Przekład ustny w parze językowej hiszpański-polski I 3305-PUHP-U
Celem kursu jest zapoznanie uczestników ze specyfiką i wybranymi technikami przekładu ustnego, szczególnie przydatnymi podczas tłumaczeń konsekutywnych, tłumaczeń liason oraz tłumaczeń a vista.
Podczas zajęć studenci będą mieli okazję doskonalić swoje kompetencje w zakresie rozumienia ze słuchu. Zapoznają się również z szeregiem mnemotechnik wspomagających procesy pamięciowe w tłumaczeniu konsekutywnym. Będą ponadto pracować nad umiejętnością koncentracji i zdobędą wiedzę na temat zasad sporządzania notacji specjalistycznej.
Punktem wyjścia do doskonalenia wymienionych wyżej umiejętności i pogłębienia wiedzy związanej z tematyką przedmiotu będzie samodzielna, stanowiąca element przygotowania do zajęć, lektura wybranych pozycji teoretycznych poruszających problematykę tłumaczeń ustnych. Teksty te zostaną omówione z prowadzącą podczas zajęć. Dyskusja na ich temat zostanie uzupełniona projekcjami pokazowych nagrań audiowizualnych, obrazujących modelowe zachowania tłumacza konsekutywnego w różnych kontekstach sytuacyjnych.
W ramach kursu studenci będą tłumaczyć autentyczne teksty publicystyczne, wykłady oraz wypowiedzi i wywiady o tematyce społecznej, politycznej czy ekonomicznej, co umożliwi im poszerzenie słownictwa dziedzinowego w parze językowej hiszpański-polski.
Na każdych zajęciach będą przeprowadzane ćwiczenia doskonalące pamięć i koncentrację oraz system notacji. Studenci będą ponadto tłumaczyć na hiszpański lub polski różnej długości fragmenty nagrań wypowiedzi sformułowanych w jednym z tych języków. Tłumaczenia te będą realizowane w ramach pracy indywidualnej, pracy w parach lub w formie wystąpienia przed grupą. W tym ostatnim przypadku, uczestnicy kursu będą doskonalić swoje umiejętności z zakresu sztuki wystąpień publicznych (które stanowią nieodłączny element zawodu tłumacza ustnego), ucząc się panowania nad stresem oraz radzenia sobie z dystraktorami.
Podczas tłumaczenia studenci będą każdorazowo "podsłuchiwani" przez wykładowcę a następnie poddawani ocenie (zarówno przez prowadzącą zajęcia jak i przez grupę studencką lub partnera).
Studenci będą również sporadycznie wykonywać ćwiczenia na tłumaczenia ustne techniką a vista.
Jedne z zajęć zostaną poświęcone (o ile grupa wykaże się postępami umożliwiającymi realizację takiej propozycji dydaktycznej oraz wyrazi nią zainteresowanie) na zaaranżowanie w grupach narzuconych przez wykładowcę scenek, stanowiących symulację sytuacji bardziej kameralnych (np. spotkania biznesowe, tłumaczenia w urzędach), w których może znaleźć się tłumacz ustny na zlecenie podmiotów indywidualnych, firm komercyjnych czy instytucji publicznych.
W trakcie realizacji ćwiczeń o charakterze warsztatowym, szczególny nacisk zostanie położony na poprawność wypowiedzi w języku docelowym (polskim lub hiszpańskim), zachowanie wierności w stosunku do wypowiedzi oryginalnej, dykcję i wymowę oraz spójność stosowanego przy tłumaczeniu dłuższych wypowiedzi systemu notacji.
Ramy programowe:
1. Omówienie podstawowych zasad i technik stosowanych przy w tłumaczeniach konsekutywnych.
2. Projekcja nagrań obrazujących modelowe zachowania tłumacza konsekutywnego w różnych kontekstach sytuacyjnych.
3. Omówienie zasad sporządzania notacji w tłumaczeniu konsekutywnym.
4. Ćwiczenia doskonalące pamięć i koncentrację.
5. Tłumaczenie konsekutywne konferencyjne.
6. Tłumaczenie konsekutywne podczas spotkań biznesowych, urzędowych itp.
7. Tłumaczenia ustne techniką a vista.
8. Ćwiczenia doskonalące umiejętność wystąpień publicznych przed większym audytorium.
9. Ćwiczenia systematyzujące nowe słownictwo.
10. Kryteria ewaluacji tłumaczeń ustnych.
Materiały wykorzystywane na zajęciach pochodzą z następujących źródeł:
1. ogólnodostępnej platformy z materiałami do kształcenia tłumaczy ustnych https://orcit.eu/
2. ogólnodostępnej platformy z nagraniami stworzonymi z myślą o osobach kształcących się w zakresie przekładu ustnego http://speechpool.net/
3. ogólnodostępnego repozytorium przemówień Komisji Europejskiej https://webgate.ec.europa.eu/sr/
4. strony internetowej Fundacji Juan March https://www.march.es/conferencias/
5. strony internetowej Radio Exterior de España http://www.rtve.es/radio/radio-exterior/
6. strony internetowej Stowarzyszenia Tłumaczy Ustnych w Barcelonie www.aibcnet.com
7. podręcznika „Simultaneous Interpretation Challenges” (Soriano 2007)
Ze względu na specyfikę zagadnień poruszanych podczas kursu (wymuszającą niejednokrotnie ich ujęcie komparatystyczne) oraz warsztatowy charakter zajęć (tłumaczenia dwukierunkowe), będą one prowadzone zarówno w języku hiszpańskim, jak i polskim.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
WIEDZA:
(K_W02): Student systematyzuje terminologię specjalistyczną stosowaną w tekstach i wypowiedziach o tematyce ogólnej i semi-specjalistycznej (m.in. medycyna, system opieki zdrowotnej, uzależnienia, szkolnictwo wyższe)
(K_W06): Student ma uporządkowaną wiedzę z zakresu językoznawstwa i translatologii, umożliwiającą przygotowanie do tłumaczenia oraz tłumaczenie wypowiedzi ustnych o różnego rodzaju tematyce.
(K_W13): Student ma szczegółową wiedzę niezbędną w profesjonalnej analizie i interpretacji nagrań i wypowiedzi reprezentujących różne rejestry i style funkcjonalne języka hiszpańskiego i polskiego.
(K_W16): Student ma pogłębioną wiedzę o kompleksowej naturze języka oraz jego złożoności i uzależnionej od kontekstu zmienności jego znaczeń.
(K_W19): Student ma pogłębioną wiedzę o praktyce translatologicznej, umożliwiającą tłumaczenie różnego rodzaju wypowiedzi ustnych.
UMIEJĘTNOŚCI:
(K_U15): Student potrafi zastosować w praktyce wiedzę z zakresu translatologii. Po zakończeniu kursu student potrafi stosować mnemotechniki oraz techniki notacyjne wspomagające proces tłumaczenia konsekutywnego. Potrafi również przetłumaczyć konsekutywnie wypowiedzi i teksty o tematyce ogólnej i semi-specjalistycznej.
(K_U16): Student umie zastosować kompleksową wiedzę o naturze języka, jego złożoności i uzależnionej od kontekstu zmienności jego znaczeń w przekładzie.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
(K_K01): Student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie.
(K_K05): Student prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu tłumacza ustnego.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu następuje na podstawie następujących kryteriów:
- aktywne i systematyczne uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności)
- zapoznanie się ze wskazanymi przez wykładowcę tekstami teoretycznymi
- systematyczne nagrywanie i odsłuchiwanie własnych wersji tłumaczenia wybranych przemówień i wykładów (przy użyciu programu audacity: http://audacity.sourceforge.net/)
- przedstawienie do oceny dwóch ok. 10-minutowych nagrań swoich tłumaczeń wykonanych w domu na podstawie nagrań udostępnionych wcześniej przez wykładowcę
-przygotowanie i oddanie do oceny wykazu symboli i skrótów stosowanych przez studenta w notacji podczas tłumaczenia konsekutywnego i wypracowanych indywidualnie podczas kursu (minimum 200 symboli/znaków/skrótów wraz z objaśnieniami)
Praktyki zawodowe
-
Literatura
„Dydaktyka tłumaczenia ustnego” (2015): red. A. Chmiel i P. Janikowski, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice.
Florczak, Jacek (2013): Tłumaczenia symultaniczne i konsekutywne: teoria i praktyka, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa,
Gillies, Andrew (2004): Tłumaczenie ustne: nowy poradnik dla studentów, Tertium, Kraków.
Gumul, Ewa (2017) Explicitation in simultaneous interpreting : a study into explicitating behaviour of trainee interpreters, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Jones, Roderick (2002): Conference Interpreting Explained, St. Jerome, Manchester.
Rozan, Jean-François (2005): Notatki w tłumaczeniu konsekutywnym- Notetaking in consecutive interpretation. Wznownienie, Tertium, Kraków.
Soriano, Martín (2007): Simultaneous Interpretation Challenges 1. Desafíos de la interpretación simultánea. McDonough, Buenos Aires.
„Stare problemy, nowe metody” (2012): red. P. Janikowski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej, Częstochowa.
„Teoria i dydaktyka przekładu konferencyjnego: z badań Instytutu Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego” (2006): red. M. Tryuk, Takt, Warszawa.
„Z zagadnień dydaktyki tłumaczenia ustnego” (2011): red. P. Janikowski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej, Częstochowa.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: