaczono inaczej. Każde użycie musi zostać odpowiednio opisane i/lub zacytowane. Studenci/tki ponoszą odpowiedzialność za wszystkie treści wygenerowane z użyciem narzędzi AI.
Literatura
1. Bell D. (2006). Queer country revisited, in: Bock Bettina B. & Shortall Sally (eds.), Rural Gender Relations: Issues and Case Studies, str. 345-355. 2. Borys Monika. 2013. Rasa, klasa, płeć i wieś. Feministyczne epistemologie marginesu. Monika Borys. Praktyka Teoretyczna, nr 4. 3. Cambpell H., Bell M., Finney M. 2006. Country Boys. Masculinity and Rural Life. The Pensylvania State University Press. 4. Connell R. Socjologia płci. Płeć w ujęciu globalnym. Wydawnictwo Naukowe PWN. 5. Fidelis Małgorzata. 2015. Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce. Wydawnictwo W.A.B. Warszawa. 6. Gertrud Huwelmeier. 2000. Gendered houses: kinship, class and identity in a German village, in: eds Victoria Ana Goddard, Gender, Agency and Change. Anthropological Perspectives. Routledge. 7. Gospodarczyk M. 2019. Rolnicy, kowboje i drwale. Koncepcje wiejskich męskości w obszarze badań nad wsią. Studia Socjologiczne, nr 4 8. Gorlach K., Drąg Z. 2011. Kobiety na kombajnach: właścicielki gospodarstw rolnych w Polsce współczesnej, w: Krystyna Slany, Justyna Struzik, Katarzyna Wojnicka (red) Gender w społeczeństwie polskim, Kraków: NOMOS 9. Halamska Maria (red). 2011. Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa. 10. Linda Marie Bye (2009) ‘How to be a rural man’: Young men’s performances and negotiations of rural masculinities, in: Journal of Rural Studies 25, pp. 278–288. 11. Little J. 2002. Gender and Rural Geography. Identity, Sexuality and Power in the Countryside. Prentice Hall. 12. Matysiak, Ilona. 2019. Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi. Wydawnictwo Scholar. 13. Michalska S. 2018. Rodzina wiejska w genderowej perspektywie, czyli o sytuacji kobiet. W: Ciągłość i zmiana. Sto lat rozwoju polskiej wsi. Wydawnictwo Naukowe Scholar. 14. Murphy K. 2010. Fears and Fantasies: Modernity, Gender, and the Rural-Urban Divide. New York: Peter Lang.
15. Pini, Barbara, Leach Belinda. 2011. Reshaping Gender and Class in Rural Spaces. Ashgate. 16. Sadura, P., Murawska, K., Włodarczyk, Z. 2017. Wieś w Polsce 2017: diagnoza i prognoza. Fundacja Pole Dialogu. 17. Shortall, Sally. 2000. Women and Farming. Property and Power. Palgrave McMillian. 18. Urbańska, Sylwia. 2020. "Gender, Families, Social Change, and the Rural–Urban Discourse: The Polish Peasant in Europe and America as a Study of Fears and Fantasies Related to Modernisation", w: Stan Rzeczy.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: