Logiczne podstawy nauk społecznych 3402-21LPNR

1. Logiczna teoria języka. Semantyka, syntaktyka, prgmatyka. Funkcję języka. Charakterystyczne własności języka naturalnego (uniwersalność, intensjonalność, wieloznaczność, okazjonalność, nieostrość).
2. Prawdziwość wypowiedzi. Klasyczna definicja prawdy. Nieklasyczne definicje prawdy.
3. Nazwy, desygnaty nazw. Zakres, treść i nieostrość nazw, podziały nazw. Stosunki między zakresami nazw.
4. Klasyczny rachunek zdań. Schematy zdaniowe, logiczne schematy zdaniowe. Stałe logiczne i ich matrycowa charakterystyka: spójnik negacji, koniunkcji, alternatywy łącznej i rozłącznej, dysfunkci. Spójnik implikacji materialnej. Uwagi o niektórych spójnikach w języku polskim (o tzw. okresie warunkowym).
5. warunek wystarczający, a warunek konieczny. Pojęcie tautologii klasycznego rachunku zdań. Wynikanie logiczne. Sprzeczność.
6. Zdania kategoryczne. Związki logiczne w "kwadracie logicznym". Zapis zdań kategorycznych w języku teorii predykatów. Wybrane prawa rachunku predykatów.
7. Pojęcie relacji; dziedzina - przeciwdziedzina. Rodzaje relacji dwuczłonowych.
8. Wnioskowanie, dowodzenie, wyjaśnianie (tłumaczenie), sprawdzanie. Hipoteza.
9+10. Definicje. Pozadefinicyjne sposoby kodyfikowania terminologii (definicja ostensywna, poprzez postulaty). Definicja narmalna kontekstowa, definicja klasyczna. Warunek przekładalności. Definicja sprawozdawcza, a definicja projektująca. Definicja projektująca: warunki jej prawdziwości, uzasadnienie definicji projektującej i sprawozdawczej. Przydatność definicji projektującej w teorii naukowej. Definicja sprawozdawcza: błędy. Spór o trafność definicji sprawozdawczej. Definicja a twierdzenie; definicje służą wprowadzeniu ładu w świat słów.

Cele nauczania:
Pogłębienie świadomości językowej. Umiejętność odróżniania par pojęć: element - zbiór; całość - część; znaczenie - oznaczenie, itp.
Uświadomienie związków logicznych między zdaniami. Zaprzeczanie zdaniom złożonym, ogólnym egzystencjalnym.
Umiejętność rozpoznawania błędów definicji sprawozdawczych i projektujących.
Odróżnienie twierdzeń od definicji. Wykształcenie świadomości celów, jakim służą definicje. Wyrobienie sobie stanowiska w kwestii relacji zdań opisowych i ocennych.
Umiejętność odróżniania rodzajów rozumowań. Konkluzywność wnioskowania.
Ogólnie, celem nauczania jest przekazanie informacji na temat semantycznych relacji zachodzących między językiem, a opisywaną w nich dziedziną, na temat semantycznych i pragmatycznych własności wyrażeń językowych oraz wdrożenie zasady racji dostatecznej.