Socjologia norm, dewiacji i kontroli społecznej 3401-RLS3SEM-SND
W ramach seminarium podejmowane są następujące zagadnienia: Czym są problemy społeczne i dewiacja; jak można identyfikować, badać oraz interpretować te zjawiska w życiu zbiorowym? Formy i mechanizmy rozwoju i kontroli dewiacji społecznej. Dewiacja społeczna w wybranych orientacjach metodologicznych i teoretycznych. Dewiacja w różnych systemach kulturowych i normatywnych. Opisowo- wyjaśniające koncepcje wybranych zjawisk i zachowań dewiacyjnych. Praktyczne implikacje i zastosowania koncepcji diagnozowania problemów społecznych i ich rozwiązywania.
Zagadnienia szczegółowe: Współczesne formy zachowań dewiacyjnych i problemów społecznych; postrzeganie dynamiki przemian (ciągłości i zmiany) systemu normatywnego przez członków społeczności lokalnych.
Prawne i organizacyjne koncepcje rozwiązywania problemów społecznych (różnego typu) w społecznościach lokalnych; założenia, realizacja, ocena efektywności. Stan anomii a zachowania dewiacyjne w wybranych grupach i społecznościach. Percepcja praw człowieka i obywatela oraz ocena ich przestrzegania w wybranych grupach i środowiskach społecznych. Podstawy (źródła) legitymizacji prawa i porządku społecznego w świadomości społecznej. Społeczna znajomość i ocena norm oraz instytucji wybranych dziedzin prawa. Postawy wobec dewiacji i środków kontroli zachowań dewiacyjnych. Pokoleniowe rozbieżności - podobieństwa orientacji normatywnych oraz postaw wobec dewiacji i strategii rozwiązywania problemów społecznych. Poczucie zagrożenia - bezpieczeństwa i samoocena a postawy wobec dewiacji i kontroli społecznej. Cechy światopoglądu ludzi a ich orientacje normatywne i postawy wobec zachowań dewiacyjnych. Orientacje etyczne i światopoglądowe wychowawców, terapeutów oraz przedstawicieli rozmaitych służb społecznych i organizacji, a preferowane przez nich metody kontroli zachowań i readaptacji społecznej. Społeczne postrzeganie dewiacji i problemów społecznych (patologii).
Bezrobocie, jego uwarunkowania, konsekwencje i przeciwdziałanie. Programy przeciwdziałania bezrobociu. Charakterystyka zjawiska bezdomności. Charakterystyka problemów alkoholowych i przeciwdziałania im. Problemy ludzi niepełnosprawnych w społeczeństwie – wiedza i poglądy członków wybranych środowisk. Rodzaje i przejawy marginalności społecznej w świadomości społecznej. Narkomania jako problem społeczny; przejawy, uwarunkowania i przeciwdziałanie. Problemy mniejszości we współczesnej Polsce. Zjawisko prostytucji w Polsce. Przestępczość nieletnich (w wybranym środowisku) Uzależnienia w świadomości młodzieży gimnazjalnej. Kontrola społeczna zjawiska pedofilii w Internecie w Polsce na przykładzie wybranych kampanii. Rygoryzm i punitywność a przynależność do różnych „podkultur normatywnych”.
Społeczne postrzeganie i ocena ochrony praw człowieka i obywatela wśród członków wybranych środowisk.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
w zakresie wiedzy student:
- posługuje się pojęciami i koncepcjami teoretycznymi norm, dewiacji i kontroli społecznej
- Posiada wiedzę o piśmiennictwie i wynikach badań dotyczących wybranego tematu pracy dyplomowej
- Posiada wiedzę o metodach i technikach badań społecznych zagadnień będących przedmiotem pracy dyplomowej
- Posiada wiedzę o statystycznych metodach analizy wyników ilościowych, gdy podejmuje badania oparte na znacznej liczbie badanych osób.
W zakresie umiejętności:
- Dokonuje obserwacji i interpretacji zjawisk i problemów społecznych będących przedmiotem jego badań dyplomowych
- Wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną do opisu i analizowania konkretnych procesów i zjawisk społecznych będących przedmiotem jego badań i pracy dyplomowej
- Posiada umiejętność stosowania metod badań społecznych oraz metod opisu statystycznego w pracy dyplomowej
- Umie pisać i redagować pracę dyplomową oraz dokumentować wykorzystywane w niej źródła i materiały w sposób zapobiegający popełnieniu plagiatu.
W zakresie kompetencji personalnych i społecznych:
- Jest przygotowany do prowadzenia badań naukowych nad problemami społecznymi i ich rozwiązywaniem
- Potrafi komunikować się z otoczeniem i przekazywać podstawową wiedzę na temat zjawisk i problemów społecznych oraz o sposobach ich naukowego badania
- Jest przygotowany do pracy w instytucjach publicznych, prywatnych, non profit zajmujących się problemami społecznymi oraz ich rozwiązywaniem
- Ma świadomość znaczenia zachowywania się w sposób profesjonalny i etyczny, także w trakcie prowadzenia badań społecznych
- Potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umie-jętności
Kryteria oceniania
w odniesieniu do nabytej wiedzy:
- ocena – na podstawie analizy przedłożonej pracy dyplomowej - zakresu posiadanej przez studenta wiedzy dotyczącej norm, dewiacji i kontroli społecznej, wiedzy o piśmiennictwie i wynikach badań dotyczących tematu pracy dyplomowej, wiedzy o metodach i technikach badań społecznych zagadnień będących przedmiotem pracy dyplomowej, wiedzy o statystycznych metodach analizy wyników ilościowych (gdy student podejmuje badania oparte na znacznej liczbie badanych osób).
- kryterium oceny jest stwierdzony na podstawie analizy pracy dyplomowej zakres posiadanej przez studenta wiedzy
w odniesieniu do nabywanych umiejętności:
- ocena – na podstawie analizy przedłożonej pracy dyplomowej - nabytych przez studenta umiejętności obserwacji i interpretacji zjawisk i problemów społecznych będących przedmiotem jego badań dyplomowych, umiejętności wykorzystywania wiedzy teoretycznej do opisu i analizowania konkretnych procesów i zjawisk społecznych będących przedmiotem jego badań i pracy dyplomowej, stosowania metod badań społecznych oraz metod opisu statystycznego w pracy dyplomowej, pisania i redagowania pracy dyplomowej oraz dokumentowania wykorzystywanych w niej źródeł i materiałów w sposób zapobiegający popełnieniu plagiatu.
- kryterium oceny jest stwierdzony na podstawie analizy pracy dyplomowej zakres posiadanych przez studenta umiejętności
w odniesieniu do uzyskiwanych kompetencji personalnych i społecznych:
- ocena – na podstawie analizy przedłożonej pracy dyplomowej – w jakim stopniu student przygotowany jest do prowadzenia badań naukowych nad problemami społecznymi i ich rozwiązywaniem, komunikowania się z otoczeniem i przekazywania wiedzy na temat zjawisk i problemów społecznych oraz o sposobach ich naukowego badania, w jakim stopniu przygotowany jest do pracy w instytucjach publicznych, prywatnych, non profit zajmujących się problemami społecznymi oraz ich rozwiązywaniem, ma świadomość znaczenia zachowywania się w sposób profesjonalny i etyczny, także w trakcie prowadzenia badań społecznych oraz potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umie¬jętności
- kryterium oceny jest stwierdzony na podstawie analizy pracy dyplomowej zakres posiadanych przez studenta kompetencji personalnych i społecznych.
Literatura
J. Kwaśniewski (1998) Dewiacja społeczna (W:) Encyklopedia socjologii T. 1, Wyd. Oficyna Naukowa (J. Kwaśniewski (1998) Social Deviance (in:) Encyclopaedia of Sociology, Vol.1, Wyd. Oficyna Naukowa)
A. Siemaszko (1992) Mechanizmy naznaczania społecznego (W:) A. Kojder, J. Kwaśniewski (red. red.) Między autonomią a kontrolą. UW - PTS (A. Siemaszko (1992) Mechanisms of Social Labelling (in:) A. Kojder,
J. Kwaśniewski (eds) Autonomy and Social Control, UW - PTS)
R. K. Merton (1982) Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN (R. K. Merton (1982) Social Theory and Social Structure, PWN)
Podgórecki, A. (1998) Socjologiczna teoria prawa Interart (A. Podgórecki. (1998) Sociological Theory of Law, Interart)
Kubin, J, Kwaśniewski, J. (red. red.) (2000) Socjotechnika. Kontrowersje, rozwój, perspektywy. Wyd. IPSIR-PTS (J. Kubin,, J. Kwaśniewski (eds) (2000) Sociotechnics. Controversies, development, prospects. Wyd. IPSIR-PTS)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: