Przygotowanie do studiowania 3402-11PDS

http://www.ozkultura.pl

Uwaga: każde zajęcia będą zawierały elementy warsztatowe w postaci gier interakcyjnych, pracy zespołowej nad danym zagadnieniem oraz elementy wiedzy z zakresu naukoznawstwa, socjologii wiedzy, socjologii nauki i socjologii środowisk naukowych.
Poniżej prezentujemy przykładowe zagadnienia szczegółowe poruszane na poszczególnych zajęciach w ich części ćwiczeniowo-warsztatowej:
I. Warsztat zacznie się od pytań: po co ja tu jestem? Po co przychodzę? Czym jest wykształcenie? Dlaczego wybrałem/am to miejsce a nie inne? W konkluzji zdefiniujemy wykształcenie i różne jego typy. W części warsztatowej – Test Dwudziestu Stwierdzeń.
II. Podobieństwa i różnice między nauczycielem w szkole a wykładowcą akademickim: role, relacje, efekty kształcenia – w trakcie zajęć na podstawie doświadczeń grupy i prowadzących rozpoznamy specyfikę studiowania.
III. Czy życie to studiowanie i dlaczego nie: organizacja czasu studenta i wykładowcy – omówimy modele temporalne i organizację życia podczas studiów oraz zastanowimy się nad badaniami „Czas studenta – czas wykładowcy” i „Student ISNS”.
IV. Przedstawimy podstawowe pojęcia opisujące naukę jako system wiedzy; klasyfikacje nauk. Opiszemy naukę normalną, opowiemy czym są paradygmaty i rewolucje naukowe, nauki idiograficzne i nomotetyczne, lettres i sciences, wskażemy czym różni się wiedza od nauki i mądrości.
V. Czym jest uniwersytet jako instytucja kształcenia i jako społeczność uczonych i studiujących Przedstawimy rozmaite koncepcje uniwersytetu, m.in. tradycyjny boloński, Humboldtowski, amerykński, współczesny francuski. Odróżnimy instytucję od tzw. niewidzialnego uniwersytetu jako struktury nieformalnej.
VI. Przestrzeń i struktura uniwersytetu – zajęcia w Muzeum UW; przedstawimy organizację uniwersytetu i jego organy w kontekście historycznym i funkcjonalnym oraz w nawiązaniu do najnowszej propozycji reformy.
VII. Omówimy typy zajęć z perspektywy tradycji akademickiej: wykłady. Konwersatoria, seminaria, proseminaria, ćwiczenia, warsztaty i laboratoria, translatoria. Wskażemy zasady uczestnictwa i zaliczania. Zaprojektujemy idealne zajęcia.
VIII. Zajmiemy się dokładniej relacjami społecznymi w strukturach formalnych i nieformalnych; hierarchiami stanowisk i stopni, typowymi przebiegami karier akademickich; relacjami mistrz-uczeń oraz autorytetem naukowym w odróżnieniu od „autorytetu pedagogicznego”.
IX. Przedstawimy środowiska akademickie z zakresu nauk społecznych w Polsce i zagranicą. Zbudujemy mapę ich cech specyficznych.
X. Omówimy szczegółowo patologie naukowe: biurokratyzację, kliki, dwory i mafie naukowe, plagiaty; z drugiej strony wskażemy etosowe i metodologiczne kryteria nauki.
XI. Wskażemy jakie zasoby ma do dyspozycji student i jak je wykorzystywać: jak korzystać z repozytoriów i baz danych oraz przede wszystkim otwartych zasobów. Jak korzystać z bibliotek i czytelni? Omówimy programy do budowania własnej cyfrowej biblioteki (np. Papers) i listy czasopism.
XII. Przedstawimy wskazówki dotyczące samodzielnej pracy studenta i wykładowcy w zakresie pracy w gabinecie i w terenie. Wskażemy zalety i zagrożenia związane z inter-trans- i multidyscyplinarnością.
XIII. Przećwiczymy różne style pisarstwa naukowego na wybranych przykładach z nauk społecznych.
XIV Przyjrzymy się strukturze tekstu naukowego. Omówimy jego składowe: tytuł, afiliowany autor, abstrakt (próba, miejsce badania, metodologia, wyniki -> cel informacyjny - jeśli staram się wykazać osiągnięcie badawcze, to trzeba podać wyniki, efekty działań), rola słów kluczowych, konkluzywne fragmenty itd. Jak robić przypisy, bibliografię, etc. Wskażemy narzędzia do robienia bibliografii. Creative Commons, rodzaje licencji.
XV. Powtórzymy TST i zastanowimy się jak powinny wyglądać: jakość, efekty i ewaluacja procesu kształcenia.

W cyklu 2023L:

Zakres tematów zajęć:

1) Wykształcenie: czym jest, czemu służy, po co, gdzie i jak je zdobywać
Wskażemy różne typy i modele wykształcenia; spróbujemy wyjaśnić i/lub odczarować jego rodzinę pojęć, takich jak: wykształcenie formalne, nieformalne, pełne, akademickie, humanistyczne, wychowanie, wartości auto- i heteroteliczne; elita, samorealizacja, itp.
W części ćwiczeniowej – krótki test (TST lub zdania niedokończone)

2) „Nauka(…)”
Omówimy znaczenia pojęcia nauka, klasyfikacje nauk, główne zasady rządzące nauką, główne tezy nieśmiertelnego tekstu Maxa Webera.
W części ćwiczeniowej przedstawimy i przedyskutujemy wnioski z testu wykonanego na poprzednich zajęciach

3) „(…) i powołanie”
Przeanalizujemy wyniki TST. Omówimy konsekwencje pracy podczas studiów oraz studiowania kilku kierunków. Zastanowimy się nad metodami odkrywania swojego powołania w kulturze post- pre- i kofiguratywnej oraz nad rolą popkultury w świecie naukowym.
Ćwiczenie: wybór studiów: czytanie programów i zachęt rekrutacyjnych; drogi do nauki i od nauki w świat zewnętrzny jako proces trajektoryjny

4) Autorytet – elita - awans społeczny – prestiż – praca – godziwe życie
Przedyskutujemy wyniki badań pokazujące miejsce ludzi wykształconych w społeczeństwie; związek wykształcenia ze stylem życia; globalne trendy związane z pracą; wytłumaczymy czym się różni autorytet od autorytetu pedagogicznego, prestiżu i celebrytyzmu.
W części ćwiczeniowej zaprojektujemy i omówimy dzień studenta bez pracy.

5) Patologie w nauce i nauczaniu
Podstawą będzie tekst Adama Podgóreckiego „Pięć funkcji socjologii”. Zajmiemy się też plagiatem i własnością intelektualną.
W części ćwiczeniowej gra interakcyjna: szkoła naukowa, dwór, klika, środowisko.

6) Nauczanie jako relacja społeczna
Porównamy modele teoretyczne z praktyką (hierarchiczne, zadaniowe, zinstytucjonalizowane, pozorne); omówimy koncept mistrza jako „prawodawcy” i jako „tłumacza”
W części ćwiczeniowej przeanalizujemy anegdoty o uczonych i ich uczniach.

7) Historia i Tradycje Uniwersytetu Warszawskiego
Wizyta w Muzeum UW

8) Uniwersytet jako instytucja naukowa
Omówimy strukturę uniwersytetu (organizację władzy, organizację wydziałów, podział pracowników wg stanowisk i stopni naukowych), różnicę między a biurokracją, miejsce studentów w strukturze, elementy savoir-vivre’u akademickiego.
W części ćwiczeniowej wymienimy doświadczenia związane z funkcjonowaniem UW jako instytucji

9) Uniwersytet jako struktura nieformalna
Omówimy rolę seminarium i krytyki naukowej jako modeli życia akademickiego oraz nieformalne zwyczaje akademickie
W części ćwiczeniowej spróbujemy zajrzeć w kulisy akademickiego życia

10) Środowiska naukowe w Polsce
Przegląd środowisk akademickich w naukach społecznych – analiza ich specyfiki.
Ćwiczeniem będzie: analiza informacji ze stron internetowych uczelni

11) Formalna struktura nauczania akademickiego a nieformalne style prowadzenia zajęć
Omówimy specyfikę zajęć: wykładu, ćwiczeń, konwersatoriów, seminariów, warsztatów, laboratoriów, translatoriów, praktyk, wyjazdów terenowych, pracy domowej i bibliotecznej;
W części ćwiczeniowej wymienimy uwagi na temat efektywności poszczególnych form

12) Wspomaganie nauczania - korzystanie z zasobów . Pokażemy z czego PT Studenci mogą korzystać w Uczelni.

13) Lektura i rozmowa jako istota studiowania
Zastanowimy się też nad umiejętnościami, efektami nauczania i magią w nauce.
14) Specyfika języków nauki: od jasności do piękna
Porozmawiamy o stylach pisarstwa naukowego i o tym jak zyskać własny styl. W części ćwiczeniowej omówimy wybrane przykłady przygotowane przez Uczestników zajęć.

15) Struktura tekstu naukowego. Przekażemy podstawowe informacje jak pisać prace zaliczeniowe, licencjackie czy magisterskie. W części ćwiczeniowej przeanalizujemy kilka podstawowych błędów popełnianych obecnie przez PT Studentów.

Założenia (opisowo)

Ponieważ konwersatorium ma charakter wstępu do studiów uniwersyteckich nie formułujemy wymagań. Zakładamy jedynie chęć uczenia się.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023L:

Barbara Fatyga
Bartłomiej Gajdak
Aleksandra Zalewska-Królak

W cyklu 2024L:

Aleksandra Zalewska-Królak

Rodzaj przedmiotu

W cyklu 2023L:

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie

Ogólnie:

ogólnouniwersyteckie
fakultatywne

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Zakładamy, że Uczestnicy zajęć po ich zakończeniu będą:
• rozumieli czym jest wykształcenie, nauka, studia i uniwersytet
• znali struktury nauki i systemy wiedzy oraz strukturę uniwersytecką
• rozumieli pożytki i ograniczenia podejść inter-trans- i multidyscyplinarnych oraz zalety i trudności pracy indywidualnej oraz zespołowej
• rozumieli pożytki z krytycznego i samodzielnego myślenia
• przygotowani do studiowania zagadnień ogólnych i szczegółowych objętych programem studiów

Kryteria oceniania

Ocena efektów uczenia się odbywa się podczas zajęć i dzięki krótkiej pracy pisemnej. Kryteria oceniania w obu wypadkach dotyczą:
• znajomości problematyki zajęć i lektur (minimalny poziom to lektury oznaczone jako obowiązkowe - aspekt erudycyjny),
• umiejętności zastosowania poznanych pojęć w praktyce akademickiej (aspekt praktyczny),
• umiejętności kojarzenia pojęć i ich analizy krytycznej (aspekt merytoryczny).

Praktyki zawodowe

nie przewiduje się

Literatura

1) Michel Crozier, Kształcenie naszych elit jest nieproduktywne; roz. VIII: Nauczanie innego sposobu myślenia, roz. IX: Inwestowanie w inteligencję, (w:) tegoż, Kryzys inteligencji. Szkic o niezdolności elit do zmian, Warszawa: Poltext, 1996.
2) Max Weber, Nauka zawód i powołanie, dowolne wydanie.
3) Piotr Kulas Inteligenckość zaprzeczona, Warszawa: Scholar, 2017, ss.49-80.
4) Bronisław Geremek, Po co nam uniwersytet, (W:) „Gazeta Wyborcza”, 7-8.10.2000.
5) Thomas S. Kuhn, Nauki przyrodnicze a humanistyka, (w:) tegoż, Droga po strukturze,Warszawa: Sic!, 2003, ss.199-205.
6) Jadwiga Depczyńska, Modele nauki i wzorce pracy naukowej, (w:) „Zagadnienia naukoznawstwa, nr 2/1979.
7) Tadeusz Pawłowski, Model nauk społecznych, (w:) tegoż, Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych, Warszawa: PWN, 1986, ss. 204-213.
8) Jerzy Szacki, O szkołach naukowych (zarys problematyki), (w:) J.Goćkowski, A.Siemianowski (red.), Szkoły w nauce, Ossolineum, KN,PAN, 1981.
9) Leopold Fonck S.C, Szkoła pracy naukowej, (w:), tegoż, Praca naukowa, Warszawa: Gebethner i Wolf, 1910, ss.6-30.
10) Aleksander Matejko, Załącznik I i II, (w:), tegoż, System społeczny zespołu naukowego, Warszawa: MSW, 1966.
11) Janusz Sztumski Autorytet i prestiż uczonego, (w:) P. Rybicki, J. Goćkowski (red.), Autorytety w nauce, Ossolineum, 1980.
12) Hugo Steinhaus, Drogi matematyki stosowanej, (w:) tegoż, Między duchem a materią pośredniczy matematyka, Warszawa: PWN, 2000.
13) Adam Podgórecki, Pięć funkcji socjologii, (w;) „Studia Socjologiczne”, 1966.
14) Barbara Fatyga i Zespół, Wieloźródłowy Słownik Kultury, hasła: nauka, badania naukowe, biblioteka naukowa, interdyscyplinarność, multidyscyplinarność, transdyscyplinarność, uniwersytet, wykształcenie, zespół naukowy,

W cyklu 2023L:

1) Michel Crozier, Kształcenie naszych elit jest nieproduktywne; roz. VIII: Nauczanie innego sposobu myślenia, roz. IX: Inwestowanie w inteligencję, (w:) tegoż, Kryzys inteligencji. Szkic o niezdolności elit do zmian, Warszawa: Poltext, 1996.
2) Max Weber, Nauka zawód i powołanie, dowolne wydanie.
3) Piotr Kulas Inteligenckość zaprzeczona, Warszawa: Scholar, 2017, ss.49-80.
4) Bronisław Geremek, Po co nam uniwersytet, (W:) „Gazeta Wyborcza”, 7-8.10.2000.
5) Thomas S. Kuhn, Nauki przyrodnicze a humanistyka, (w:) tegoż, Droga po strukturze, Warszawa: Sic!, 2003, ss.199-205.
6) Jadwiga Depczyńska, Modele nauki i wzorce pracy naukowej, (w:) „Zagadnienia naukoznawstwa, nr 2/1979.
7) Tadeusz Pawłowski, Model nauk społecznych, (w:) tegoż, Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych, Warszawa: PWN, 1986, ss. 204-213.
8) Jerzy Szacki, O szkołach naukowych (zarys problematyki), (w:)
Janusz Goćkowski, Andrzej Siemianowski (red.), Szkoły w nauce, Ossolineum, KN,PAN, 1981.
9) Leopold Fonck S.C, Szkoła pracy naukowej, (w:), tegoż, Praca naukowa, Warszawa: Gebethner i Wolf, 1910, ss.6-30.
10) Aleksander Matejko, Załącznik I i II, (w:), tegoż, System społeczny zespołu naukowego, Warszawa: MSW, 1966.
11) Janusz Sztumski Autorytet i prestiż uczonego, (w:) P. Rybicki, J. Goćkowski (red.), Autorytety w nauce, Ossolineum, 1980.
12) Hugo Steinhaus, Drogi matematyki stosowanej, (w:) tegoż, Między duchem a materią pośredniczy matematyka, Warszawa: PWN, 2000.
13) Adam Podgórecki, Pięć funkcji socjologii, (w;) „Studia Socjologiczne”, 1966.
14) Barbara Fatyga i Zespół, Wieloźródłowy Słownik Kultury, hasła: nauka, badania naukowe, biblioteka naukowa, interdyscyplinarność, multidyscyplinarność, transdyscyplinarność, uniwersytet, wykształcenie, zespół naukowy, teoria, metoda iin. www.ozkultura.pl

Uwagi

W cyklu 2023L:

Zajęcia są prowadzone wspólnie przez przedstawicielki dwóch różnych pokoleń naukowych, które mają za sobą zarówno doświadczenie relacji typu nauczyciel akademicki - student, jak i doświadczenie współpracy w wielu dużych i małych projektach badawczych oraz publikacjach. Biogramy i dorobek prowadzących - por.: www.badamykulture.pl

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3402-11PDS w USOSweb