Teorie demokracji 3402-10TD
Słowem demokracja określa się wiele rożnych rozwiązań ustrojowych, które łączy odrzucenie scentralizowanej, niereprezentatywnej dla ogółu społeczeństwa władzy.
W trakcie zajęć zostaną przedstawione najważniejsze modele demokracji i historyczne przykłady ustrojów demokratycznych wraz z ich mocnymi i słabymi stronami. Kolejno zostaną omówione rozwiązania klasyczne, republikańskie, nowożytne i współczesne.
Szczegółowe kwestie, które będą dyskutowane na zajęciach to między innymi:
Jakie są relacje między bezpośrednią demokracją a demokracją przedstawicielską?
W jaki sposób demokracja jest legitymizowana? Na jakich wartościach się opiera?
W jaki sposób doświadczenia poszczególnych krajów miały wpływ na ukształtowanie się współczesnych praktyk demokratycznych?
Jaki jest związek między demokracją a wolnym rynkiem?
Czy demokrację można importować?
Jaki jest związek religii i demokracji?
Czy demokracja ma płeć?
Jaka jest rola mediów w demokracji?
Czy demokracja może działać bez trzeciego sektora?
Jak demokracje prowadzą wojny?
Co jest ważniejsze w demokracji: konflikt czy przyjaźń?
Jakie jest miejsce ruchów społecznych w demokracji?
Punktem wyjścia do dyskusji będzie lektura wybranych, klasycznych tekstów z myśli politycznej i społecznej: Platona, Arystotelesa, Tomasza z Akwinu, Bodina, Monteskiusza, Rousseau, Federalistów, Tocquevilla, Milla, Ortegi y Gasseta, a także współczesnych klasyków takich jak Schumpeter i Sartori.
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Studenci powinni
- uzyskać wiedzę na temat szeregu podstawowych koncepcji z dziedziny filozofii społecznej i politycznej dotyczących demokracji
- posiąść zdolność wyraźnego rozróżniania demokracji bezpośredniej i przedstawicielskiej, oraz ich instrumentów
- rozróżniać modele demokracji liberalnej, republikańskiej, deliberatywnej
- umieć przedstawić rodowód współczesnych demokracji
- umieć wskazać szanse i zagrożenia współczesnej demokracji oraz zidentyfikować jej najważniejsze wyzwania
Kryteria oceniania
Kluczowe znaczenie będzie miał udział w dyskusjach uczestników zajęć. Zalicza się do tego przygotowanie wprowadzeń do omawianych tekstów, umiejętna problematyzacja materiału, przedstawianie spójnej argumentacji, własne propozycje interpretacyjne. Uczestnicy powinni przedstawić krótki esej na temat wybranej przez nich problematyki.
Praktyki zawodowe
nie przewidziano
Literatura
Przykładowe lektury:
Platon, Państwo (r. VIII), Arystoteles, Polityka.
Tomasz z Akwinu, wybór tekstów o polityce i władzy z Summy Teologicznej
J.J. Rousseau, Uwagi o rządzie polskim
J.S. Mill, O rządzie reprezentatywnym
Alexis de Tocqueville, Dawny ustrój i rewolucja, O demokracji w Ameryce
J. Ortega y Gasset, Bunt mas
Joseph A. Schumpeter, Kapitalizm, socjalizm, demokracja
G. Sartori, Teoria demokracji
D. della Porta, Democracy and Social Movements
Stanisław Michalczyk, Demokracja medialna
Hertz, Socjologia niezapomniana
J.H. Hallowell, Moralne podstawy demokracji
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: