Gramatyka opisowa: Składnia - wykład 3321-Z2S20GOSW

Zajęcia poświęcone będą składni języka włoskiego przy uwzględnieniu podziału na składnię zdania prostego (Moduł A) i składnię zdania złożonego (Moduł B). Moduł A rozpoczniemy od definicji elementów jądrowych zdania prostego (podmiot, orzeczenie, dopełnienie bliższe i dopełnienie dalsze); przyjrzymy się również powiązanej z nimi ściśle walencji czasowników. W następnej kolejności zajmiemy się przydawką przymiotną i rzeczowną oraz innymi elementami fakultatywnymi (apozycja oraz okoliczniki: miejsca, czasu, narzędzia, sposobu, przyczyny, agensa). Skoncentrujemy naszą uwagę na rozbiorze i wykresie logicznym zdania prostego. Zapoznamy się również z typologią semantyczną dopełnień i okoliczników. Moduł A zakończymy przeglądem typów zdań prostych (oznajmujące, wolitywne, pytające, wykrzyknikowe). Moduł B rozpoczniemy od rozpoznania i wyznaczania granic zdań składowych tworzących zdania złożone, definicji dwóch podstawowych relacji logicznych między zdaniami składowymi – współrzędności i podrzędności oraz określenia dwóch podstawowych rodzajów łączeń między zdaniami składowymi – syndetonu i asyndetonu. Opis rodzajów zdań złożonych otworzy typologia zdań współrzędnie złożonych (łączne, rozłączne, przeciwstawne, wynikowe, synonimiczne). Przegląd typów zdań podrzędnie złożonych rozpoczniemy od wyodrębnienia granic zdania głównego, definicji i identyfikacji zdań podrzędnych eksplicytnych i implicytnych oraz analizy relacji podrzędności I, II stopnia i / lub współrzędności w obrębie jednego zdania złożonego. W opisie typologicznym zdań podrzędnie złożonych zastosujemy kryterium funkcjonalne (zdanie podrzędne jako rozszerzenie określonego elementu logicznego zdania głównego), w oparciu o które wyróżnimy zdania kompletywne (podmiotowe i dopełnieniowe), okolicznikowe (przyczyny, skutku, celu, czasu, warunku, przyzwolenia, porównania, sposobu, przeciwstawne, wykluczające, wyjątku, ograniczające) i przydawkowe (względne). Zainteresujemy się również zdaniami pytającymi pośrednimi i wtrąconymi. Moduł, w zależności od możliwości czasowych, zakończymy opisem nominalizacji zdań podrzędnych, zgodności trybów i czasów oraz konstrukcji o nietypowym szyku zdaniowym.