Metodologia nauk społecznych 3402-31MNSL
Jest to podstawowy kurs metodologii nauk społecznych. Celem jest pokazanie studentom dwutorowości rozwoju socjologii: jako nauki o rodowodzie pozytywistycznym oraz jako nauki humanistycznej wywodzącej się z tradycji przełomu antypozytywistycznego. "Wieloparadygmatyczność" socjologii ma odzwierciedlenie w pluralizmie metodologicznym. Metodologia nauki traktowana jest jako zbiór prawomocnych reguł poznawania świata społecznego, przy czym kryteria prawomocności tych reguł nie są jednoznaczne i zależą od, również niejednoznacznych, odpowiedzi na pytania o charakterze filozoficznym. Są to pytania typu: "czym jest nauka", "jaką nauką jest socjologia", "czym jest poznanie", "co to jest prawda naukowa", "co to znaczy obiektywność", i tym podobne. W tym sensie termin "metodologia" oznacza teorię poznania naukowego, nie zaś opis technik badawczych socjologii rozumianej jako społeczna nauka empiryczna.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
1. Thomas Kuhn, Struktura rewolucji naukowej, PWN, Warszawa 1968
" Droga do nauki instytucjonalnej, s. 26-38
" Istota nauki instytucjonalnej, s. 39-50
" Istota i nieuchronność rewolucji naukowych, s. 109-126.
2. Barbara Skarga, Comte, Warszawa 1977
" Rozdz. V. Nauka o społeczeństwie i teoria postępu, s. 74-91
" Rozdz. VI. Statyka, czyli teoria ładu społecznego, s. 92-102
3. Emile Durkheim, Zasady metody socjologicznej, PWN, Warszawa 1968
" Przedmowa do drugiego wydania, s. 7-25
" Co to jest fakt społeczny?, s. 29-42
Emile Durkheim, O podziale pracy społecznej, PWN, Warszawa 1999
" Paragraf 4, rozdz. II, księga druga, s. 349-358
" Paragraf 3, rozdz. V, księga druga, s. 436-443
(Zagadnienia: relacja społeczeństwo-jednostka; społeczeństwo jako rzeczywistość sui generis, indywidualizm jako fakt społeczny; autonomia dziedziny socjologicznej)
4. Spór o zdania protokolarne. "Erkenntnis" i "Analysis" 1932-1940, Warszawa 2000
" Rudolf Carnap, "Język fizykalny jako uniwersalny język nauki", s. 7-36
" Otto Neurath, "Zdania protokolarne", s. 67-76
Karl Popper, Logika odkrycia naukowego, PWN, Warszawa 1977
" Przegląd niektórych problemów podstawowych, s. 29-45
" Problemy teorii metody naukowej, s. 46-51
5. Edmund Mokrzycki, Filozofia nauki a socjologia, Warszawa 1980
Wprowadzenie, s. 7-33.
6. Alisdair MacIntyre, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, PWN, Warszawa 1996
" "Fakt", wyjaśnianie, fachowość, s. 155-169
" Cnota, tradycja, jedność życia ludzkiego, s. 365-402
Hans Georg Gadamer, Dziedzictwo Europy, Warszawa 1992
" Przyszłość europejskich nauk humanistycznych, s. 25-40
" Granice eksperta, s. 85-98
7. Zbigniew Kuderowicz, Dilthey, Warszawa 1987
Z tego fragmenty pism Diltheya
" Określenie "nauk o duchu", s. 186-190
" Właściwości nauk humanistycznych, s. 191-195
8. Max Weber, "'Obiektywność' poznania w naukach społecznych", s 45-100 W: Problemy socjologii wiedzy, red. A. Chmielecki, S. Czerniak, J. Niżnik, S. Rainko, Warszawa 1985
9. Florian Znaniecki, William Thomas, Chłop polski w Europie i Ameryce, LSW, Warszawa 1976, t. I
" Nota metodologiczna, s. 41-97
10. Jurgen Habermas, "Krytyczne i konserwatywne zadania socjologii" W: Teoria i praktyka, PIW, Warszawa 1983, s. 338-356
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: