Poetyki pierwszej połowy XX wieku we Włoszech: perspektywa interdyscyplinarna 3321-Z25LIC-01
Przedmiotem seminarium jest wielowymiarowa refleksja nad sposobami istnienia literatury włoskiej od pierwszej połowy XX wieku do przełomu lat 60. i 70., ze szczególnym uwzględnieniem kategorii czasu i przestrzeni, rozumianych nie tylko jako elementy kompozycji literackiej, lecz także jako nośniki doświadczenia egzystencjalnego, pamięci, mitu oraz przemian historycznych i kulturowych. Czas i przestrzeń – pojęcia z pogranicza literatury, filozofii, historii i antropologii – traktowane są tu jako klucze interpretacyjne, umożliwiające dotarcie do głębszych warstw tekstu.
Zajęcia mają charakter interdyscyplinarny i łączą podejście literaturoznawcze z refleksją filozoficzną, antropologiczną i kulturową. Studenci poznają dominujące linie poetyki pierwszej połowy XX wieku, koncentrujące się wokół koncepcji czasu, przestrzeni, pamięci oraz mitu. W oparciu o nie rozwijają własną metodologię służącą do analizy wybranych tekstów literackich.
Podczas spotkań omawiana jest twórczość autorów reprezentujących kolejne dekady i formy literackiego eksperymentu – od Itala Svevo po poetów tzw. trzeciej generacji – wzbogacając zakres literatury włoskiej o odniesienia do czołowych twórców literatury światowej. W omawianych utworach czas i przestrzeń ukazane zostają jako wymiar egzystencjalnego doświadczenia, narzędzie refleksji nad przeszłością, ale też wehikuł mitu i wyobraźni.
Zasadniczym celem seminarium jest przygotowanie studenta do samodzielnej pracy badawczej: doboru literatury przedmiotu, formułowania problemu badawczego, analizy materiału źródłowego oraz wyboru odpowiednich narzędzi metodologicznych. Praktyczny wymiar zajęć – projektowanie i omawianie tematów prac licencjackich – towarzyszy refleksji nad literaturą jako formą poznania, pamięci i symbolicznego porządkowania świata.
Rodzaj przedmiotu
seminaria licencjackie
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
K_W01 w zaawansowanym stopniu powiązania współczesnego literaturoznawstwa włoskiego z innymi dyscyplinami nauk humanistycznych, w tym przede wszystkim nauki o sztuce, nauki o kulturze i religii;
K_W03 zaawansowaną terminologię, przedmiot i kierunki współczesnych badań literaturoznawczych, w szczególności zagadnienia dotyczące koncepcji czasu, przestrzeni, pamięci oraz mitu;
K_W09 podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego, niezbędne do przygotowania pracy licencjackiej.
Umiejętności: absolwent potrafi:
K_U01 czytać ze zrozumieniem teksty w języku włoskim w zakresie badań nad współczesną literaturą i kulturą włoską;
K_U02 przedstawić własne poglądy, opinie, dyskutować, prezentować przygotowane zagadnienia w zakresie literaturoznawstwa w języku włoskim;
K_U04 samodzielnie zdobywać wiedzę i systematycznie rozwijać umiejętności w zakresie współczesnego literaturoznawstwa włoskiego z wykorzystaniem odpowiednich źródeł (słowników, leksykonów, encyklopedii, tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, materiałów audiowizualnych, itp.);
K_U05 pracować, realizować zadania i rozwijać swoje umiejętności w zakresie porównawczych badań związanych z literaturą włoską wedle wskazówek opiekuna naukowego;
K_U06 napisać oraz zredagować pracę pisemną w języku polskim i włoskim (semestralną, roczną, a także licencjacką) z zastosowaniem odpowiednich metod oraz właściwych źródeł;
K_U08 planować i organizować pracę własną w ramach wybranego przez siebie i zatwierdzonego przez prowadzącą tematu, współdziałać w zespole, a także kierować grupą w trakcie opracowywania problemów badawczych.
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:
K_K01 krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności, rozumie także potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju, szczególnie w zakresie badań nad współczesną literaturą włoską w perspektywie interdyscyplinarnej;
K_K02 aktywnego udziału w życiu kulturalnym, w szczególności literackim, w różnych jego wymiarach, odpowiedzialnego wypełniania zobowiązań społecznych w ramach przygotowywania pracy dyplomowej;
K_K03 przestrzegania zasad etyki zawodowej, uznawania autorytetu ekspertów, zasięgania ich opinii przy rozwiązywaniu złożonych problemów związanych z własną pracą badawczą w kontekście współczesnej literatury włoskiej w perspektywie porównawczej.
Kryteria oceniania
- obecność: ocena ciągła aktywności oraz przygotowania do zajęć;
- przedstawienie tematu, planu pracy licencjackiej oraz bibliografii i zatwierdzenie ich przez opiekuna (do końca pierwszego semestru seminarium);
- prezentacja na temat zagadnień związanych z pracą licencjacką (w trakcie drugiego semestru);
- systematyczne opracowywanie oraz konsultowanie z prowadzącą poszczególnych części pracy licencjackiej według ustalonego planu;
- złożenie pracy licencjackiej.
Literatura
AA. VV., Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów, a cura di Roman Chymkowski, Paweł Dobrosielski, Paweł Majewski, Marcin Napiórkowski, Paweł Rodak, Roch Sulima, WUW, Warszawa 2018.
AA. VV., Il pubblico della poesia, a cura di Alfonso Berardinelli, Franco Cordelli, Castelvecchi, Roma 2015.
Augé Marc, Non-Lieux. Introduction à une anthropologie de la surmodernité, Éditions du Seuil, Paris 1992; Nonluoghi. Introduzione a una antropologia della surmodernità, trad. it. Dominique Rolland e Carlo Milani, Elèuthera, Milano 1993.
Bachelard Gaston, La Poétique de l’Espace, Presses Universitaires de France, Paris 1957; La poetica dello spazio (1975), trad. it. Ettore Catalano, Edizioni Dedalo, Bari 2011.
Bachtin Michaił, Estetyka twórczości słownej, PIW, Warszawa 1986.
Id., Czas i przestrzeń w powieści, «Pamiętnik Literacki», 1974, IV, 273-311.
Bergson Henri, Matière et mémoire: essai sur la relation du corps à l’esprit (1896), Presses Universitaires de France, Paris 1941; Materia e memoria: saggio sulla relazione tra il corpo e lo spirito, a cura di Adriano Pessina, Editori Laterza, Roma-Bari 2011.
Bertoni Alberto, Poesia italiana dal Novecento a oggi, Marinetti, Bologna 2020.
Blanchot Maurice, L’Espace littéraire (1955), Gallimard, Paris 1955; Lo spazio letterario, trad. it. Gabriella Zanobetti, Einaudi, Torino 1975.
Buber Martin, Il principio dialogico (1954), trad. it. Paolo Fracchi, Ursula Schnabel, Edizioni di Comunità, Milano 1959.
Buczyńska-Garewicz Hanna, Metafizyczne rozważania o czasie, Universitas, Kraków 2003.
De Certeau Michel, L’invention du quotidien. 1. Arts de faire, Union general d’éditions, Paris 1990; L’invenzione del quotidiano, trad. it. Mario Baccianini, Edizioni Lavoro, Roma 2001.
Friedrich Hugo, Struktura nowoczesnej liryki, PIW, Warszawa 1978.
Galaverni Roberto, Dopo la poesia. Saggi sui contemporanei, Fazi Editore, Roma 2002.
Husserl Edmund, Per la fenomenologia della coscienza interna del tempo (1893-1917), a cura di Alfredo Marini, F. Angeli, Milano 2001.
Kołakowski Leszek, Bergson, Znak, Kraków 2008.
Nora Pierre, L’avvento della memoria, trad. it. Chiara Benzi, «Lettera internazionale: rivista trimestrale europea», CXV, Roma 2013, pp. 9-12.
Poulet Georges, Metamorfozy czasu, PIW, Warszawa 1977.
Szczegółowa bibliografia zostanie omówiona na początku roku i w razie konieczności może ulegać modyfikacjom. Pozycje niedostępne w bibliotekach UW będą udostępnione studentom przez prowadzącą.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: