Teoria kary 3401-KR2-M-1TKd
Przedmiot w usystematyzowany sposób przedstawia penologiczne teoretyczne podstawy polityki karnej. W pierwszej kolejności wskazane są podstawowe zagadnienia związane z opisem kary kryminalnej z perspektywy kryminologii i polityki kryminalnej, penologiczna definicja kary kryminalnej ze szczególnym uwzględnieniem w analizie specyfiki kary kryminalnej jako reakcji prawno-karnej, jej odrębności od środków zabezpieczających, klasycznej probacji, czy zasad i celów kary w wychowaniu. Kara kryminalna jest analizowana jako złożona instytucja prawna i społeczna, omówiona jest czynna i bierna strona kary, oraz szeroko omawiane są aspekty procesualne kary kryminalnej. W tym kontekście przedstawione są wzajemne zależności między ogólnym wzorem kary kryminalnej a jej różnymi formami organizacyjnymi, oraz wskazane jest istotne powiązanie kary kryminalnej z ogólnymi założeniami ustroju społecznego i państwowo prawnego, w szczególności w zakresie tzw. negatywnego definiowania kary kryminalnej. Przedstawione są następnie różnie określane w literaturze przedmiotu wersje instrumentalnych i imperatywnych teorii kary, a także odrębnie w ramach tzw. negacjonizmu penalnego modele polityki karnej uwzględniające koncepcje represji karnej odchodzące od standardowego modelu wzorca reakcji karnej z odpowiednim uwzględnieniem ich odmiennego określenia normatywnego zarówno formalnie jako kary kryminalnej jak i jako odrębnych od kary kryminalnej środków reakcji prawno-karnych. W tym kontekście przedstawione jest też zagadnienie tzw. ukrytej kryminalizacji i stosowania środków quasi represji karnej w ramach innych systemów prawa (w szczególności administracyjnego i cywilnego) jako rozszerzenia polityki publicznej o charakterze penalnym. Kwestie związane z różnymi poglądami na karę kryminalną i związane z tym uzasadnienie stosowania konkretnych sankcji karnych analizowane są w kontekście aktualnych rozwiązań prawnych i tendencji polityczno-kryminalnych w Polsce i dyskusji poglądów w penologii europejskiej i amerykańskiej. W ramach wykładu przedstawiona jest też szeroko humanistyczna krytyka praktyk penalnych, w szczególności ruch sprawiedliwości naprawczej jako istotnych czynnik kształtowania modelu polityki karnej, a także krytyka stosowania kary więzienia. W toku wykładu szerzej omawia się zjawisko punitywności populistycznej jako istotnego czynnika kształtującego politykę karną na poziomie jej założeń teoretycznych i realizacji. W wykładzie przedstawiona jest ogólna integralnokulturowa perspektywa teoretyczna badania kary kryminalnej określająca ramy teoretyczne dla szczegółowych analiz polityki karnej.
Nakład pracy studenta:
- godziny zorganizowane – 30
- praca własna na zajęcia – 30 godz.
- praca na ocenę – 30 godz.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć student/ka
w sferze wiedzy:
posiada wiedzą z zakresu podstaw teoretycznych posługiwania się w toku polityki karnej środkami represji karnej, w szczególności odnośnie poszczególnych form organizacyjnych środków orzekanych i wykonywanych w ramach prawa karnego
zna ogólne zasady wymiaru kary kryminalnej stosowane w ramach prawa karnego a także zasady wykonania kary kryminalnych, w szczególności kary pozbawienia wolności
posiada wiedzę na temat ustrojowych i społecznych współzależności stosowania kary kryminalnej oraz kwestii jej efektywności
w sferze kompetencji społecznych:
ma świadomość znaczenia zasady humanitaryzmu i praw człowieka w toku realizacji polityki karnej,
jest świadomy problemów dotyczących ochrony praw człowieka, zarówno sprawcy jak i ofiary związanych z reakcją prawno-karną na przestępstwo
Kryteria oceniania
Ocena aktywności studenta na wykładach, przygotowania do rozmowy na podstawie uzgodnionej literatury.
Literatura
B. Hudson, Understanding Justice. An introduction to
ideas, Perspectives and controversies in modern penal
theory, Open University Press, Buckingham-Philadelphia
2003,
L. Lernell, Podstawowe zagadnienia penologii, Wyd.
Prawnicze, Warszawa 1977,
D. Scott, Penology, Sage, London 2008,
J. Utrat-Milecki, Kara. Teoria i kultura penalna,
perspektywa integralnokulturowa, Wyd. UW, Warszawa
2010,
J. Utrat-Milecki, Penologia ogólna perspektywa
integralnokulturowa, tom I: Kara kryminalna jako ogólna
instytucja prawna i społeczna, Wyd. UW, Warszawa 2022,
J. Utrat-Milecki, Penologia ogólna, perspektywa
integralnokulturowa, tom II: Podstawy teoretyczne polityki
karnej, Wyd. UW, Warszawa 2022,
J. Utrat-Milecki, Podstawy penologii. Teoria Kary, Wyd.
UW, Warszawa 2006.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: