Współczesne przestrzenie pracy 3401-FAK-WPPd
Współczesne przestrzenie pracy to obszar wiedzy interdyscyplinarnej sytuującej się na styku pedagogiki społecznej, socjologii, etnografii i zarządzania. W jej zakres wchodzą zagadnienia dotyczące przemian społeczno-ekonomicznych współczesnych społeczeństw (od kapitalizmu fordowskiego do post-fordowskiego) i ich wpływu na kształtowanie się po(st)nowoczesnych środowisk i przestrzeni pracy. Przedmiotem zajęć będą więc teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnych przestrzeni pracy w kontekście najnowszych metod i technik ich badania. Ważnym elementem zajęć jest zapoznanie studentów z praktycznym zastosowaniem najnowszych metod badania przestrzeni społecznych.
Zakres podejmowanych w trakcie zajęć zagadnień:
Przestrzenie: definicje, wielości (miejsce, niemiejsce, heterotopie, pedagogika i psychologia miejsca i przestrzeni)
Jak badać przestrzenie? Metodologia przestrzeni: metody narracyjne, mapy mentalne, shadowing, etnografia i autoetnografia, metody wizualne
Praca w po(st)nowoczesnym kapitalizmie (od pracy „zadanej” do pracy jako zadania), po(st) nowoczesne trajektorie zawodowe
Nowe przestrzenie pracy: przestrzeń pracy i przestrzeń życia, o przenikaniu się światów w po(st)kapitalistycznym świecie
Tradycyjne i nowoczesne miejsca pracy: warsztat, fabryka, dom, open space
Korporacje jako przestrzenie po(st) nowoczesności
Przestrzenie „underpracy”: praca migrantów, wtórny rynek pracy, supermarket jako przestrzeń klientów i pracowników
Praca w sferze społecznej: warunki, granice, praktyki kulturowe (praca socjalna, spółdzielnie socjalne, szkoła jako przestrzeń współdzielona)
Przestrzeń wirtualna versus realna: konstruowanie miejsca pracy na przykładzie informatyków
Przedsiębiorstwa rodzinne: między prywatnym a publicznym
Płatna i nieodpłatna: przestrzenie pracy kobiet
W trakcie zajęć zostaną wykorzystane różne metody pracy: indywidualna praca z tekstem, praca w grupie, dyskusja, sprzyjające zarówno pogłębianiu wiedzy, jak i rozwijaniu kompetencji komunikacyjnych i społecznych.
Konwersatorium = 30 godzin.
Samodzielne przygotowanie do każdych zajęć 1,5 godz. tyg.: = 30 godz.
Przygotowanie studium przypadku: zastosowanie jednej z metod badania przestrzeni do analizy przestrzeni pracy
= 30 godz.
RAZEM = ok. 90 godzin.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy: student zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu teorii przestrzeni i pracy, potrafi wyjaśnić zjawiska związane z przemianami społeczno-ekonomicznymi współczesnych społeczeństw, umie rozpoznać i zdefiniować współczesne przestrzenie pracy; zna metody i techniki ich badania
- w zakresie umiejętności: student potrafi zbierać i analizować dane dotyczące teorii przestrzeni i pracy, zastosować w praktyce i krytycznie ocenić metody analizy społecznych przestrzeni pracy
- w zakresie kompetencji personalnych i społecznych: student potrafi dostrzec wagę i znaczenie pracy zarówno w kontekście rozwoju indywidualnego, jak i zbiorowego (społecznego), cechuje go otwartość, szacunek i zrozumienie specyfiki różnych typów i środowisk pracy, umie nawiązać konstruktywną współpracę w grupie
Kryteria oceniania
Zaliczenie końcowe odbywa się na podstawie:
1. systematycznej i aktywnej pracy podczas zajęć;
2. przygotowania studium przypadku: zastosowania jednej z metod badania społecznej przestrzeni pracy
3. krótkiego tekstu z zakresu zagadnień teoretycznych (20 min) ma zakończenie zajęć
Literatura
Augé M. (2012), Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Warszawa
Batorski D., Marody M., Nowak A. (red.).Społeczna przestrzeń Internetu, Warszawa 2006
Berger P., Luckmann T. (1983), Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa Państwowy Instytut Wydawniczy
Bruner J. (1992), Życie jako narracja, Kwartalnik Pedagogiczny nr 2
Cobel-Tokarska M., Przestrzeń społeczna: świat – dom – miasto, [w:] Firkowska-Mankiewicz A., T. Kanash, E. Tarkowska (red.) 2011, Krótkie wykłady z socjologii, Warszawa APS.
Dymnicka M. (2011), Od miejsca do nie-miejsca, Acta Universitatis Lodziensis, Folia sociologica 36
Foucault M. (2005), Inne przestrzenie, „Teksty Drugie” nr 6
Glinka B., Kostera M. (red.) Nowe kierunki w organizacji i zarządzaniu, Warszawa 2012
Hudson R. (2001), Producing Places, New York Guilford Press
Jałowiecki B., Szczepański M.S. (2010), Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar
Kostera M.(red.), Etnografia organizacji. Badania polskich firm i instytucji, Sopot 2011
Lech A. (2013), Społeczne konstruowanie rzeczywistości obiektywnej, Zeszyty Naukowe Politechniki Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i zarządzanie, z. 65
Lefebvre H. (1994), The Production of Space, Oxford, Cambridge: Blackwell
Lewicka M., Psychologia miejsca, Warszawa 2012
Mendel M. (2005), Przestrzeń, która mówi. Miejsca rodziców w przestrzeni szkoły, TRENDY uczenie w XXI wieku Internetowy magazyn CODN nr 3
Mendel M. (red.), Pedagogika miejsca, Wrocław 2006
Olszewska M. (2010), O przestrzeni na progu doświadczenia, Anthropos? 14-15
Pawlak M., Srokowski Ł. (red.), Pomiędzy i wewnątrz. Instytucje, organizacje i ich działania, Warszawa 2014
Rapior W., O gatunkach przestrzeni, [w:] Krajewski M.(red.), Siła słabych więzi, Człowiek i społeczeństwo XXXIII, Poznań 2013
Rykiel Z. (red.), Nowa przestrzeń w badaniach socjologicznych, Rzeszów 2008
Tuan Y.-F. (1988), Przestrzeń i miejsce, Warszawa PIW
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: