Ciemna strona rozwoju nowych technologii cyfrowych w erze rewolucji 4.0 3500-FAKL-CSRNT
Postępująca transformacja technologiczna rewolucjonizuje właściwie wszystkie obszary ludzkiego życia, począwszy od zjawisk na poziomie makrospołecznym, takich jak gospodarka i rynek pracy, poprzez mezospołeczny wymiar relacji międzyludzkich i kontaktów z innymi, aż po codzienne rutyny i obowiązki, a także procesy budowania tożsamości na poziomie jednostkowym.
Rewolucja ta wiąże się także z wieloma negatywnymi konsekwencjami, dotykającymi zarówno całe społeczeństwo jak i pojedynczych jego członków.
Celem zajęć będzie przeanalizowanie głównych wymiarów „ciemnej strony cyberświata”, związanej między innymi z ryzykami etycznymi i moralnymi, wynikającymi z coraz szerszego zastosowania generatywnej sztucznej inteligencji, a także kosztami ekologicznymi i społecznymi, stanowiącymi nieuchronną konsekwencję upowszechnienia się nowych technologii cyfrowych.
Podczas zajęć studenci zapoznają się z tekstami teoretycznymi omawiającymi kluczowe wyzwania związane z postępującą transformacją cyfrową i poddadzą krytycznej analizie główne ryzyka związane z rewolucją technologiczną ery 4.0.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W08 jest świadomy zróżnicowania społecznego oraz istnienia nierówności społecznych, a także ich wpływu na życie jednostek i funkcjonowanie grup społecznych
K_W11 rozumie społeczną naturę relacji łączących jednostki, grupy i instytucje społeczne
K_W29 jest świadom procesów zachodzących w społeczeństwie polskim i globalnym oraz ich konsekwencji w zakresie postaw i instytucji społecznych
K_U04 potrafi samodzielnie znaleźć informacje i materiały niezbędne do przeprowadzenia prostych analiz socjologicznych, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami
K_U05 potrafi formułować proste samodzielne sądy na temat przyczyn wybranych procesów i zjawisk społecznych
K_U07 potrafi dokonać prostej analizy konsekwencji procesów zachodzących we współczesnych społeczeństwach
K_U18 potrafi analizować na podstawowym poziomie interakcje zachodzące w grupach
K_U20 potrafi przeczytać ze zrozumieniem tekst naukowy i wskazać jego główne tezy, argumenty autora oraz poddać je dyskusji
K_K05 potrafi uczestniczyć w dyskusji
K_K14 szanuje opinie innych osób (np. te wyrażane w trakcie dyskusji grupowej)
Kryteria oceniania
Udział w dyskusji podczas zajęć, prezentacja projektu w grupie
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2
Zasady zaliczania poprawkowego: takie same jak w I terminie
Literatura
Anushree T. et. Al. (2022). Social media induced fear of missing out (FoMO) and phubbing: Behavioural, relational and psychological outcomes
Behavioural, relational and psychological outcomes
Wadha A. et. Al. (2020). Comprehensive Review of Cybercrime Detection Techniques
Marczuk Ł. (2015). Nowy rodzaj stratyfikacji społecznej w kontekście zjawiska wykluczenia cyfrowego.
Szpunar M. (2007). Digital divide a nowe formy stratyfikacji społecznej w społeczeństwie informacyjnym – próba typologizacji.
Wojniak J. (2010). Problem cyfrowej stratyfikacji w ponowoczesnym społeczeństwie informacyjnym .
Batorski D. i M. Olcoń (2006). Prowadzenie badań przez internet - podstawowe zagadnienia metodologiczne. Studia Socjologiczne, 3(182): 99-132.
Berry, D. M. (2004) Internet research: Privacy, ethics and alienation: An open source approach, Internet Research 14(4):323- 332.
Hewson C. (2016) Ethics Issues in Digital Methods Research. In: Snee H., Hine C., Morey Y., Roberts S., Watson H. (eds) Digital Methods for Social Science. Palgrave Macmillan, London.
Siuda, P., Prowadzenie badań w Internecie – podstawowe problemy etyczne, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2010, 4: 187-202.
Komańda, M., Etyka w badaniach jakościowych prowadzonych w internecie, „Przegląd Organizacji” 5/2011, s. 31-34.
Literatura dodatkowa
Dudkiewicz M. (2016) Dylematy etyczne badań prowadzonych na zlecenie instytucji publicznych – doświadczenia badacza terenowego. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 12, nr 3: 136‒147.
Przykłady prawodawstwa unijnego w zakresie gwarancji bezpieczeństwa w przestrzeni cyfrowej - m.in. EU AI Act (https://www.europarl.europa.eu/topics/en/article/20230601STO93804/eu-ai-act-first-regulation-on-artificial-intelligence) i inne.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: