Historia literatury węgierskiej II 3320-ZHLW34C
Ćwiczenia są komplementarne w stosunku do wykładu z tego przedmiotu. Celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy o historii literatury węgierskiej od jej początków do epoki renesansu włącznie, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki omawianych okresów literackich, sylwetek najwybitniejszych twórców i dzieł. Poprzez lekturę i analizę polskich przekładów węgierskich tekstów literackich z epoki prapoezji, średniowiecza i renesansu studenci na konkretnych przykładach poznają specyfikę poszczególnych epok literackich. Ponadto wspólna lektura i analiza tekstów ma na celu opanowanie umiejętności pracy nad tekstem i przybliżenie studentom specjalistycznej terminologii, w tym również węgierskiej.
Rodzaj przedmiotu
Wymagania (lista przedmiotów)
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Student:
- umie przedstawić najważniejsze aspekty dorobku pisarzy węgierskich od początków piśmiennictwa po koniec renesansu;
- analizuje ich utwory dostępne w polskim tłumaczeniu;
- rozpoznaje i objaśnia gatunki literackie charakterystyczne dla omawianych epok;
- operuje terminami literackimi również w języku węgierskim.
Wiedza - absolwent zna i rozumie:
- najważniejsze zjawiska zachodzące w obszarach literatury, kultury i historii oraz elementarną terminologię używaną w opisie literatury, kultury i historii oraz rozumie jej źródła oraz zastosowania (K_W05)
- w sposób usystematyzowany metodologię badań nad literaturą i kierunki badań w literaturoznawstwie (K_W06)
- specyfikę i złożoność historii literatury węgierskiej, a wiedzę w tym zakresie potrafi odnieść do procesów i faktów z historii Węgier w kontekście europejskim (K_W07)
Umiejętności - absolwent potrafi:
- rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury (literatura, sztuka) oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod (K_U03)
- z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów - wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację niezbędną do udziału w zajęciach(K_U04)
- wykorzystać umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników w zakresie niezbędnym do udziału w dyskusji na zajęciach i przygotowania własnych prac (K_U05)
- stosować merytoryczne argumentowanie, z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz potrafi formułować wnioski (K_U06)
- i samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje kompetencje badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U13)
Kryteria oceniania
- kontrola obecności
- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność dyskusyjna)
- zaliczenie pisemne w formie testu po każdym semestrze
Zaliczenie na ocenę.
Forma zdalna:
- kontrola obecności
- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność dyskusyjna)
- zaliczenie pisemne w formie zdalnej
Forma i kryteria zaliczenia przedmiotu mogą ulec zmianie w zależności od aktualnej sytuacji epidemicznej. Równoważne warunki zaliczenia zostaną ustalone zgodnie z wytycznymi obowiązującymi na Uniwersytecie Warszawskim
Literatura
- Antologia poezji węgierskiej, (wybór) I. Csapláros, G. Kerényi, A. Sieroszewski, PIW, Warszawa 1975: Lament Maryi, wiersze Janusa Pannoniusa, Pétera Bornemiszy, Jánosa Rimayego.
- Panteon literatury wszechświatowej. Węgry, Warszawa 1921: Mowa pogrzebowa i błaganie, Legenda o królewnie Małgorzacie, Pieśń o św. Władysławie i O podboju Panonii, Pieśń pamiątkowa na śmierć króla Macieja oraz fragmenty z utworów Szymona Kézaiego, Pétera Ilosvai Selymesa, Sebestyéna Tinódiego.
- Dénes Lengyel, Korona i miecz. Opowieści z dziejów Węgier, Nasza Księgarnia, Warszawa 1990: Pochodzenie Węgrów, Cudowny jeleń, Attyla, władca Hunów, Wyprawy Attyli, Śmierć i pogrzeb Attyli, Legenda o białym koniu, Węgierska korona, Śmierć biskupa Gellérta.
- Anonimowego notariusza króla Béli Gesta Hungarorum, Societas Vistulana, Kraków 2006.
- Bálint Balassi. Poeta i żołnierz. 450-lecie urodzin, Stowarzyszenie Portius, Krosno 2004: Akrostych z własnymi imiony…, Racz już dać mi uciszenie, Do winopijców, Wiersz na imię Anny, Potkawszy Juliję jako ją witał, Wiersz, w którym opisuje, jako Julija powaśniła się z Kupidynem, Pieśń żołnierska na chwałę rycerzy kresowych, Pożegnanie ojczyzny, Jako Celia zażywa kąpieli…, Celia, kiedy się żali, Wiersz, w którym opiewa polską dziewczynę z cytrą, Wiersz łotrzykowski o kurtyzanie Hannuszce Budowskionce.
- Martona Csombora podróż po Polsce, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa 1961.
- Franciszek II Rakoczy, Pamiętniki ; Wyznania, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988.
PODRĘCZNIKI I OPRACOWANIA:
- T. Klaniczay, J. Szauder, M. Szabolcsi, Historia literatury węgierskiej. Zarys, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966, s. 5-41.
- Literatura węgierska [w:] Dzieje literatur europejskich 3/2, s. 393-410.
- J. Snopek, Węgry. Zarys dziejów i kultury, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2002, s. 7-120.
- J. Nowak-Dłużewski, Polsko-węgierskie kontakty kulturalne i literackie w okresie wczesnego humanizmu [w:] Studia z dziejów polsko-węgierskich stosunków literackich, red. I. Csapláros, Warszawa 1978, s. 63-69.
- J. Ślaski, Janus Pannonius a Polacy [w:] Studia z dziejów polsko-węgierskich stosunków literackich, red. I. Csapláros, Warszawa 1978, s. 81-86.
- J. Ślaski, Janus Pannonius (II) 1434- 1472 (w pięćsetną rocznicę śmierci) [w:] „Przegląd Humanistyczny” 1973/2, s. 131-151.
- K. Lubelska, Bornemisza Péter – pierwszy węgierski tragik [w:] Lengyelek és magyarok a XVI. Századi Európában Balassi Bálint és Báthory István kora. Tanulmányok a 2004. Április 27-28-án Krakkóban megrendezett nemzetközi konferencia anyagából, Krakkó 2004, s. 185-191.
- J. Ślaski, Posłowie - z wydań tłum. poezji Balassiego (wyd. z 1994 lub 2004)
- J. Ślaski, Bálint Balassi a Polska (perspektywy studium komparatystycznego) [w:] Polono-Hungarica: nyelvészet, irodalom, történelem, kultúrtörténet, 1994. május 24-én és 25-én tartott nemzetközi tudományos konferencia anyaga, Budapest 1995, s. 271-278.
- S. Eckhardt, Związki Bálinta Balassiego z Polską [w:] Studia z dziejów polsko-węgierskich stosunków literackich i kulturalnych, Wrocław-Warszawa-Kraków 1969, s. 121-131.
- S. Csanda, Niektóre właściwości renesansowego stylu poetyckiego w utworach Jana Kochanowskiego i Bálinta Balassiego [w:] Studia z dziejów polsko-węgierskich stosunków literackich, red. I. Csapláros, Warszawa 1978, s. 141-152.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: