Psychologia konfliktu (studia magisterskie) 3402-10PKON
Główne zagadnienia omawiane na wykładach:
1. Konflikt - problemy definicyjne.
• „Wzorzec konfliktu”
• Współzależność społeczna jako źródło sytuacji konfliktowych.
• Dynamika konfliktu.
2. Dynamika i eskalacja konfliktu
• Czynniki powodujące eskalacje konfliktu
• Koło konfliktu - koncepcja Moore’a
• Zagrożenie poczucia tożsamości jako źródło konfliktu
3. Konflikt - analiza strukturalna.
• Teoria gier von Neumana i Morgensterna
• Gra jako normatywny model konfliktu
• Gra jako opisowy model konfliktu
• Gry o sumie niezerowej
• Kryteria racjonalności
• Użyteczność
4. Gra eksperymentalna jako model sytuacji konfliktu
• Badania psychologiczne i ich wyniki
• Czynniki wspomagające współpracę między ludźmi
• Niepowodzenia empiryczne jako źródło inspiracji teoretyków konfliktu.
5. Dylematy i pułapki społeczne - konflikt racjonalności indywidualnej i zbiorowej
• Wieloosobowe gry o sumie niezerowej
• Dylemat społeczny jako źródło konfliktu
• Typy dylematów
• Dylematy a pułapki społeczne
6. Konflikt - analiza psychospołeczna. Psychologiczne koncepcje sprawiedliwości.
• Adamsa teoria niesłuszności
• Walster, Walster, Berscheid teoria słuszności
• Lernera teoria sprawiedliwego świata
• koncepcja bumelanctwa społecznego
7. Konflikt - analiza psychologiczna
• Teoria orientacji społecznych
• Sprawiedliwość a współpraca - wpływ porównań społecznych
• Orientacja na wspólnotę a orientacja na wymianę - koncepcja Clark i Millsa.
8. Co robić z konfliktami?
• Zmiana podejścia do konfliktu : conflict prevention, conflict resolution, conflict management, conflict transformation, conflict provention.
• Pozytywne aspekty konfliktu
9. Procedury rozwiązywania konfliktów
• Negocjacje, mediacje, facylitacja, arbitraż, sąd.
• Zastosowanie modeli teoretycznych do analizy aktualnych sytuacji konfliktowych.
10. Zastosowania procedury mediacyjnej na świecie i w Polsce
• Mediacje sporów sąsiedzkich
• Mediacje rozwodowe
• Mediacje rówieśnicze
• Mediacje sporów zbiorowych: pracodawcy - związki zawodowe
• Mediacje konfliktów ekologicznych i inwestycyjnych
• Mediacje między ofiarą i sprawcą
12. Sprawiedliwość naprawcza – teoria i praktyka
• Filozoficzne i kulturowe źródła sprawiedliwości naprawczej.
• Procedury sprawiedliwości naprawczej wśród ludów tradycyjnych i w cywilizacji zachodniej
14. Różnice kulturowe w negocjacjach
• kultury protransakcyjne a propartnerskie
• kultury monochroniczne a polichroniczne
• kultury ceremonialne-hierarchiczne a nieceremonialne i egalitarne
• kultury ekspresyjne a powściągliwe
15. Kulturowe bariery zastosowania konstruktywnych metod rozwiązywania konfliktu.
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student:
- zna teorie umożliwiające analizę i diagnozę konfliktów
- rozumie mechanizmy źródeł, przebiegu i eskalacji konfliktów,
- zna procedury rozstrzygania sporów vs. rozwiązywania konfliktów,
- rozumie kulturowe uwarunkowania radzenia sobie z konfliktami.
- zna zastosowania procedur ADR we współczesnym świecie.
Kryteria oceniania
Opanowanie treści wykładów i lektur
Literatura
• Czwartosz, Z: Negocjacje i mediacje. Podręcznik dla studiów podyplomowych SWPS. Rozdz. Konflikt, 2010 (dostępny w wersji elektronicznej)
• Czwartosz Z. Refleksje nad zastosowaniem teorii gier w psychologii społecznej. Studia Psychologiczne. 1985, Tom 23. Zeszyt 1-2.(dostępny w wersji elektronicznej)
• Mlicki. M. Konflikty społeczne - pułapki i dylematy działań zbiorowych. IFIS PAN, 1992 cz. I i II. (trudno dostępna książka – można pominąć o ile zapamięta się z wykładu treści dotyczące dylematów dóbr publicznych i wspólnych)
• Czwartosz Z. Współzależność społeczna w świetle psychologicznych koncepcji sprawiedliwości W: J.Grzelak (red). Problemy współzależności społecznej, 1990, Wyd. UW. (jest w bibliotece w teczce „Psychologia konfliktu”)
• Czwartosz Z., Szyszko N. Sprawiedliwość bliskich relacjach. W: Z.Czwartosz (red) Współzależność społeczna - problemy więzi rodzinnych, 1990 IPSiR UW. (wersja elektroniczna)
• Szyszko N., Czwartosz Z. Jak bliskość relacji zmienia funkcjonowanie społeczne. W: Z.Czwartosz (red) Współzależność społeczna - problemy więzi rodzinnych, 1990 IPSiR UW. (wersja elektroniczna)
• Czwartosz, Z., Różyńska, J.: Co to jest sprawiedliwość naprawcza (wersja elektroniczna)
• inne materiały pomocnicze dostępne w wersji elektronicznej
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: