Interakcje symboliczne: strategie i negocjowanie znaczeń społecznych 3500-FAK-INSYM
Przedmiotem prac konwersatorium jest teoria interakcjonizmu symbolicznego jako orientacja badawcza, która umożliwia dogłębne rozumienie i wyjaśnianie procesów społeczno-kulturowych, w których kluczowe jest tworzenie, kontrolowanie i zmiana znaczeń społecznych w oddziaływaniach wzajemnych i działaniach zbiorowych. Konwersatorium oferuje szersze odczytanie orientacji interakcjonizmu symbolicznego, która nie zamyka się w problematyce socjologii jednostki, mikrosocjologii i oddziaływań face to face. Przedstawiane będą i dyskutowane zagadnienia związane z negocjowaniem znaczeń społecznych i zmianą porządku społecznego. Analizowane będą nieustrukturyzowane i ustrukturyzowane interakcje społeczne o różnym stopniu złożoności, w tym światy społeczne tworzone wokół działań podstawowych takich jak specyficzna działalność profesjonalna, hobbistyczna, przestępcza, religijna, polityczna, i in. Ukazane zostaną wymiary władzy i kontroli w interakcjach społecznych, ich aspekty rytualne i emocjonalne. Podjęta zostanie problematyka naznaczania społecznego, stygmatyzacji i dewiacji. W szczególności wyeksplikowane zostanie pojęcie interakcji symbolicznej jako interakcji interpretacyjnej, komunikacyjnej i performatywnej. Omówiona zostanie kluczowa koncepcja definiowania sytuacji interakcyjnej. Podkreślona zostanie innowacyjność i przydatność symboliczno-interakcyjnej koncepcji ról społecznych. Procesualne podejście interakcjonizmu symbolicznego wyraża się w ogniskowaniu uwagi na działaniach zbiorowych. Dyskutowane będzie symboliczno-interakcyjne podejście do niepokojów społecznych i protestów. Kontekstem dla dyskutowanych zagadnień pozostawać będą problemy społeczeństwa demokratycznego.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
K_W02 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk
K_W04 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych
K_W05 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego
K_W06 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji międzykulturowej
K_W10 posiada pogłębioną wiedzę na temat najważniejszych międzynarodowych i krajowych badań socjologicznych odnoszących się do wybranych obszarów rzeczywistości społecznej lub wybranych subdyscyplin socjologii
K_W11 posiada pogłębioną wiedzę o normach i regułach organizujących struktury i instytucje społeczne
K_W14 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii socjologicznych
K_W15 podchodzi w sposób refleksyjny i krytyczny do wyboru określonej perspektywy teoretycznej
K_U01 potrafi zidentyfikować przyczyny i przewidzieć potencjalne skutki przeszłych i bieżących wydarzeń społecznych. Potrafi formułować krytyczne sądy na temat bieżących i przeszłych wydarzeń społecznych
K_U02 potrafi krytycznie selekcjonować informacje i materiały niezbędne do pracy naukowej, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami
K_U04 potrafi posługiwać się kategoriami teoretycznymi oraz metodami badawczymi do opisu i analizy zmian społecznych i kulturowych we współczesnych społeczeństwach oraz ich konsekwencji
K_U08 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa
K_U09 potrafi wskazać związek przeczytanego tekstu naukowego z problemami życia społecznego i ich badaniem
K_K04 potrafi argumentować stawiane tezy posługując się dowodami naukowymi
K_K09 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych
Kryteria oceniania
Obecność na zajęciach i uczestniczenie w dyskusji; prezentacja na podstawie lektury; esej na temat związany z problematyką konwersatorium.
Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 3
Zasady zaliczania poprawkowego: zaliczenie lektur i esej zgodny ze standardam
Literatura
Becker H. S., Outsiderzy. Studia socjologii dewiacji, Warszawa 2009, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 5-22.
Blumer H., Niepokój społeczny i protest zbiorowy, w: E. Hałas, Obywatelska socjologia szkoły chicagowskiej. Charles H. Cooley, George H. Mead, Herbert Blumer, Lublin 1994, Redakcja Wydawnictw KUL, s. 97-118.
Blumer H., Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda, Kraków 2007, Zakład Wydawniczy "Nomos", s. 49-60.
Goffman E., Rytuał interakcyjny, Warszawa 2006, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 97-113.
Hałas E., Interakcjonizm symboliczny. Społeczny kontekst znaczeń, Warszawa 2006, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 118-131.
Hałas E., Herbert Blumer – socjolog negocjowanego ładu w społeczeństwie demokratycznym, w: Blumer H., Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda, Kraków 2007, Zakład Wydawniczy "Nomos", s. VII-XX.
Hałas E., Konwersja. Perspektywa socjologiczna, Warszawa 2007: Wydawnictwo Scholar, s. 84-91.
Kacperczyk A., Zastosowanie koncepcji społecznych światów w badaniach empirycznych, w: E. Hałas, K.T. Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego, Warszawa 2005: Wydawnictwo Scholar, A: s. 167-178; B: 178-189.
Lofland J. et al., Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach społecznych, Warszawa 2009, s. 175-191.
Strauss A. L., Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości, Kraków 2013: NOMOS, s. 66-61.
Turner R. H., Role Theory, w: Jonathan H. Turner (red.) Handbook of Sociological Theory, New York 2001: Kluwer, A: s. 233-242; B: s. 242-253.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: