Arteterapia (leczenie przez sztukę) 3401-FAK-ARTd
Prezentacja ważniejszych form pracy twórczej o walorach artystyczno-estetycznych należących do plastyki, gier i zabaw poprzedzona znajomością środków wyrazu. Dzięki funkcjom terapeutycznym środki wyrazu służą relaksacji, przezwyciężaniu niewiary we własne siły i kompeksów u jednostek wykazujących określone dysfunkcje i niepełnosprawności. Arteterapia wraz z treningiem twórczości inspiruje i kształtuje określone postawy do zachowań twórczych, sprzyja łatwiejszemu rozwiązywaniu sytuacji trudnych, konfliktowych, kryzysowych oraz pomaga w rozwijaniu zainteresowań i zamiłowań dla potrzeb konstruktywnego spędzania wolnego czasu. Pełni funkcje profilaktyczne.Uwagi dodatkowe. W arteterapiiszczególnie nieprzystosowanych społecznie ma miejsce idea wykorzystania sztuki z udziałem uczenia się przez warunkowanie społeczne, instrumentalne i ukierunkowane. Dzięki sztuce dochodzi do zarówno do wyrażania konfliktowych, trudnych i traumatycznych treści, jak i sposobów ich przezwyciężania. Sztuka sprzyja tworzeniu i wykorzystaniu mechanizmów psychologicznych obronnych w zaspakajaniu potrzeb emocjonalnych, poczucia własnej wartości, akceptacji i afirmacji. Wyrażanie tych wartości odbywa się z udziałem środków plastycznych, muzycznych i literackich nasyconych czynnikami intelektualnymi i zmysłowymi o wartościach artystyczno-estetycznych, terapeutycznych i wychowawczych. Na przykładach własnych doświadczeń, z literatury przedmiotu oraz z udziałem działań arteterapeutycznych odwoływanie się do samoświadomości przeżyć w przestrzeni retro-prospekcji, w której teraźniejszość jest jednocześnie częścią przeszłości i przyszłości w dochodzeniu do uświadomienia wypartych uczuć, których neutralizację dokonuje się poprzez ich kreację w teraźniejszości za pomocą symboli, metafor i innych środków wyrazu charakterystycznych dla działań arteterapeutycznych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po zakończeniu procesu uczenia student:
W zakresie wiedzy:
• opisuje wybrane aspekty rozwoju i stosowania interdyscyplinarnej wiedzy w dziedzinie leczenia przez sztukę jednostek dysfunkcyjnych pod względem indywidualnym i społecznym
• analizuje źródła i mechanizmy zaburzeń jednostki nieprzystosowanej społecznie oraz środkach artystyczno-estetycznego wyrazu stosowanych wobec jednostki w celach readaptacji społecznej.
W zakresie umiejętności:
• potrafi samodzielnie pozyskiwać dane potrzebne dla analizy zaburzeń i dysfunkcji osobowości jednostek niedostosowanych społecznie, które są niezbędne w poprawnym metodologicznie przygotowaniu projektów, esejów i prac empirycznych zawierających procedury arteterapeutyczne
• potrafi wykorzystać procedury artterapeutyczne w korygowaniu określonych dysfunkcji i zaburzeń cech osobowości jednostek niedostosowanych społecznie.
W zakresie kompetencji społecznych:
• potrafi funkcjonować w grupach i zespołach posługujących się artystyczno-estetycznymi środkami wyrazu
• jest zdolny i gotowy do wykorzystania wiedzy i umiejętności w prowadzeniu zajęć z arteterapii jednostek dysfunkcyjnych ze szczególnym uwzględnieniem niedostosowania społecznego
• jest świadomy standardów etycznych w posługiwaniu się artystyczno-estetycznymi środkami wyrazu w readaptacji indywidualnej i społecznej
• jest świadomy i gotowy do zwiększania własnych kompetencji oraz rozumie znaczenie ciągłego rozwoju profesjonalnego w zakresie teorii i praktyki arteterapii jednostek dysfunkcyjnych indywidualnie i społecznie.
Kryteria oceniania
Ćwiczenia – warsztaty prowadzone są metodą problemową, jak i studium przypadku. Elementem nieodzownym zajęć jest również dyskusja dydaktyczna związana z treścią przeprowadzonych ćwiczeń i prezentacji, a to celem uwypuklenia ich rezultatów. Napisanie eseju + przygotowanie i realizacja jednej wybranej formy zajęć na forum grupy oraz czynny udział w zajęciach i hospitacjach.
Literatura
Susan I. Buchalter: Terapia sztuką, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2004;
E. Józefowski: Edukacja artystyczna w działaniach warsztatowych. Wyd. AH-E w Łodzi 2009;
O. Handford i W. Karolak: Zabawa (z) przedmiotami w twórczym rozwoju i arteterapii, Wyd. WSH-E w Łodzi 2008;
E. Nęcka: Trening twórczości. Wyd. Impuls, Kraków 2006 i dalsze wyd.;
T. Rudowski: Wybrane zagadnienia współczesnej edukacji plastycznej. Wyd. IPSiR UW, Warszawa 2001;
T. Rudowski: Arteterapia – inspiracje i wartości, Wyd. IPSiR UW;
T. Rudowski: Arteterapia w ujęciu aksjologiczno-psychologicznym, Wyd. IPSiR UW, Warszawa 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: