Współczesne badania w językoznawstwie - linia fińska 3320-LMF12K-J
Przegląd najważniejszych nurtów we współczesnych badaniach językoznawczych oraz przegląd pojęć z zakresu metodologii badań.
Zarys problematyki rozważań nad językiem w filozofii starożytnej Grecji, ze szczególnym uwzględnieniem myśli Platona (anomaliści vs analogiści, dialog "Kratylos").
Humboldtyzm – język, myślenie, naród. Relatywizm językowy.
Założenia strukturalizmu: język jako system, synchronia a diachronia, langue a parole w koncepcji Ferdinanda de Saussure`a. Główne kierunki lingwistyki strukturalnej.
Naturalny metajęzyk semantyczny Anny Wierzbickiej na przykładzie fińskim.
Metodologia i problematyka badań kognitywistycznych (koncepcja znaczenia, kategoryzacja, definicje kognitywne, teoria metafory, językowy obraz świata).
Zagadnienia socjolingwistyki, m.in. ideologie językowe, intuicja językowa, wielojęzyczność w Finlandii, krajobraz językowy.
Cechy charakterystyczne języka fińskiego na tle innych języków świata.
Pragmatyka. Badania nad grzecznością językową w Finlandii.
Wykorzystanie korpusów w badaniach językoznawczych i translatorycznych.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu osoba uczestnicząca w zajęciach zna i rozumie:
- w pogłębionym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną nauk humanistycznych, a w szczególności filologii, którą jest w stanie samodzielnie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej (K_W01);
- w pogłębionym stopniu zjawiska zachodzącye w obszarach języka, zna terminologię używaną w jego opisie, ma pogłębioną wiedzę o metodologii badań nad językiem i kierunkach badań w językoznawstwie (K_W02);
- w zaawansowanym stopniu gramatykę, stylistykę, historię języka kierunkowego – fińskiego , jego złożoność i historyczną zmienność jego znaczeń (K_W07);
- w pogłębionym stopniu metodologię, pragmatykę, zasady projektowania i prezentacji badań naukowych zna i rozumie w stopniu zaawansowanym pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego (K_W11).
Po ukończeniu przedmiotu osoba uczestnicząca w zajęciach potrafi:
- wykorzystać różne ujęcia teoretyczne, paradygmaty badawcze i metodologiczne językoznawstwa, również w nietypowych sytuacjach profesjonalnych (K_U03);
- merytorycznie argumentować, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułować wnioski oraz tworzyć syntetyczne podsumowania (K_U05);
- porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami z zakresu fennistyki w języku polskim i fińskim, współdziałać z nimi w popularyzacji wiedzy o wytworach kultury, literatury, zjawiskach historycznych (K_U06);
- stosować zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego, w szczególności reguły rządzące przytaczaniem cudzych wypowiedzi (K_U11).
Po ukończeniu przedmiotu osoba uczestnicząca jest gotowa do:
- uczestniczenia w kulturze studiowanego regionu (Finlandii), korzystając z różnych mediów i form, potrafi inspirować inne osoby i organizować odpowiednie przedsięwzięcia, działać w sposób przedsiębiorczy w kontekście wielokulturowym (K_K05);
- systematycznego, samodzielnego, śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w języku, ciągłego rozwoju kompetencji zawodowych (K_K06);
- zastosowania regulacji prawnych związanych z ochroną własności intelektualnych (K_K08).
Kryteria oceniania
Bieżąca ocena przygotowania do zajęć, ocena przygotowanych referatów i uczestniczenia w dyskusji.
Zaliczenie na podstawie obecności i aktywnego udziału.
Literatura
Na zajęciach analizowane będą wybrane teksty z poniższych monografii prezentujących kierunki i metody współczesnego językoznawstwa, a także artykuły wskazane przez wykładowcę.
Bartmiński J.: Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2007.
Bogusławski A., Drzazgowska E. 2016: Język w refleksji teoretycznej. Przekroje historyczne, Warszawa. (wybrane rozdziały).
Dufva H. & Lähteenmäki M. (red.) 2002: Kielentutkimuksen klassikoita. Soveltavan kielentutkimuksen teoriaa ja käytäntöä 4. Jyväskylän yliopisto. Dostęp online: https://jyx.jyu.fi/handle/123456789/47534.
Haddington P., Sivonen J. (red.) 2010: Kielentutkimuksen modernit klassikot. Kognitiivinen ja funktionaalinen kielitiede. Gaudeamus: Helsinki.
Hamunen M., Nieminen T., Kelomäki T., Dufva H. (red.) 2019: Käänteitä ja käsitteitä — Näkökulmia kielitieteelliseen keskusteluun. Suomalaisen Kirjallisuuden Seuran toimituksia 1454, SKS: Helsinki.
Heikkinen V., Voutilainen E., Lauerma P., Tiililä U. & Lounela, M. (red.) 2012: Genreanalyysi – tekstilajitutkimuksen käsikirja. Kotimaisten kielten keskuksen julkaisuja 169. Gaudeamus: Helsinki.
Heikkinen V., Voutilainen E., Lauerma P., Tiililä U. & Lounela, M. (red.) 2012: Genreanalyysi – tekstilajitutkimuksen käytäntöä. Kotimaisten kielten keskuksen verkkojulkaisuja 29. Kotimaisten kielten keskus: Helsinki. Dostęp online: https://kaino.kotus.fi/www/verkkojulkaisut/julk29/
Humboldt W. von: O myśli i mowie. Warszawa 2002.
Luodonpää-Manni M., Hamunen M., Konstenius R., Miestamo M., Nikanne U., Sinnemäki K. (red.) 2020: Kielentutkimuksen menetelmiä I-IV. Suomalaisen Kirjallisuuden Seuran toimituksia 1457, SKS: Helsinki. Dostęp online: https://helda.helsinki.fi/handle/10138/323448.
Sapir E.: Kultura, język, osobowość, Warszawa 1978.
Saussure F. de: Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa 2002.
Taylor J. R..: Kategoryzacja w języku, Kraków 2001.
Whorf B. L.: Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa 1982.
Wierzbicka A.: Dociekania semantyczne, Wrocław 1969.
Wierzbicka A.: Język – umysł – kultura, Warszawa 1999.
Wierzbicka A.: Semantyka, Lublin 2006.
Wittgenstein L.: Tractatus logico-philosophicus, Warszawa 1970.
Wittgenstein L.: Dociekania filozoficzne, Warszawa 1972.
Uwagi
|
W cyklu 2024L:
Zajęcia odbywają się stacjonarnie. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: