Antropologia wizualna 3500-FAKL-ANTWIZ-OG

Celem seminarium jest sproblematyzowanie szeroko rozumianych aspektów kultury wizualnej w życiu społecznym oraz zaprojektowanie i realizacja własnego projektu badawczego.
Podczas zajęć zostanie przekazana wiedza na temat kultury wizualnej oraz typów źródeł/informacji wizualnych oraz zmian w kulturze które wprowadzają nowe technologie wizualizowania. Omawiane będą zastosowania wizualnych metod badawczych w historii antropologii i socjologii. Warsztat ma też na celu rozwijanie umiejętności interpretowania źródeł wizualnych oraz przygotowanie do zastosowania koncepcji teoretycznych antropologii wizualnej w praktyce badawczej. Podczas warsztatu będą dyskutowane lektury na temat kultury wizualnej oraz narzędzi badawczych stosowanych w ramach antropologii obrazu. Wybrane problemy: Jakie funkcje pełnią obrazy w obrębie różnych rzeczywistości kulturowych (np. obraz w chrześcijaństwie dawniej i dziś). Jaką rolę w rozumieniu świata i badania odmiennych kultur odgrywają rzeczy i obrazy „Innego” (muzea, galerie sztuki).
1. Wprowadzenie – wizualność i materialność w praktyce społecznej w różnych kontekstach kulturowych i historycznych
2. Kultura wizualna – ikonosfera a socjosfera
3. Wykorzystanie metod wizualnych w klasycznych badaniach antropologicznych oraz innych projektach mających na celu poranieni „Innego” w I połowie XX wieku
4. Czym jest obraz i fotografia. Podstawowe koncepcje.
5. Metody analizy obrazu. Podstawowe ujęcia. Przykłady.
6. Wpływ nowych mediów na przemiany funkcji fotografii i robienia zdjęć.
7. Omówienie zastosowania metod wizualnych w badaniach społecznych na konkretnych przykładach
8. Film etnograficzny – historia, twórcy, rodzaje
9. Widzenie „Innego” – muzea antropologiczne oraz „sztuka prymitywna”
10. w trakcie kursu zaprojektują i zrealizują w grupach badanie z zakresu antropologii wizualnej

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia socjologiczne
K_W15 posiada podstawową wiedzę o metodach badania zróżnicowania kulturowego
K_W16 posiada podstawową wiedzę o problemach wynikających ze zróżnicowania kulturowego współczesnego społeczeństwa
K_W18 zna podstawowe metody i techniki badań społecznych oraz wie jakie dobrać metody badawcze w celu rozwiązania prostych problemów badawczych
K_W19 rozumie na czym polega specyfika analizy socjologicznej
K_U03 potrafi zastosować podstawowe terminy i kategorie socjologiczne do analizy społeczeństwa, zwłaszcza współczesnego społeczeństwa polskiego
K_U05 potrafi formułować proste samodzielne sądy na temat przyczyn wybranych procesów i zjawisk społecznych
K_U06 potrafi posługiwać się podstawowymi kategoriami teoretycznymi do opisu zmian społecznych we współczesnych społeczeństwach
K_U09 umie zastosować normy i zasady etyczne w praktyce badawczej
K_U11 potrafi dobrać odpowiednie metody i techniki badawcze w celu przeprowadzenia analizy konkretnego problemu społecznego
K_U19 umie opisać rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa
K_U20 potrafi przeczytać ze zrozumieniem tekst naukowy i wskazać jego główne tezy, argumenty autora oraz poddać je dyskusji
K_K05 potrafi uczestniczyć w dyskusji
K_K06 potrafi argumentować stawiane tezy
K_K07 umie dokonać krytycznej analizy źródeł
K_K14 szanuje opinie innych osób (np. te wyrażane w trakcie dyskusji grupowej)

Kryteria oceniania

prezentacja 10%
praca pisemna 90%

Literatura

1. Kultura wizualna współcześnie
Bourdieu P. „Społeczna definicja fotografii” w: (red.) Boguni-Borowska M, Sztompka P. „Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z Socjologii wizualnej” ”, Znak, Kraków, 2012, s.239-264
Emmison M. Smith P. „Trendy w badaniach wizualnych. Przegląd koncepcji w: (red.) Boguni-Borowska M, Sztompka P. „Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z Socjologii wizualnej” ”, Znak, Kraków, 2012, s. 668-703.
2. Fotografia w klasycznej antropologii
Olechnicki K. „Długa historia antropologii obrazu” w: Olechnicki K. „Antropologia obrazu”, Oficyna Naukowa, 2003,Warszawa, s. 29-49.
Wright T. „Antropolog jako artysta: fotografie Malinowskiego z Triobriandów” w: Konteksty. Polska Sztuka Ludowa + Sławomir Sikora Naoczny świadek – Kiriwina Malinowskiego w: “Konteksty”, Kraków, 2000.
3. Dynamika życia społecznego a obrazy
Emmison M, Smith P. „Żywe formy danych wizualnych: ciała tożsamości interakcje” w: (red.) Boguni-Borowska M, Sztompka P. „Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z Socjologii wizualnej” , s.822-858.
Drozdowski R., Krajewski M. „Za fotografię!”, Bęc Zmiana, 2010, r. „Fotografowania jako gest symboliczny” s. 88-134.
4. Film etnograficzny
Sikora S. „Film i paradoksy wizualności. Praktykowanie antropologii”, r. „Próby definicji i przybliżenia teoretyczne” DiG, Warszawa, 2012 s.108-131.
Sikora S. „Film i paradoksy wizualności. Praktykowanie antropologii”, r. Film etnograficzny. Wczesne doświadczenia” DiG, Warszawa, 2012 s. 74-92.
5. Fotografia jako metoda badawcza
“Badania wizualne w działaniu. Antologia”, Bęc Zmiana, 2011 r. M. Clark-Ibanez r. Kadrowanie świata społecznego przy użyciu wywiadu fotograficznego”, s. 39-66.
Sztompka P. „Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza”, PWN, Warszawa, 2005, r. 4 „Fotografia jako uzupełnienie innych metod Socjologii” s. 47-745.
6. Płeć w reklamie
Crane D. r. „Obrazy mody a walka o tożsamość kobiet” s. 582-616.
Goffman Erving „Gender advertisements”, Cambridge, Harvard University Press, 1979.
7. Czym jest obraz
Sikora S. „Fotografia między dokumentem symbolem”, ISz PAN, 2004, Wprowadzenie, r. 1 „Kłopoty z fotografią”, s.7-40.
Rouille A. „Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną”, r. IV „Kryzys fotografii – dokumentu”, Universitas, Kraków, 2007, s. 155-183.
8. Obrazy w sieci
Dijck J. „Zdemediatyzowane wspomnienia w epoce cyfrowej” w: w: (red.) Boguni-Borowska M, Sztompka P. „Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z Socjologii wizualnej” , s. 488-515.
Ferenc T., Olechnicki K. „Dlaczego warto badać obrazy sieci?”, Drozdowski R. „Zdjęcia w sieci” r. w: Ferenc T., Olechnicki K. „Obrazy w sieci. Socjologia i antropologia ikonosfery Internetu”, WNUMM, 2009, s. 7-32.
9. Ikonosfera
Jencks Ch. „Wstęp”, „Sposoby przekazu architektonicznego” w: „Architektura postmodernistyczna”, Arkady, 1987, s. 39-80.
Przybył E. Pałac Kultury i Nauki jako socjalistyczna sakralizacja przestrzeni w: (red.) Zuzanna Grębocka, Jakub Sadowski „Pałac Kultury i Nauki. Między ideologią a masową wyobraźnią”, Nomos, 2007, s. 89-124.
10. Miejskie obrazy-intruzi
Drozdowski R. „Obraza na obrazy”, Zysk i S-ska, 2009 r. „Obrazy-intruzi w przestrzeni publicznej” s. 87-138.
Drozdowski R. „Obraza na obrazy”, Zysk i S-ska, 2009r. „Fotografie w cieniu zakazów fotografowania”, s. 68-86.
11. Rzeczy i ludzie
Belting H. „Obraz i kult”, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2010 Wprowadzenie, s. 7-24.
(red.) J. Kowalewski W. Piasek, M.Śliwa „Rzeczy i ludzie. Humanistyka wobec materialności”, UWM, 2008, r. A. Kowalski „Kulturoznawcza genealogia kategorii i materialności rzeczy” s. 15-25.
12. „Sztuka prymitywna”
Schreiber H. „Koncepcja „sztuki prymitywnej. Odkrywanie, oswajanie i udomowienie Innego w świecie Zachodu”, r. „Oswajanie Innego: narodziny sztuki prymitywnej”, UW, 2012 s.134-191.
Schreiber H. „Koncepcja „sztuki prymitywnej. Odkrywanie, oswajanie i udomowienie Innego w świecie Zachodu”, r. Charakter sztuki prymitywnej”, UW, 2012 s.53-90.
13. Obrazy zwierząt
Berger J. „O patrzeniu”, Aletheia, 1999, s. 7-39.
Konecki K. „Prywatna prezentacja kontekstów interakcji. Analiza fotografii zwierząt domowych” Referat na XII Zjazd Socjologiczny, Poznań, 15-18.09.2004, ‘Polska w Europie: uwarunkowania i perspektywy’.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3500-FAKL-ANTWIZ-OG w USOSweb