Współczesna teoria polityki 3401-312WTP1
Teoria polityki – wprowadzenie w problematykę. Dwa modele społeczeństwa: współpraca i konflikt.
Stan politologii w Polsce i na świecie. Pojęcie „polityki” i „politologii”. Polityka a „władza”. Przedmiot i funkcje nauki o polityce. Geneza myśli politycznej. Nauki polityczne w Polsce. Politologia w świecie współczesnym.
Model „racjonalnego aktora” w polityce. Polityka: „aktorzy”, informacja, wartości i cele. Pojęcie racjonalności. Przykłady zastosowania modelu „racjonalnego aktora”.
Pojęcie i funkcje teorii. Teoria w znaczeniu potocznym a teoria eksplanacyjna. Strategie budowy teorii. Opis a wyjaśnianie. Wyjaśnianie a prognozowanie. Funkcja instrumentalna. Czy w naukach społecznych teoria jest możliwa?
Podstawowe kategorie teorii polityki. Podmiot polityki. Podmiotowość polityczna jako cecha stopniowalna. Interesy polityczne – działania polityczne – decyzje polityczne. Stosunki i procesy polityczne. System polityczny. Spory o metodologiczny model politologii.
Determinanty polityki. Polityka a ideologia. Polityka a gospodarka. Polityka a prawo. Polityka a moralność. Świadomość polityczna. Kultura polityczna. Potrzeby społeczne i polityka. Polityka wewnętrzna a polityka zagraniczna.
Wizje świata społecznego i koncepcje człowieka w teoriach polityki. Paradygmat realistyczny i idealistyczny. Strukturalizm kulturowy.
Interpretacje procesu historycznego. Determinizm technologiczny. Futurologia polityczna. Prawa człowieka. Społeczeństwo otwarte.
Filozofia polityki. Wolność i równość społeczna. Wolność a własność. Idea postępu społecznego. Zagadnienie odpowiedzialności politycznej.
Sprawiedliwość społeczna. Doktryny polityczne i formuły sprawiedliwości.
Ogólne teorie polityki i teorie cząstkowe. Teoria państwa. Demokracja, autorytaryzm, totalitaryzm. „Trzecia droga”. Władza polityczna. Funkcje władzy politycznej. Legitymizacja władzy politycznej.
Decyzje polityczne. Systemowa teoria decydowania politycznego. Racjonalizm i irracjonalizm w decydowaniu politycznym. Podejmowanie decyzji przez wyborców. Modele procesu decyzyjnego.
Polityka a media. Komunikowanie polityczne. Rola prasy, telewizji, Internetu, telefonii komórkowej. Media i demokracja - „czwarta władza”? Media i politycy. Marketing polityczny. Public relations. Media: wolność a odpowiedzialność.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu wykładu studenci zapoznani są z najważniejszymi zagadnieniami współczesnej teorii polityki opartej na modelu „racjonalnego aktora”. Potrafią analizować i wyciągać wnioski na temat bieżących wydarzeń życia politycznego.
Kryteria oceniania
Punkty zdobyte za aktywność na zajęciach.
Literatura
Bäcker Roman, Joanna Marszałek-Kawa, Joanna Modrzyńska (red.): Zrozumieć politykę. Główne problemy teorii polityki i współczesnej myśli politycznej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004.
Castells, Manuel: Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2003.
Fukuyama, Francis: Koniec historii. Poznań: Zysk i S-ka, 1996.
Heywood Andrew: Politologia. Warszawa: PWN, 2006.
Huntington, Samuel P.: Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Warszawa: Muza – Spectrum, 1998 (lub nowsze).
Kaczmarek, Bohdan (red.): Metafory polityki, tom 1-3. Warszawa: Elipsa, 2001-2007.
Krauz-Mozer Barbara: Teorie polityki. Warszawa: PWN, 2005.
Rydlewski, Grzegorz: O skutecznym działaniu w polityce. Warszawa: Elipsa, 2004.
Toffler, Alvin: Trzecia fala. Warszawa: PIW – ±∞, 1997.
Żyro, Tomasz: Wstęp do politologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: