Socjologiczne teorie rasy i rasizmu 3401-223STR1

Cel zajęć
Celem zajęć jest zapoznanie Studentów z problematyką socjologicznej refleksji nad rasą postrzeganą jako czynnik znaczący w relacjach społecznych oraz rasizmem będącym jedną z form reakcji na zróżnicowanie rasowe. Współczesna socjologia, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Europie zachodniej poświęca wiele uwagi tej kwestii, zajęcia mają na celu pokazanie kluczowych fragmentów tej refleksji. W trakcie konwersatorium zostaną poruszone kwestie:
1. rasy jako ważnej kategorii społecznej
2. historii rasizmu,
3. zmiennych sposobów definiowania rasizmu w naukach społecznych.

Ponieważ duża część lektur jest napisana po angielsku, od Studentów zainteresowanych uczestnictwem w tych zajęciach wymagana jest znajomość tego języka umożliwiająca zrozumienie tekstów.

2. Zasady zaliczenia zajęć:
- obecność na zajęciach (dozwolone maksymalnie dwie nieobecności)
- zaliczenie ustne

3. Program zajęć:
1.Rasa jako kategoria znacząca społecznie. Lektura: R. Tyrała O jeden takson za dużo. Rasa jako kategoria społecznie problematyczna Warszawa 2005 s. 97 ? 113
2.Historyczne korzenie rasizmu I. Lektura: G. M. Fredrickson Racism. A Short Story Princeton 2002 s. 17 ? 47
3.Historyczne korzenie rasizmu II. Lektura: George Mosse Die Geschichte des Rassismus in Europa Frankfurt am Main 2006 s. 43 ? 61
4.Historyczne korzenie rasizmu III. Lektura: W. Röhr Rasizm, polityka i ekonomia a ludobójstwo niemieckich faszystów. O utylitarystycznej funkcji eksterminacji dla ?modernizacji? i ?nowego porządku? okupowanej przez nazistów Europy w: H. Orłowski (red.) Nazizm, Trzecia rzesza a procesy modernizacji Poznań 2000 s. 564 ? 591.
5.Współczesne spojrzenie nauk społecznych na rasizm. Lektura: R. Miles, M. Brown Racism. Second edition New York 2004 s. 3 ? 17.
6.Klasyczne ujęcia rasizmu I. Lektura: G. Myrdal An American Dilemma. The Negro Problem and Modern Democracy New York, London 1944 r. Facets of the Negro Problem. s. 50 ? 82.
7.Klasyczne ujęcia rasizmu II. Lektura: Andre Beteille Rasa, kasta i płeć kulturowa w: M. Kempny, E. Nowicka Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje Warszawa 2004 s. 312 ? 328.
8.Klasyczne ujęcia rasizmu III. Lektura: Michael Banton Race Relations London, Sydney, Toronto, Wellington 1967 r. 4 Race as a Role Sign s. 55 - 76.
9.Zagadnienia rasowe w ujęciach marksistowskich. Lektura: John Solomos Varieties of Marxist conceptions of ?race?, class and the state: a critical analysis w: J. Rex, D. Mason Theories of Race and Ethnic Relations Cambridge, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney 1986 s. 84 ? 109.
10.Zmiana punktu widzenia w postrzeganiu relacji rasowych. Lektura: R. Miles Apropos the Idea of ?Race?? Again. w: L. Back, J. Solomos Theories of Race and Racism London and New York 2003. s. 125 ? 143.
11.Rasizm z perspektywy krytycznej analizy dyskursu. Lektura: T. A. van Dijk Elite Discourse and Racism Newbury Park, London, New Delhi 1993 r. Introduction s. 1 ? 17.
12.Rasizm a antysemityzm. Lektura: George Mosse Die Geschichte des Rassismus in Europa Frankfurt am Main 2006 s. 148 ? 163
13.Rasa a tożsamość Lektura: T. Paleczny Rasa, etniczność i religia w brazylijskim procesie narodotwórczym. Wprowadzenie do badań latynoamerykańskich przemian społecznych Kraków 2004, r. II Zagadnienie ?rasy? i ?etniczności? w społeczeństwie brazylijskim, r. IV Struktura rasowa, wyznaniowa i klasowo ? warstwowa społeczeństwa brazylijskiego na podstawie danych spisowych z 2000 roku s. 55 ? 109.
14.Dylematy antyrasizmu. Lektura: R. Pankowski Rasizm a kultura popularna Warszawa 2006